Những điều cần lưu ý về cam kết liên quan đến hàng rào kỹ thuật trong thương mại trong Hiệp định EVFTA
Thứ Ba, 06/06/2023
- Khái niệm về hàng rào kỹ thuật
Hàng rào kỹ thuật đối với thương mại, được gọi tắt là “TBT”, bao gồm các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật mà một nước áp dụng đối với hàng hoá nhập khẩu và/hoặc quy trình nhằm đánh giá sự phù hợp của hàng hoá nhập khẩu đối với các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật đó. Mục đích của việc áp dụng TBT là để bảo vệ sức khoẻ và an toàn của con người, hoặc bảo vệ môi trường.
Với mục tiêu tạo ra một môi trường kinh doanh minh bạch, đảm bảo rằng các quy chuẩn kỹ thuật, tiêu chuẩn và quy trình đánh giá sự phù hợp không mang tính phân biệt đối xử và không tạo ra những trở ngại quá mức cần thiết đối với thương mại, Hiệp định TBT của Tổ chức thương mại thế giới (WTO) đã đưa ra các nguyên tắc chung về việc áp dụng các biện pháp TBT mà tất cả các nước Thành viên phải tuân thủ.
- Các quy định của Hiệp định EVFTA về TBT
Tương tự như các FTA khác, EVFTA cũng có 1 chương riêng về TBT. Về cơ bản, Chương TBT trong EVFTA viện dẫn các quy định, nguyên tắc áp dụng trong Hiệp định TBT của WTO.
Bên cạnh đó, về tiêu chuẩn, EVFTA bổ sung quy định liên quan tới hài hoà tiêu chuẩn trong đó lấy tiêu chuẩn quốc tế làm nền tảng để xem xét việc hài hoà.
Về quy chuẩn kỹ thuật, theo EVFTA, quy chuẩn kỹ thuật phải được xây dựng căn cứ trên tiêu chuẩn quốc tế như tiêu chuẩn của ISO1, IEC2, ITU3 và Codex trừ khi những tiêu chuẩn này không phù hợp với mục tiêu hợp pháp như bảo vệ sức khoẻ, an toàn, bảo vệ môi trường… Cụ thể hơn so với WTO, EVFTA yêu cầu phải giải thích lý do vì sao tiêu chuẩn quốc tế đó được coi là không phù hợp hoặc không được chấp nhận tương đương.
Ngoài ra, Chương TBT trong EVFTA còn đưa ra các cơ chế nhằm tạo thuận lợi cho việc thừa nhận lẫn nhau kết quả đánh giá sự phù hợp, nghĩa là nếu hàng hóa đã được cơ quan chức năng Việt Nam đánh giá là phù hợp tiêu chuẩn/quy chuẩn kỹ thuật rồi, thì không cần xin đánh giá từ cơ quan EU một lần nữa).
Chương TBT Hiệp định EVFTA còn có các điều khoản khác nhằm tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu của doanh nghiệp hai bên, ví dụ như: xác định, xây dựng và tăng cường thực hành quản lý tốt thông qua hợp tác quản lý; tăng cường hợp tác trao đổi thông tin giữa các tổ chức tiêu chuẩn hóa, đánh giá sự phù hợp và đo lường của hai bên.
Đặc biệt, cam kết về minh bạch hóa trong Chương TBT của Hiệp định EVFTA giúp doanh nghiệp có cơ hội được đóng góp ý kiến ngay từ khi tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật và thủ tục đánh giá sự phù hợp đang trong quá trình xây dựng. Chính phủ hai bên phải bảo đảm quá trình này diễn ra minh bạch, không phân biệt đối xử và đủ thời gian cần thiết cho doanh nghiệp để đóng góp ý kiến, cũng như chuẩn bị đầy đủ cho việc đáp ứng được các biện pháp TBT này.
3. Một số lưu ý dành cho doanh nghiệp
EU là một trong những thị trường có yêu cầu kỹ thuật khắt khe nhất đối với sản phẩm nhập khẩu. Do vậy, khi xuất khẩu vào thị trường EU, doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ các yêu cầu kỹ thuật đối với sản phẩm của thị trường. Các thông tin này đều được đăng tải chi tiết trên trang web chính thức của EU tại địa chỉ https://trade.ec.europa.eu/access-to-markets/en/home. Điều này sẽ giúp doanh nghiệp tránh tình trạng trong quá trình xuất hàng rồi, hoặc hàng đến nơi rồi mới phát hiện không đạt hoặc thiếu giấy tờ về tiêu chuẩn kỹ thuật, sẽ tốn rất nhiều chi phí phát sinh cho doanh nghiệp.
Ngoài ra, doanh nghiệp cũng nên thường xuyên cập nhật các thay đổi về yêu cầu kỹ thuật của sản phẩm trước khi xuất khẩu hàng sang thị trường này vì EU rất hay chủ động rà soát, thay đổi yêu cầu kỹ thuật theo thời gian. Các thông tin về các biện pháp kỹ thuật dự kiến được áp dụng được các nước thông báo định kỳ cho Ủy ban TBT hoặc SPS của WTO trên trang ePingalert.org. Đây là hệ thống cảnh báo các biện pháp TBT và SPS của các nước Thành viên WTO trong đó có EU, với sự hỗ trợ của ITC (Trung tâm thương mại quốc tế) và Ban thư ký WTO. Hiện nay trang ePing đã có phiên bản tiếng Việt nên doanh nghiệp Việt Nam có thể dễ dàng nhận thông tin kịp thời, đầy đủ và chính xác.
Nguồn: Vụ CSTMĐB tổng hợp
