1. Đối tượng của tranh chấp 

Nguyên đơn trong vụ việc này là PL Holdings, một công ty được thành lập tại Luxembourg. PL Holdings là công ty con của Abris CEE Mid-Market Fund L.P. “Abris CEE”. Abris CEE là một công ty con của Abris Capital Partners Fund I. (“Abris Fund I”) - một trong những quỹ đầu tư tư nhân lớn nhất ở Trung và Đông Âu. 

Bị đơn trong vụ việc này là Ba Lan. Tranh chấp diễn ra xung quanh các biện pháp của Komisja Nadzoru Finanswego (“KNF”), một tổ chức chính phủ được thành lập theo Đạo luật Giám sát Thị trường Tài chính năm 2006 nhằm giám sát hoạt động của tất cả các ngân hàng và tổ chức tín dụng tại Ba Lan. 

2. Nội dung của tranh chấp 

Từ ngày 18 tháng 7 năm 2012 đến tháng 6 năm 2013, Nguyên đơn là cổ đông duy nhất của Polski Bank Przedsiębiorzcości Spólka Akcyjna (“Ngân hàng PBP”), đồng thời mua lại cổ phần tại FM Bank Spólka Akcyjna (“Ngân hàng FM”). Sau đó, FM Bank và PBP Bank đã được sáp nhập thành một thực thể mới có tên là FM Bank PBP Spólka Akcyjna (“Ngân hàng FM PBP”). Với sự sát nhập của hai ngân hàng này, Nguyên đơn đã trở thành cổ đông nắm giữ 99,59% của Ngân hàng FM PBP vào ngày 1 tháng 7 năm 2013.  

Tranh chấp diễn ra khi KNF thực hiện một loạt các biện pháp bao gồm lệnh cấm PL Holdings thực hiện quyền biểu quyết liên quan đến việc nắm giữ cổ phần và lệnh yêu cầu PL Holdings bán cổ phần của mình tại Ngân hàng FM PBP. Vào ngày 30 tháng 4 năm 2015, Nguyên đơn đã bán toàn bộ cổ phần của mình tại Ngân hàng FM PBP cho Porto Group Holdings Limited, một công ty liên kết của AnaCap Financial Partners III LP (“AnaCap”). 

Theo cáo buộc của Nguyên đơn, Ba Lan đã thực hiện các biện pháp tước đoạt khoản đầu tư đủ điều kiện của PL Holdings mà không có bồi thường. Biện pháp này, do đó, vi phạm Hiệp ước đầu tư song phương (“BIT”) giữa Ba Lan và Bỉ và Luxembourg, trong đó nêu rõ mục tiêu của Hiệp ước là “khuyến khích và bảo vệ các khoản đầu tư lẫn nhau”. Cụ thể cáo buộc của PL Holdings như sau:  

- Các biện pháp được áp dụng không có bất kỳ cơ sở thực tế hoặc cơ sở pháp lý nào theo luật pháp Ba Lan;  

- Các biện pháp không thực sự theo đuổi bất kỳ mục đích hợp pháp hoặc mục đích công cộng nào;  

- Các biện pháp rõ ràng không tương xứng; 

- Nguyên đơn không vi phạm bất cứ quy định nào theo luật pháp Ba Lan; 

- Bị đơn chưa từng nêu bất kỳ mối quan ngại nào về cáo buộc Nguyên đơn không đáp ứng một số cam kết tài chính nhất định được thực hiện vào tháng 6 năm 2010 trước khi áp dụng các biện pháp; 

- Bị đơn từ chối dành cho Nguyên đơn một thủ tục khắc phục hành chính hoặc tư pháp hiệu quả nhằm xem xét lại biện pháp trước khi yêu cầu Nguyên đơn bán cổ phần có thời hạn ngày 30 tháng 4 năm 2015. 

3. Phán quyết của Trọng tài 

Trong vụ việc này, Hội đồng trọng tài cho rằng các biện pháp của KNF đã hạn chế nghiêm ngặt quyền cấu thành các yếu tố thiết yếu của quyền sở hữu bao gồm biểu quyết cổ phần và quyền định đoạt khoản đầu tư theo cách mà Nguyên đơn thấy phù hợp quyền. Những hạn chế này do đó đã tước đoạt của Nguyên đơn toàn bộ lợi ích của các quyền sở hữu của mình.  

Trên cơ sở đó, Hội đồng Trọng tài kết luận rằng Bị đơn đã vi phạm nghĩa vụ của mình theo Điều 4(1) của BIT giữa Ba Lan và Luxembourg thông qua việc tước đoạt cổ phần của Nguyên đơn tại Ngân hàng FM PBP thông qua các hạn chế dưới hình thức nói trên.  

Ngoài ra với những lập luận từ phía Bị đơn trong việc phủ nhận mọi trách nhiệm đối với Nguyên đơn và cho rằng không cần thiết phải bồi thường cho Nguyên đơn, Nguyên đơn đã không nhận được khoản bồi thường nào từ phía Bị đơn cho các hành vi nói trên. Khấu trừ khoản giá trị mà Nguyên đơn nhận được thông qua việc bán tài sản, Ba Lan sẽ phải bồi thường cho PL Holdings khoản bồi thường này trị giá 653,639,384 Zloty Ba Lan (PLN). 

Nguồn: Vụ Chính sách thương mại đa biên (theo ICSID)