Tình hình xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường Singapore đối với mặt hàng nhãn

Thứ Tư, 10/05/2023

1. Tình hình sản xuất và xuất khẩu nhãn của Việt Nam ra thế giới

Nhãn là một trong các loại trái cây dễ trồng, tốn ít công cho việc chăm sóc và ít khi bị sâu bệnh. Những đặc tính quý báu này của trái cây nhãn đã mang đến lợi nhuận lớn cho người nông dân và các công ty xuất khẩu quả nhãn

a. Tình hình sản xuất và giống nhãn ở Việt Nam

Ở Việt Nam, nhãn được trồng ở rất nhiều vùng khác nhau trên cả nước, tổng diện tích khoảng 80.000 ha, đứng trong top 5 các loại cây ăn quả có diện tích lớn nhất cả nước. Sản lượng hơn 600.000 tấn/năm. Nhãn Việt Nam vô cùng phong phú, trải dài từ Bắc vào Nam với tên gọi và đặc điểm khác nhau. Mỗi giống nhãn đều mang nét đặc trưng riêng biệt và và tạo sự đa dạng cho các mặt hàng xuất khẩu nhãn ở Việt Nam. 

Ở miền Bắc có hai giống nhãn chính, đó là nhãn lồng Hưng Yên và nhãn đường phèn. Giống nhãn lồng Hưng Yên có quả sẽ to hơn những giống nhãn khác. Trọng lượng trung bình của mỗi quả nhãn dao động từ 11 – 12 gam. Quả to có thể nặng tới 14 – 15 gam. Quản nhãn lồng Hưng Yên nếu chín khi ăn sẽ cảm thấy vừa giòn vừa ngọt đậm.

Một loại giống nhãn khác khá nổi tiếng ở miền Bắc là giống nhãn đường phèn. Nhãn đường phèn đã được trồng lâu đời ở khu vực sông đáy, Hà Nội. Trọng lượng trung bình của mỗi quả nhãn là từ 7 – 12 gam/quả. Quả nhãn đường phèn ăn có  vị ngọt sắc và khá thơm. Giống nhãn đường phèn có tỷ lệ cùi/quả đạt khoảng 60%.

Ở miền Nam Việt Nam, có 3 giống nhãn nổi tiếng, bao gồm nhãn Ido, nhãn xuồng cơm vàng và nhãn tiêu da bò.

Nhãn Ido có nguồn gốc đến từ Thái Lan. Do đó, nhãn Ido mang các đặc điểm như vỏ mỏng, hạt nhỏ, cơm dày, vị thơm và ngọt. Nhãn Ido được trồng phổ biến ở Cần Thơ, cụ thể ở nhiều quận, huyện như Cái Răng, Ô Môn, Phong Điền hay Thới Lai…

Giống nhãn thứ hai là nhãn xuồng cơm vàng. Đây là loại giống dễ trồng, ít bị sâu bệnh, lại nhẹ công chăm sóc. Bến Tre và Vũng Tàu là một trong các nơi trồng nhiều nhãn xuồng cơm vàng ở Việt Nam.

Cuối cùng, là giống nhãn tiêu da bò cũng là một loại nhãn mang rất nhiều ưu điểm, ví như cây nhãn phát triển nhanh, năng suất cho ra trái cao, dễ xử lý ra hoa trái vụ, trồng sau 2 năm có thể cho đến 3 vụ trái.

b. Tình hình xuất khẩu nhãn thời gian qua 

Theo Cục Trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, sản lượng nhãn trên cả nước trong quý II/2023 ước đạt 110.000 tấn. Các vùng trồng nhãn chính của Việt Nam bao gồm các tỉnh như Hưng Yên, Sơn La và Hải Dương ở miền bắc Việt Nam và một số tỉnh đồng bằng sông Cửu long. 

Kim ngạch xuất khẩu quả nhãn của Việt Nam năm 2021 đạt 23,318 triệu USD, năm 2022 đạt 13,893 triệu USD (giảm tới 40,4%).

