Hợp tác toàn cầu trong chuỗi cung ứng khoáng sản thiết yếu: giải pháp cho chuyển đổi xanh bền vững
Thứ Hai, 16/12/2024
Chính phủ nhiều quốc gia như Liên minh Châu Âu (EU) và Úc đã công bố các chiến lược nhằm đa dạng hóa nguồn cung ứng khoáng sản thiết yếu một cách bền vững. Theo báo cáo của Tổ chức Năng lượng Quốc tế (IEA), nhu cầu khoáng sản thiết yếu dự kiến sẽ tăng gấp đôi vào năm 2040 để đạt các mục tiêu giảm phát thải theo Thỏa thuận Paris. Những khoáng sản như lithium, nickel, cobalt, mangan và graphit đóng vai trò then chốt cho sản xuất pin và công nghệ năng lượng tái tạo, trong khi đồng và nhôm là thành phần quan trọng trong nhiều công nghệ điện hiện đại, từ xe điện cho đến tua-bin gió.
Mặc dù các nước phát triển luôn hướng tới mục tiêu tự chủ nguồn cung khoáng sản, nhưng trên thực tế, không quốc gia nào có thể đáp ứng toàn bộ nhu cầu khoáng sản thiết yếu cho quá trình chuyển đổi năng lượng. Hơn nữa, các nước đang phát triển giàu nguồn tài nguyên khoáng sản thiết yếu thường đối mặt với những rào cản, ví dụ như mất ổn định về thể chế và các rủi ro môi trường, gây ra sự mất cân bằng trong khai thác và sử dụng tài nguyên. Để khắc phục tình trạng này cần có một khung khổ hợp tác chung, nhằm mục tiêu cân bằng lợi ích xã hội và môi trường trong các hoạt động khai thác.
Để xây dựng một chuỗi cung ứng khoáng sản bền vững, các quốc gia có thể cân nhắc một số phương án hợp tác như sau:
- Đầu tư chung và cơ chế tài chính hỗn hợp: Cơ chế này giúp giảm thiểu rủi ro, đồng thời khuyến khích đầu tư vào khai thác và chế biến khoáng sản.
- Thiết lập quan hệ đối tác với các nước giàu tài nguyên: Hợp tác với các quốc gia này giúp phát triển chuỗi cung ứng khoáng sản địa phương, tạo ra cơ hội việc làm và gia tăng giá trị cho nguồn tài nguyên. Đối với các quốc gia đang phát triển và giàu khoáng sản, các mối quan hệ như vậy có thể đóng góp vào sự phát triển kinh tế bền vững, giảm đói nghèo và thúc đẩy ổn định xã hội, tạo ra lợi ích chung cho cả nhà cung cấp tài nguyên và người tiêu dùng công nghệ năng lượng sạch.
- Tiêu chuẩn khai thác bền vững: Các hoạt động khai thác bền vững đóng vai trò rất quan trọng nhằm hạn chế tối đa các ảnh hưởng tiêu cực đối với môi trường. Thông qua các tiêu chuẩn chung, các quốc gia có thể giảm thiểu suy thoái môi trường, hỗ trợ các điều kiện an toàn lao động và mở ra cơ hội tận dụng khoáng sản tuần hoàn, trong đó vật liệu tái chế có thể được sử dụng bổ sung cho khai thác thô.
Với những nỗ lực trong quan hệ đối tác và các tiến bộ công nghệ, hợp tác và đổi mới trong chuỗi cung ứng khoáng sản thiết yếu sẽ không chỉ hỗ trợ quá trình chuyển đổi xanh toàn cầu mà còn củng cố kết cấu xã hội và môi trường tại các khu vực sản xuất khoáng sản, từ đó thúc đẩy sự cân bằng giữa phát triển và bảo tồn./.
Nguồn: 1. Vụ Chính sách thương mại đa biên
2. WEF
