Đánh giá tỷ lệ tận dụng C/O ưu đãi trong Hiệp định UKVFTA trong nửa đầu năm 2024
Thứ Năm, 25/07/2024
Chính thức có hiệu lực từ ngày 01/5/2021, Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ai-len (UKVFTA) là một đòn bẩy thúc đẩy thương mại Việt Nam - Vương quốc Anh (UK) phục hồi sau những giảm sút đáng kể vào năm 2019 và 2020, tạo ra lợi thế so với các đối thủ cạnh tranh của Việt Nam hiện chưa có FTA với UK.
Trong nửa đầu năm 2024, các Tổ chức cấp C/O mẫu EUR.1 UK đã cấp 40.691 bộ C/O mẫu EUR.1 UK với kim ngạch khoảng 1,2 tỷ USD, chiếm 34,4% tổng kim ngạch xuất khẩu sang UK, tăng 22% so với cùng kỳ năm 2023.
* Về mặt hàng
Trong nửa đầu năm 2024, các nhóm hàng thế mạnh của Việt Nam có tỷ lệ tận dụng sử dụng ưu đãi C/O mẫu EUR.1 UK cao có thể kể tới:
- Giày dép các loại - một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang thị trường UK có kim ngạch sử dụng C/O mẫu EUR.1 UK đạt khoảng 465 triệu USD, tỷ lệ tận dụng lên tới 97%, tăng trưởng 20,6% so với cùng kỳ năm 2023.
- Các mặt hàng nông, thuỷ sản: hàng thuỷ sản (đạt 123 triệu USD, tỷ lệ tận dụng 86%, tăng 8,2%), hàng rau quả (đạt 15 triệu USD, tỷ lệ tận dụng 84,2%, tăng 87,6%), hạt tiêu (đạt 10 triệu USD, tỷ lệ tận dụng 73,6%, tăng 28,3%), cao su và sản phẩm từ cao su (đạt 9 triệu USD, tỷ lệ tận dụng 53,9%, tăng 77,9%),…
- Một số mặt hàng công nghiệp khác của Việt Nam xuất khẩu sang UK cũng có tỷ lệ cấp C/O rất tốt là sản phẩm mây, tre, cói và thảm (95,7%); chất dẻo và các sản phẩm từ chất dẻo (93%); túi xách, ví, vali, ô dù (91,9%);…
Nhìn chung, các mặt hàng có kim ngạch sử dụng C/O cao là các mặt hàng mà mức thuế quan ưu đãi UKVFTA thấp hơn so với GSP và tiêu chí xuất xứ UKVFTA lỏng hơn hoặc tương đương GSP.
Trong khi đó, một mặt hàng có thế mạnh khác của Việt Nam là hàng dệt, may với kim ngạch xuất khẩu khoảng 349 triệu USD sang UK nhưng kim ngạch được cấp C/O ưu đãi EUR.1 UK chỉ chiếm 20,9%. Có thể thấy, quy định về tiêu chí xuất xứ hai công đoạn “từ vải trở đi” vẫn là thách thức không nhỏ cho ngành dệt may Việt Nam.
* Về thị trường
Kim ngạch xuất khẩu sử dụng C/O mẫu EUR.1 UK tương đương khoảng 14,1% kim ngạch sử dụng C/O mẫu EUR.1 xuất khẩu sang các nước EU trong khuôn khổ EVFTA. Kim ngạch xuất khẩu sử dụng C/O mẫu EUR.1 sang UK chỉ đứng thứ ba sau Hà Lan (đạt 1,6 tỷ USD) và Đức (đạt 1,3 tỷ USD), đồng thời cao hơn một số nước khác như Ý (đạt 1,1 tỷ USD), Bỉ (đạt 1,1 tỷ USD), Pháp (đạt 835 triệu USD),… Như vậy, dù tách ra khỏi EU, UK vẫn là một trong những thị trường trọng điểm mà Việt Nam đang tận dụng tốt ưu đãi thuế quan tại thị trường châu Âu.
Để tận dụng tốt hơn nữa ưu đãi thuế quan từ thị trường UK, các doanh nghiệp cần lưu ý:
(i) Nắm vững thông tin thị trường UK: Doanh nghiệp Việt Nam cần thu thập thông tin thực tiễn về thị trường Anh, bao gồm văn hóa kinh doanh, thói quen tiêu dùng và thị hiếu của người dân đối với từng mặt hàng cụ thể. Điều này giúp doanh nghiệp chuyên môn hóa sản xuất và tăng sức cạnh tranh trong bối cảnh chuỗi cung ứng đang có nhiều thay đổi.
(ii) Nâng cao nhận thức và thay đổi tập quán kinh doanh: Doanh nghiệp cần sẵn sàng tiếp nhận và thích ứng với những thay đổi mới, điều chỉnh sản xuất và chất lượng dịch vụ để phù hợp với thị hiếu của thị trường UK. Cần cập nhật kịp thời các quy định mới của UK về tiêu chuẩn sản phẩm, quy trình sản xuất và thủ tục hải quan sau Brexit.
(iii) Xây dựng đội ngũ nhân sự pháp lý chuyên nghiệp: Hình thành đội ngũ nhân sự pháp lý am hiểu luật thương mại quốc tế, đặc biệt là các cam kết trong Hiệp định UKVFTA. Đội ngũ này cần nắm rõ thông tin liên quan trực tiếp đến doanh nghiệp như mặt hàng thế mạnh, thuế nhập khẩu vào UK, các quy tắc xuất xứ, và các quy định đặc biệt của UK đối với sản phẩm.
Với sự hỗ trợ từ phía các cơ quan quản lý nhà nước trong việc ban hành văn bản hướng dẫn thực thi UKVFTA và triển khai kế hoạch thực hiện UKVFTA từ Trung ương đến địa phương, các doanh nghiệp xuất khẩu được kỳ vọng sẽ tiếp cận thị trường và tận dụng cơ hội từ UKVFTA ngày càng hiệu quả hơn.
Nguồn: Cục Xuất nhập khẩu - Bộ Công Thương