Thị trường tiêu thụ của quả nhãn Việt Nam vẫn ở trong nước là chủ yếu nhưng cũng đã bước đầu được xuất đi Nhật Bản và Liên minh châu Âu (EU) v à xuất sang  sang Trung Quốc theo dạng thương mại biên giới.

2. Tình hình xuất khẩu nhãn của Việt Nam sang Singapore

Theo số liệu của Cơ quan Phát triển doanh nghiệp Singapore, năm 2022, Singapore nhập khẩu quả nhãn tươi (mã HS: 08109010) đạt kim ngạch hơn 4,6 triệu SGD (khoảng hơn 3,4 triệu USD).

Đối với mặt hàng nhãn tươi xuất khẩu vào Singapore, Thái Lan là nước dẫn đầu với kim ngạch gần như tuyệt đối (đạt khoảng gần 3,1 triệu USD năm 2022, chiếm 98,38% thị phần). Tiếp theo sau là Malaysia (khoảng 47,6 nghìn USD), Việt Nam (khoảng gần 3 nghìn USD), Trung Quốc (khoảng 0,7 nghìn USD)    

3. Đánh giá (cơ hội và thách thức)

Quả nhãn là hai loại trái cây nhiệt đới đặc trưng của Việt Nam với hương vị thơm ngon khó nơi nào sánh bằng, là sản phẩm chủ lực của một số địa phương trong tiêu thụ nội địa và xuất khẩu, nguồn nguyên liệu dồi dào cho ngành sản xuất chế biến. Đặc biệt, trong những năm gần đây, các tỉnh Hưng Yên, Hải Dương, Sơn La đã triển khai nhiều dự án nhằm nâng cao chất lượng, giá trị vùng trồng, đầu tư ứng dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất nâng cao năng suất, bảo đảm sản phẩm chất lượng và an toàn, phục vụ tiêu dùng trong nước cũng như đáp ứng các tiêu chuẩn, điều kiện để xuất khẩu. Nhờ vậy, sản lượng thu hoạch nhãn được duy trì hoặc tăng đều qua các năm.

Quả nhãn Việt Nam có lợi thế cạnh tranh, tuy nhiên doanh nghiệp cần hết sức lưu ý rằng Singapore là thị trường khắt khe, đặt ra nhiều yêu cầu đối với trái cây tươi nhập khẩu vào nước này. Theo đó, trái cây tươi nhập khẩu vào Singapore phải đáp ứng được các điều kiện do Cơ quan quản lý thực phẩm của Singapore yêu cầu.

Theo Quy định kiểm soát thực vật của Singapore, các loại trái cây tươi nhập khẩu vào Singapore phải đáp ứng các điều kiện tiên quyết về tồn dư thuốc bảo vệ thực vật/hóa chất như sau:

- Không chứa/tồn dư bất kỳ thuốc bảo vệ thực vật bị cấm nào;

- Tồn dư thuốc bảo vệ thực vật hoặc hóa chất độc hại phải tuân thủ theo yêu cầu của Singapore và FAO/WHO;

- Riêng với quả nhãn tươi, hàm lượng tồn dư sulphur dioxide trong không quá 50ppm.

Ngoài ra, nhãn mác của sản phẩm phải ghi chính xác và đẩy đủ các thông tin sau: (i) Tên và địa chỉ đầy đủ của nhà sản xuất; (ii) Mô tả sản phẩm; (iii) Ngày xuất khẩu/đóng gói. Các thông tin trên nhãn mác phải được viết bằng tiếng Anh (có bổ sung ngôn ngữ khác là lợi thế).

4. Link tham khảo

- https://www.sfa.gov.sg/docs/default-source/legislation/control-of-plants-act/24web_cop_importandtranshipmentoffreshfruitsandveg.pdf 

- https://www.sfa.gov.sg/docs/default-source/default-document-library/food-regulations1.pdf

- https://www.fao.org/fao-who-codexalimentarius/en/

- https://sso.agc.gov.sg/SL/SFA1973-RG1#Sc4-

- Thương vụ Việt Nam tại Singapore: 10 Leedon Park, Singapore 267887; Website: vntradesg.org; Mobile/viber/whatsaap: +6586455033; Email: sg@moit.gov.vn.

Vụ Thị trường châu Á – châu Phi