1. Tình hình sản xuất và xuất khẩu các loại quả hạch của Việt Nam ra thế giới
Hiện nay Việt Nam đang sản xuất và xuất khẩu một số loại quả hạch theo hình thức thô hoặc đã qua chế biến như hạt điều, hạt mắc-ca, hồ đào, hạnh nhân… tại các vùng chuyên canh miền núi phía Bắc gồm Lào Cai, Hà Giang, Tuyên Quang, Cao Bằng, Lạng Sơn hoặc các tỉnh miền Trung như Bình Phước, Hà Tĩnh, Nghệ An, Thanh Hóa. Chủng loại quả và quả hạch xuất khẩu chủ yếu tới khu vực châu Á với Trung Quốc là điểm đến chính.
Trong số các loại quả hạch chế biến xuất khẩu, hạt điều (mã HS 20081910) nổi lên là một loại hạt xuất khẩu chủ lực với kim ngạch năm 2022 đạt 519.782 tấn, trị giá 3,08 tỷ USD. Việt Nam xuất khẩu chủ yếu chủng loại hạt điều W320, W240, W180, tỷ trọng chiếm 62,3% tổng lượng và 69,5% tổng kim ngạch xuất khẩu hạt điều các loại. Việt Nam 15 năm liền tiếp tục là nước xuất khẩu điều nhân lớn nhất thể giới, chiếm 80% sản lượng xuất khẩu điều nhân toàn cầu.
Hiện tại, với hơn 200 doanh nghiệp và 400 hộ kinh doanh tham gia vào khâu chế biến và xuất khẩu hạt điều, Bỉnh Phước đã trở thành “thủ phủ” điều của cả nước. Tỉnh Bình Phước hiện có hơn 71.000 hộ nông dân trồng điều; trong đó, có phần đông hộ đồng bào dân tộc thiểu số đang trồng trên 145.000 ha, bình quân mỗi hộ gia đình có 2 ha.
Với lợi thế đất đỏ bazan, hạt điều Bình Phước cho ra hạt vừa, đặc ruột nên dù không quá to nhưng vẫn thấy chắc, nặng. Hạt chưa rang có màu vàng nhạt từ trong ra ngoài, mùi vị đặc trưng thơm ngon độc đáo.
2. Tình hình xuất khẩu quả hạch của Việt Nam sang Singapore
Theo số liệu của UN Trademap, năm 2022, Singapore nhập khẩu 46 triệu USD các loại quả hạch và hạt chế biến, trong đó hạt điều chế biến (rang muối, bọc đường…) (mã HS: 20081910) đạt kim ngạch gần 10 triệu USD.
Đối với mặt hàng hạt điều chế biến xuất khẩu vào Singapore, Malaysia là nước dẫn đầu với kim ngạch đạt khoảng 7,0 triệu USD năm 2022, chiếm 70% thị phần. Tiếp theo sau là Ấn Độ (khoảng 1,1 triệu USD tương đương 11% thị phần), Việt Nam đứng vị trí thứ ba với kim ngạch đạt 1 triệu USD, tương đương 10% thị phần.
Sự tăng trưởng của thị trường các loại quả hạch Singapore bị ảnh hưởng bởi các yếu tố như văn hóa tiêu dùng, ý thức về sức khỏe và tính linh hoạt trong ẩm thực. Các loại hạt giàu dinh dưỡng và có hương vị là món ăn nhẹ và nguyên liệu phổ biến trong nhiều món ăn khác nhau. Đây là nguyên liệu thiết yếu cho cả món ngọt và món mặn trong cách chế biến món ăn của người Singapore.
3. Đánh giá (cơ hội và thách thức)
Việt Nam đứng đầu trong các nước có chất lượng hạt điều thơm ngon nhất thế giới bên cạnh hạt điều Tanzania. Không chỉ thơm ngon về chất lượng mà còn đạt yêu cầu cao về màu sắc, kích cỡ nên nhu cầu của thế giới về hạt điều Việt Nam mấy năm gần đây tăng rất mạnh, năm sau luôn tăng hơn năm trước. Việt Nam hiện nay là một trong những quốc gia xuất khẩu hạt điều ra thị trường Canada, Mỹ, Nhật, EU, Trung quốc, Singapore… đạt kim ngạch cao nhất thế giới
Singapore hàng năm nhập khẩu 90% lương thực, thực phẩm để đáp ứng nhu cầu trong nước. Tuy nhiên doanh nghiệp cần hết sức lưu ý rằng Singapore là thị trường khắt khe, đặt ra nhiều yêu cầu đối với thực phẩm chế biến nhập khẩu vào nước này.
Nhóm quả hạch chế biến nhập khẩu vào Singapore phải đáp ứng được các điều kiện do Cơ quan quản lý thực phẩm của Singapore (SFA) yêu cầu. Theo đó, các loại thực phẩm đã qua chế biến phải được sản xuất dưới sự giám sát thích hợp của cơ quan quản lý thực phẩm của nước xuất khẩu, hoặc có chương trình đảm bảo chất lượng được SFA chấp nhận. Mặc dù các loại quả hạch, trong đó có hạt điều chế biến, không thuộc nhóm thực phẩm bắt buộc thực hiện thử nghiệm tại phòng thí nghiệm, nhưng các nhà xuất khẩu cần lưu ý về thành phần phụ gia, chất tạo màu…phù hợp với các quy định của SFA.
Nhà xuất khẩu cũng cần có bằng chứng chứng minh rằng các sản phẩm nhập khẩu được sản xuất trong điều kiện hợp vệ sinh tại một cơ sở được quản lý. Dưới đây là một số ví dụ về tài liệu nguồn được quy định mà SFA chấp nhận làm bằng chứng:
- Chứng chỉ HACCP
- Giấy chứng nhận GMP (Thực hành sản xuất tốt);
- Giấy chứng nhận sức khỏe do cơ quan quản lý thực phẩm hoặc cơ quan thú y có thẩm quyền của nước xuất khẩu cấp;
- Giấy chứng nhận xuất khẩu do cơ quan có thẩm quyền về thực phẩm hoặc thú y của nước xuất khẩu cấp;
- Giấy phép nhà máy do cơ quan quản lý của nước xuất khẩu cấp.
Ngoài ra, nhãn mác của sản phẩm phải ghi chính xác và đẩy đủ các thông tin sau: (i) Tên và địa chỉ đầy đủ của nhà sản xuất; (ii) Mô tả sản phẩm; (iii) Ngày xuất khẩu/đóng gói. Các thông tin trên nhãn mác phải được viết bằng tiếng Anh. Các nhà xuất khẩu cần lưu ý rằng hạt điều và các loại quả hạch được xếp vào loại thực phẩm dễ gây dị ứng nên cần phải được chú thích rõ trên bao bì, nhãn mác của sản phẩm.
4. Link tham khảo
- https://www.sfa.gov.sg/legislation?type=sale-of-food-act-1973&page=1
- https://www.sfa.gov.sg/docs/default-source/default-document-library/food-regulations1.pdf
- https://www.sfa.gov.sg/food-import-export/conditions-for-specific-types-of-food-for-import
- https://sso.agc.gov.sg/SL/SFA1973-RG1#Sc4-
- Thương vụ Việt Nam tại Singapore: 10 Leedon Park, Singapore 267887; Website: vntradesg.org; Mobile/viber/whatsaap: +6586455033; Email: sg@moit.gov.vn.
Vụ Thị trường châu Á – châu Phi
