Tiềm năng tiếp cận thị trường Singapore qua kênh thương mại điện tử
Singapore là một quốc gia có dân số ít nhưng mật độ dân số đông, đa sắc tộc và đa văn hóa với mức thu nhập bình quân đầu người rất cao. Singapore được coi là trung tâm của thế giới về nhiều mặt như cảng biển, hàng không, logistics, tài chính, y tế, giáo dục,… Mặc dù Singapore là một thị trường tương đối nhỏ nhưng là một thương cảng tự do lớn, gần như không có hạn chế nào về nhập khẩu. Hiện nay, hơn 99% hàng nhập khẩu vào Singapore đều được miễn thuế, trừ một số mặt hàng như ô tô, xăng dầu, rượu và thuốc lá.
Mặc dù có những thuận lợi như trên, cùng với việc khoảng cách địa lý giữa Việt Nam và Singapore không xa, nhưng chưa nhiều mặt hàng của Việt Nam thâm nhập tốt vào thị trường này bởi bên cạnh những cơ hội, Singapore cũng là thị trường đòi hỏi cao về chất lượng hàng hóa. Doanh nghiệp Việt Nam thường tiếp cận thị trường Singapore thông qua việc tham gia vào các hội chợ, triển lãm của Singapore để giới thiệu sản phẩm, tìm kiếm đối tác, hoặc kết nối với các đoàn doanh nghiệp Singapore về Việt Nam tìm kiếm nguồn hàng. Cách thức thâm nhập này có ưu điểm là có thể có những đơn hàng giá trị lớn, doanh nghiệp không phải lo các thủ tục, giấy phép nhập khẩu. Tuy nhiên, hạn chế của phương thức này là tính chủ động thấp, phụ thuộc vào quyết định của nhà nhập khẩu mà không có khả năng tác động đến người tiêu dùng cuối cùng và chi phí đưa hàng vào hệ thống bán lẻ lớn. Hơn nữa, đối với một số trường hợp, sau giai đoạn bán thử, nhiều siêu thị không tiếp tục đơn hàng khiến cho doanh nghiệp vừa mất phí lớn, vừa bị ép giá.
Trong bối cảnh thời đại 4.0, công nghệ thông tin ngày càng phát triển, doanh nghiệp có thể tìm hiểu để tận dụng phương thức thâm nhập thị trường thông qua hình thức thương mại điện tử.
Thực trạng thương mại điện tử tại Singapore
Singapore được đánh giá là một trong những nước Đông Nam Á có ngành công nghiệp thương mại điện tử phát triển nhất khu vực. Mặc dù có dân số nhỏ với 6 triệu dân, mức tiêu dùng qua thương mại điện tử của Singapore được ước tính tương đương với thị trường xấp xỉ 100 triệu dân của Việt Nam. Tổng khối lượng hàng hóa giao dịch qua hệ thống thương mại điện tử của Singapore năm 2022 đạt 8,2 tỷ USD, chiếm 13% tổng doanh thu bán lẻ, và dự kiến đạt mức 11 tỷ USD vào năm 2025. Quy mô giá trị đơn hàng thương mại điện tử trung bình tại Singapore là 137,4 USD. Mặc dù tổng khối lượng hàng hóa giao dịch thấp hơn thị trường thương mại điện tử lớn nhất Đông Nam Á là Indonesia, nhưng doanh thu trên mỗi đơn hàng và tần suất đặt hàng trực tuyến của người tiêu dùng Singapore vượt xa Indonesia. Thị trường thương mại điện tử tại Singapore phát triển là do người tiêu dùng tại Singapore am hiểu công nghệ, cường độ làm việc cao, cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin phát triển, nền tảng thanh toán thuận lợi và mục tiêu xuyên suốt của Chính phủ Singapore trong việc xây dựng quốc gia thông minh.
Cơ hội và thách thức khi tiếp cận thị trường Singapore qua kênh thương mại điện tử
So với cách thức thâm nhập thị trường truyền thống, việc tiếp cận thị trường thông qua hệ thống thương mại điện tử giúp cho doanh nghiệp có độ tương tác cao với người tiêu dùng, từ đó linh hoạt điều chỉnh sản phẩm theo thị hiếu, nhu cầu; không bị đọng vốn vì thanh toán trực tiếp, chi phí ban đầu bỏ ra thấp và toàn quyền kiểm soát thương hiệu. Kênh thương mại điện tử cũng là cơ hội để doanh nghiệp thử thị trường, thị hiếu của người tiêu dùng. Thị trường Singapore là thị trường có độ mở lớn đối với hàng hóa nước ngoài, có xu hướng tiêu dùng xuyên biên giới, ước tính 73% người tiêu dùng qua mạng Singapore từng thực hiện giao dịch xuyên biên giới, do đó, thị trường Singapore là cơ hội lớn đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ muốn thử sức tại thị trường quốc tế.
Bên cạnh đó, khi tham gia vào hệ thống thương mại điện tử, doanh nghiệp có cơ hội tương tác cao với người tiêu dùng, từ đó có thể linh hoạt điều chỉnh sản xuất theo thị hiếu và nhu cầu của người tiêu dùng.
