EU và Ma-rốc đã thành lập Hiệp định Thương mại Tự do (FTA), là một phần của Hiệp định Liên kết EU - Ma-rốc (gọi tắt là “Hiệp định”), được ký kết vào năm 1996, có hiệu lực vào ngày 1 tháng 3 năm 2000. Ma-rốc cũng đã ký Công ước Khu vực về các quy tắc xuất xứ ưu đãi toàn Euro-Địa Trung Hải (Công ước PEM) vào ngày 18 tháng 4 năm 2012 và phê chuẩn vào tháng 5 năm 2019. Các quy tắc sửa đổi của Công ước đã được tất cả các Bên ký kết, bao gồm Ma-rốc, nhất trí thông qua vào ngày 7 tháng 12 năm 2023. Công ước sửa đổi sẽ bắt đầu có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2025.

 Nhờ vào các cam kết mở cửa thị trường giữa hai bên, thương mại giữa Ma-rốc và EU đã tăng lên mức đáng kể từ ​​trước đến nay, trong đó Ma-rốc là đối tác thương mại lớn nhất của EU tại Châu Phi. EU và Ma-rốc vào năm 2021 đã khởi động Quan hệ đối tác xanh, củng cố sự hợp tác của họ trong việc bảo vệ môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học và chống biến đổi khí hậu.

Bên cạnh những tăng trưởng tích cực, mỗi quốc gia cũng triển khai những chiến lược riêng nhằm thúc đẩy sự phát triển của các ngành sản xuất trong nước. Với "Kế hoạch phục hồi công nghiệp 2021-2023", Ma-rốc đã khẳng định trọng tâm của mình là thay thế nhập khẩu trong các chính sách công nghiệp và thương mại, nhằm mục đích giảm nhập khẩu, đồng thời tích cực hỗ trợ sản xuất trong nước. Điều này thể hiện ở việc theo đuổi chính sách công nghiệp tích cực thông qua "ngân hàng dự án công nghiệp", nhằm hỗ trợ các dự án có tiềm năng thay thế nhập khẩu bằng sản phẩm trong nước, thúc đẩy hội nhập địa phương thông qua điều lệ đầu tư, cũng như các ưu đãi trong nước bắt buộc trong mua sắm công và bắt buộc sử dụng hàng hóa có nguồn gốc từ Maroc trong mua sắm công đối với tất cả hàng hóa.

Tại phiên họp Tiểu ban về thương mại, công nghiệp và dịch vụ và Tiểu ban về thị trường hai bên đã trao đổi về một số vấn đề như sau:

- EU đã đề cập một số vấn đề về tiếp cận thị trường đối với Ma-rốc, bao gồm hệ thống đánh giá sự phù hợp đối với các sản phẩm nhập khẩu, tiếp cận thị trường đối với các sản phẩm dược phẩm và mỹ phẩm. Kể từ năm 2020 đến nay, Ma-rốc áp dụng chứng nhận bắt buộc của bên thứ ba để tuân thủ các tiêu chuẩn của Ma-rốc đối với nhiều loại sản phẩm công nghiệp, gây ra những tác động tiêu cực đối với hàng xuất khẩu của EU. Hiện tại, chỉ có năm công ty quốc tế tư nhân được chỉ định thực hiện kiểm tra đối với các sản phẩm nhập khẩu phải tuân theo các quy định kỹ thuật. Các doanh nghiệp vận hành đến từ châu Âu đã báo cáo về những khó khăn với hệ thống mới, chủ yếu liên quan đến chi phí bổ sung và sự chậm trễ cũng như các cách giải thích khác nhau về các yêu cầu áp dụng của các công ty đánh giá sự phù hợp.

- EU cũng nêu vấn đề về các quy tắc kiểm soát viện trợ/trợ cấp của nhà nước được quy định trong Điều 36 của Hiệp định Liên kết EU - Ma-rốc.

Bên cạnh đó, thời gian gần đây, giữa Ma-rốc và EU cũng xuất hiện một số vấn đề có thể ảnh hưởng đến mối quan hệ thương mại giữa hai quốc gia như sau:

- Ma-rốc đã đình chỉ việc công nhận một số công ty quốc tế tư nhân được chỉ định để thực hiện việc đánh giá tính phù hợp trong thời gian dài, gây khó khăn, chi phí và sự chậm trễ cho các doanh nghiệp xuất khẩu châu Âu.

- Ma-rốc cũng tiếp tục áp dụng thuế chống bán phá giá đối với PVC, bao gồm cả PVC đến từ một số công ty EU.

- Vào tháng 2 năm 2024, Ma-rốc đã khởi xướng một cuộc điều tra về biện pháp bảo hộ đối với việc nhập khẩu ván sợi gỗ phủ./.

Nguồn: Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công Thương