1. Nhu cầu nhập khẩu dầu ăn của Ấn Độ
Ấn Độ hiện là nước tiêu thụ dầu ăn lớn thứ hai thế giới do đặc tính về ẩm thực và sở thích sử dụng dầu ăn, dầu ăn được coi là không thể thiếu trong ẩm thực Ấn Độ. Điều này khiến cho Ấn Độ là nước nhập khẩu dầu ăn lớn nhất thế giới.
Tuy nhiên, quốc gia này gặp khó khăn trong việc tăng sản lượng hạt có dầu khi sản lượng hạt có dầu giảm do ảnh hưởng của thời tiết khiến nông dân dần chuyển sang các loại cây trồng khác sinh lời nhiều hơn. Do đó, Ấn Độ phải nhập khẩu 2/3 nhu cầu của mình thông qua việc nhập khẩu dầu cọ, dầu đậu tương và dầu hướng dương từ nước ngoài. Theo đó, Ấn Độ nhập khẩu dầu cọ từ Indonesia, Malaysia và Thái Lan, trong khi nhập khẩu dầu đậu nành và dầu hướng dương từ Argentina, Brazil, Nga và Ukraine.
Trong năm tài chính 2022 – 2023 (tháng 4/2022 – tháng 3/2023), Ấn Độ đã nhập khẩu 16,5 triệu tấn dầu ăn. Lượng tiêu thụ dầu ăn của nước này năm 2023 đạt khoảng 27,2 triệu tấn, trong đó riêng dầu cọ chiếm 9,8 triệu tấn (tương đương 36%).
Tổng kim ngạch nhập khẩu dầu ăn của quốc gia này tăng vọt lên 15 tỷ USD trong năm 2023/24 từ mức 2,2 tỷ USD vào năm 2006-2007. Trong cùng kỳ, lượng dầu ăn nhập khẩu của Ấn Độ tăng lên mức 15,5 triệu tấn từ mức 4,37 triệu tấn.
Malaysia, Indonesia và Thái Lan là các nhà nhà cung ứng dầu cọ hàng đầu của Ấn Độ tại ASEAN cũng như trên thế giới. Trong năm 2023, Ấn Độ đã nhập khẩu 2,83 triệu tấn dầu cọ từ Malaysia, chiếm 18% tổng lượng dầu cọ xuất khẩu của Malaysia.
Những tháng cuối năm là mùa lễ hội tại Ấn Độ, nhu cầu dầu ăn của Ấn Độ rất lớn. Riêng trong tháng 10/2024, lượng dầu cọ và dầu hướng dương nhập khẩu của Ấn Độ đạt 1,42 triệu tấn, tăng 34% so với cùng kỳ năm 2023.
2. Các biện pháp nhằm hạn chế sự phụ thuộc vào nhập khẩu dầu ăn
Ấn Độ đang tìm cách giảm sự phụ thuộc lớn vào nhập khẩu dầu ăn bằng cách tăng sản lượng hạt có dầu, mở rộng diện tích trồng trọt và đưa ra cơ cấu thuế nhập khẩu phù hợp để đảm bảo giá thành trong nước không bị ảnh hưởng bởi hàng nhập khẩu rẻ hơn.
Tăng thuế nhập khẩu dầu ăn thêm 20%
Theo thông báo của Bộ Tài chính, Ấn Độ áp thuế hải quan 20% đối với dầu cọ thô, dầu đậu tương thô và dầu hướng dương thô từ ngày 14/9/2024. Điều này sẽ làm tăng mức thuế nhập khẩu đối với ba loại dầu này từ 5,5% lên 27,5%, vì các loại dầu này cũng chịu thuế phát triển cơ sở hạ tầng nông nghiệp và phí phúc lợi xã hội của Ấn Độ. Còn dầu cọ tinh luyện, dầu đậu tương tinh luyện và dầu hướng dương tinh luyện sẽ chịu thuế nhập khẩu tăng từ 13,75% lên 35,75%.
Nhà nhập khẩu dầu ăn lớn nhất thế giới này nỗ lực bảo vệ nông dân trong nước vốn đang gặp khó khăn do giá hạt có dầu giảm. Tuy nhiên, động thái này có thể đẩy giá dầu ăn lên cao, làm giảm nhu cầu và sau đó làm giảm nhập khẩu dầu cọ, dầu đậu nành và dầu hướng dương từ nước ngoài.
Kích thích sản xuất trong nước
Ngày 03/10/2024, Ấn Độ đã phê duyệt chương trình trị giá 101 tỷ rupee (1,2 tỷ USD) để tăng gấp đôi sản lượng dầu ăn trong nước trong vòng 7 năm, nhằm mục tiêu giảm sự phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu đắt đỏ hơn.
Theo chương trình, năng suất hạt có dầu sẽ được tăng lên bằng cách thúc đẩy các giống có năng suất cao, hàm lượng dầu cao và mở rộng canh tác. Các công nghệ tiên tiến như chỉnh sửa bộ gen sẽ được sử dụng để phát triển các hạt giống ưu việt. Chương trình này đặt mục tiêu tăng sản lượng dầu ăn từ mức 12,7 triệu tấn hiện nay lên 25,45 triệu tấn vào năm tài chính 2030 - 2031, dự kiến đáp ứng khoảng 72% nhu cầu trong nước.
Bên cạnh việc thúc đẩy sản xuất các loại cây trồng chính như mù tạt, lạc, đậu tương, hướng dương và vừng, Chính phủ Ấn Độ cũng đang có kế hoạch tăng khai thác dầu từ các nguồn thứ cấp như hạt bông, cám gạo và dầu cây nhằm đáp ứng nhu cầu trong nước.
3. Dự báo tác động đối với các nhà xuất khẩu dầu cọ ASEAN
Các biện pháp, chính sách hạn nói trên của Ấn Độ sẽ có tác động đến thị trường dầu ăn toàn cầu và các nhà cung cấp dầu ăn của ASEAN như Malaysia, Indonesia, Thái Lan do Ấn Độ là quốc gia nhập khẩu dầu ăn hàng đầu thế giới. Mặc dù sẽ có áp lực giảm giá do lượng dầu tồn kho tăng, nhưng nhờ vào chất lượng sản phẩm và nhu cầu ổn định từ các thị trường xuất khẩu khẩu, Ấn Độ không thể hoàn toàn hạn chế được lượng dầu ăn nhập khẩu từ các thị trường cung ứng truyền thống. Do đó, dự báo các nhà xuất khẩu dầu cọ ASEAN vẫn có thể duy trì vị thế trong ngành xuất khẩu dầu cọ sang Ấn Độ nếu có những chính sách, chiến lược phù hợp nhằm duy trì lợi thế về giá, nguồn cung và tiếp cận thị trường ở quốc gia 1,4 tỷ dân này./.
Vụ Thị trường châu Á – châu Phi, Bộ Công Thương
Nguồn tham khảo:
- Bộ Tài chính Ấn Độ: https://financialservices.gov.in/beta/en
- Nguồn dữ liệu thống kê: https://www.statista.com/
- Trung Tâm Thông Tin Công nghiệp và Thương Mại - Bộ Công Thương (VITIC): https://vinanet.vn/