Tuy nhiên, khi tiếp cận hệ thống thương mại điện tử của Singapore, doanh nghiệp cần dự phòng trước một số thách thức như: chi phí niêm yết trên các sàn thương mại điện tử tương đối cao (thông thường là 30 – 100 SGD/mặt hàng); phức tạp trong quy định về thuế, an ninh; cạnh tranh gay gắt do số lượng người bán trên sàn thương mại điện tử là rất lớn; khó tạo niềm tin với khách hàng do sản phẩm chỉ hiện thị qua màn hình điện thoại, máy tính; các chi phí phát sinh khác như chi phí logistics, vận chuyển, giao hàng, chi phí phát sinh sau mua hàng…
Cách thức tiếp cận hệ thống thương mại điện tử và một số khuyến nghị cho doanh nghiệp
Để tiếp cận thị trường qua kênh thương mại điện tử, nếu doanh nghiệp có khả năng về công nghệ thông tin, marketing sản phẩm, chăm sóc khách hàng trực tiếp thì có thể tự mở gian hàng trực tuyến trên các sàn giao địch điện tử. Hoặc doanh nghiệp cũng có thể liên hệ với các doanh nghiệp cung ứng trung gian dịch vụ. Nhà cung ứng dịch vụ trung gian này đứng ra là nhà nhập khẩu, xin giấy phép nhập khẩu, làm thủ tục hải quan, cung ứng dịch vụ lưu kho, giao nhận và trung gian bán hàng trên một hoặc cùng lúc trên nhiều sàn thương mại điện tử. Một số nhà cung ứng dịch vụ trung gian được biết đến như uParcel, iStoreiSend, ezyCommerce, Allsome, WhiteBox và SP eCommerce. Hiện nay, ở Singapore, có rất nhiều sàn TMĐT đang hoạt động như: Shopee, Lazada, Amazon.sg, Qoo10, Ezbuy, Ebay. Một số sàn chuyên về thời trang, mỹ phẩm như: Zalora, Reebonz, Love Bonito, Althea; và các sàn chuyên về nội thất, phong cách sống là: Courts, Castlery, Forty Two, Hip Van, Tangs, Horme; các sàn chuyên về thực phẩm là Redmart, Fairprice marketplace…
Doanh nghiệp cần lưu ý, các hàng hóa được niêm yết trên sàn thương mại điện tử vẫn cần phải tuân thủ các quy định về nhập khẩu hàng hóa của Singapore, ví dụ như quy định về giấy phép nhập khẩu (đặc biệt đối với các mặt hàng thực phẩm), quy định về nhãn dán, bao bì…
Tiếp cận thị trường qua kênh thương mại điện tử là xu thế tất yếu trong bối cảnh 4.0 như hiện nay, đặc biệt với thị trường năng động và phát triển như Singapore. Do đó doanh nghiệp cần nhanh chóng nắm bắt các cơ hội này. Để thành công ở hướng đi này, một số khuyến nghị dành cho doanh nghiệp như sau:
- Mặc dù tiếp cận thị trường qua kênh thương mại điện tử, doanh nghiệp cũng cần tìm hiểu kỹ các quy định về nhập khẩu, quy định về nhãn mác, bao bì, chất lượng sản phẩm, quy định về giao dịch trực tuyến, thanh toán, bản quyền…
- Doanh nghiệp cần tranh thủ cơ hội tiếp cận với khách hàng mà thương mại điện tử mang lại để nắm bắt thị hiếu, nhu cầu của người tiêu dùng, từ đó nâng cao chất lượng, hình thức sản phẩm.
- Các nhà cung cấp dịch vụ trung gian có thể hỗ trợ doanh nghiệp trong việc tiếp cận sàn thương mại điện tử, doanh nghiệp vẫn cần củng cố năng lực công nghệ thông tin để giữ thế chủ động và ứng phó với các tình huống phát sinh và các vấn đề an ninh mạng.
- Doanh nghiệp cần nghiên cứu xu hướng tiêu dùng, đối thủ cạnh tranh kỹ càng bởi áp lực cạnh tranh trên sàn thương mại điện tử là rất lớn, từ số lượng người bán đến chủng loại mặt hàng.
- Doanh nghiệp cần liên hệ chặt chẽ với các hiệp hội, doanh nghiệp trong ngành, cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Singapore để nắm bắt thông tin, đề nghị hỗ trợ khi cần thiết/.
Vụ Thị trường châu Á – châu Phi, Bộ Công Thương
Nguồn tài liệu tham khảo:
- Thông tin do Thương vụ Việt Nam tại Singapore cung cấp.
- Thông tin từ Cục Quản lý Thương mại Quốc tế, Bộ Thương mại Hoa Kỳ: https://www.trade.gov/country-commercial-guides/singapore-ecommerce#:~:text=The%20Singaporean%20eCommerce%20market's%20gross,secured%20a%2030%20percent%20share.
- Các số liệu từ statista.com.
- Báo cáo nghiên cứu về Thương mại điện tử ở Đông Nam Á 2023 của Google, Temasek và Bain&Company.
