Mê-hi-cô và Việt Nam là hai thị trường khá tương đồng với nhau. Nhiều mặt hàng chủ lực của Việt Nam có nhiều cơ hội thâm nhập vào thị trường đông dân thứ 11 trên thế giới, nhất là sau khi Hiệp định CPTPP đi vào thực thi. Với tình hình thế giới có nhiều biến động, dịch bệnh Covid 19,... giá nhân công và hàng hóa của Trung Quốc ngày càng tăng nên xu hướng của các công ty nhập khẩu trên thế giới, trong đó có Mê-hi-cô, đang có định hướng tìm nhà cung cấp khác, và Việt Nam cũng trong số đó.
6 tháng đầu năm 2023, kim ngạch xuất khẩu sang Mê-hi-cô đạt khoảng gần 2,16 tỷ USD, giảm 10,3% so với cùng kỳ năm 2022. Các nhóm hàng xuất khẩu chính bao gồm: Máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện (đạt 248 triệu USD, giảm 60,4%); Điện thoại các loại và linh kiện (đạt 464,2 triệu USD, tăng 0,2%); Máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng khác (đạt 351 triệu USD, tăng 7,8%); Giày dép các loại (đạt 209 triệu USD, tăng 14,7%); Phương tiện vận tải và phụ tùng (đạt 153,2 triệu USD, tăng 10,7%);…
Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Mê-hi-cô giảm theo tình trạng chung của nền kinh tế trên thế giới khi mà chính sách tiền tệ chủ đạo trên thế giới nghiêng về thắt chặt, dẫn đầu là Hoa Kỳ, đã khiến nhu cầu hàng hóa thế giới nói chung, hay cụ thể hơn là các thị trưởng xuất khẩu chính của Việt Nam sụt giảm, dẫn đến tăng trưởng xuất khẩu Việt Nam sang các thị trường này suy yếu theo, thậm chí là tăng trưởng âm.
Do Mê-hi-cô là thị trường mới có FTA với Việt Nam nên tỷ lệ sử dụng C/O mẫu CPTPP sang thị trường này cao nhất trong số các nước thành viên. Hàng hóa xuất khẩu sang Mê-hi-cô được cấp C/O mẫu CPTPP trong 6 tháng đầu năm 2023 đạt 655,9 triệu USD, chiếm tỷ lệ 30,3% so với tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa sang thị trường này, giảm 17,9% so với cùng kỳ năm 2022.
Một số mặt hàng xuất khẩu tiềm năng của Việt Nam sang thị trường Mê-hi-cô như thủy sản, hàng điện tử, linh kiện, phụ tùng ô tô, giày dép, sắt thép. Cụ thể, đối với mặt hàng thủy sản, Mê-hi-cô cam kết xóa bỏ thuế cho cá tra và basa từ năm thứ 3 của CPTPP, do vậy mặt hàng này đã được miễn thuế nhập khẩu vào Mê-hi-cô. Tôm chế biến giảm theo quy trình và về 0% từ năm thứ 12, tôm đông lạnh về 0% từ năm thứ 13 và cá ngừ là năm thứ 16.
Các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu sử dụng C/O mẫu CPTPP khi xuất khẩu sang thị trường Mê-hi-cô bao gồm mặt hàng xơ, sợi dệt các loại (đạt 27,38 triệu USD, tăng 54,36%), giày dép (đạt 195,4 triệu USD, tăng 16,65%), sắt thép và sản phẩm sắt thép (đạt 178,8 triệu USD, giảm 84,69%), thủy sản (đạt 33,56 triệu USD, giảm 41,93%).
Bảng 1 - Kim ngạch xuất khẩu theo C/O của Việt Nam sang Mê-hi-cô quý II/2023
Đơn vị: triệu USD
Nguồn: Cục Xuất nhập khẩu - Bộ Công Thương
Trong 6 tháng đầu năm 2023, kim ngạch xuất khẩu sử dụng C/O mẫu CPTPP cấp cho doanh nghiệp thuộc địa bàn tỉnh Bình Dương là cao nhất cả nước, với kim ngạch đạt 122,9 triệu USD, tiếp theo là Đồng Nai với 98,4 triệu USD, Thanh Hóa đạt 64,9 triệu USD và Bắc Giang đạt 34,1 triệu USD.
Có thể nói, có rất nhiều dư địa để các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam mở rộng thị phần tại Mê-hi-cô, tuy nhiên để biến cơ hội, tiềm năng thành hiện thực, điều này đòi hỏi sự nỗ lực của chính các doanh nghiệp Việt Nam trong công tác tiếp cận thị trường, cũng như đáp ứng tiêu chuẩn, chất lượng sản phẩm tại thị trường này. Nhìn rộng hơn, Mê-hi-cô là cửa ngõ thuận lợi giúp các doanh nghiệp Việt Nam thông qua thị trường Mê-hi-cô tiếp cận, mở rộng hoạt động tới các thị trường khác ở khu vực Bắc Mỹ và Trung Mỹ.
