Xuất khẩu sản phẩm, nguyên vật liệu và nguồn cung ứng công nghiệp của Việt Nam sang Vương quốc Anh

Thứ Tư, 20/11/2024

Là quốc gia khởi nguồn của cuộc Cách mạng Công nghiệp, Vương quốc Anh từng là trung tâm sản xuất công nghiệp lớn nhất thế giới. Hiện nay, dù nền kinh tế Anh chuyển dịch mạnh sang dịch vụ, công nghiệp vẫn chiếm vai trò quan trọng với các ngành mũi nhọn như sản xuất ô tô, hàng không vũ trụ, năng lượng tái tạo và công nghệ cao. Do đó, Vương quốc Anh là một trong những thị trường xuất khẩu nguồn cung ứng công nghiệp tiềm năng lớn đối với Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực nguyên vật liệu phục vụ công nghiệp, xây dựng, linh kiện điện tử.

Với GDP vượt 3.340 tỷ USD vào năm 2023 (GDP đầu người đạt 48.866 USD), Anh là một trong những nền kinh tế lớn và phát triển nhất thế giới, đặc biệt trong khu vực châu Âu. Luân Đôn, thủ đô của Anh, được coi là một trong những trung tâm tài chính toàn cầu, đứng ngang hàng với các thành phố tài chính nổi tiếng như New York và Hong Kong. Với hơn 67 triệu dân, thị trường Anh có sức mua mạnh mẽ và sự đa dạng về dân số, đặc biệt là tỷ lệ nhập cư cao. Đây là một điểm đến quan trọng cho việc phát triển công nghiệp, thương mại và các ngành công nghệ cao.

Sau sự kiện Brexit vào năm 2020, Anh đã thay đổi mạnh mẽ chiến lược thương mại quốc tế, không còn phụ thuộc vào các thỏa thuận của Liên minh châu Âu. Brexit tạo động lực để Anh xây dựng các chính sách độc lập và ký kết nhiều Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) với các quốc gia trên toàn thế giới. Chính phủ Anh đã thúc đẩy chiến lược "Nước Anh toàn cầu" để mở rộng chuỗi cung ứng và thương mại, không chỉ tập trung vào châu Âu như trước đây.

Trong bối cảnh này, Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - Vương quốc Anh (UKVFTA) đã được ký kết và có hiệu lực từ đầu năm 2021, đánh dấu bước phát triển quan trọng trong quan hệ thương mại hai quốc gia và mở ra cơ hội lớn cho hàng hóa Việt Nam vào thị trường Anh. Gần đây, Anh cũng đã gia nhập Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và chính thức trở thành thành viên từ ngày 15/12/2024, tạo cơ hội thúc đẩy thương mại và kết nối chuỗi cung ứng giữa hai nước.

Với nền công nghiệp phát triển mạnh mẽ, Anh có nhu cầu lớn về nguyên vật liệu và sản phẩm công nghiệp. Các ngành công nghiệp trọng điểm tại Anh bao gồm chế tạo máy móc, xây dựng, sản xuất máy móc công nghiệp, năng lượng tái tạo và công nghệ cao. Vì vậy, nhu cầu nhập khẩu các sản phẩm công nghiệp và nguyên vật liệu như thép, nhôm, đồng, nguyên liệu xây dựng, linh kiện điện tử và máy móc công nghiệp vào thị trường Anh là rất lớn.

1.Tình hình thương mại xuất khẩu nguyên vật liệu và nguồn cung ứng công nghiệp của Việt Nam với Thị trường Anh

1.1.Thị trường xuất khẩu Việt Nam sang Anh

Năm 2023 đánh dấu cột mốc 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Vương quốc Anh, mở ra một giai đoạn phát triển mạnh mẽ trong quan hệ thương mại song phương. Tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai quốc gia đạt 7 tỷ USD, tăng 4,5% so với năm 2022. Trong đó, xuất khẩu từ Việt Nam sang Anh chiếm phần lớn, đạt 6,35 tỷ USD, tăng 4,6%, còn nhập khẩu từ Anh vào Việt Nam đạt khoảng 683,8 triệu USD, tăng 4,5%. Đây là một trong những thị trường hiếm hoi ở châu Âu có tăng trưởng thương mại với Việt Nam trong năm 2023, với Vương quốc Anh là thị trường xuất khẩu lớn thứ ba của Việt Nam tại châu Âu, chỉ sau Đức và Hà Lan.

Trong 10 tháng đầu năm 2024, tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Vương quốc Anh tiếp tục đạt trên 7 tỷ USD, tăng trưởng 21,9% so với cùng kỳ. Trong đó, xuất khẩu của Việt Nam sang Anh đạt 6,4 tỷ USD, tăng 3,7%, và nhập khẩu từ Anh đạt 683,8 triệu USD, tăng 19,9%.

Mối quan hệ thương mại ngày càng khăng khít này mở ra nhiều cơ hội cho các sản phẩm công nghiệp của Việt Nam, đặc biệt trong các lĩnh vực nguyên vật liệu và linh kiện phục vụ các ngành công nghiệp của Vương quốc Anh. Những ngành công nghiệp trọng điểm như chế tạo máy móc, xây dựng, năng lượng tái tạo và công nghệ cao tại Anh đang có nhu cầu nhập khẩu lớn các nguyên liệu và sản phẩm công nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi cho việc xuất khẩu của Việt Nam vào thị trường này.

Biểu đồ 1: Giá trị xuất khẩu các mặt nguyên vật liệu công nghiệp của Việt Nam sang Vương quốc Anh 10 tháng năm 2024 và 2023 theo số liệu Hải quan VN

Nguồn: Tổng cục Hải quan Việt Nam, ĐVT: USD

Bảng 1: Giá trị xuất khẩu một số sản phẩm công nghiệp, nguyên liệu của Việt Nam vào thị trường Anh theo số liệu hải quan Việt Nam

Tên sản phẩm	10 tháng 2024	10 tháng 2023	Tăng trưởng
Máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng khác	1,143,703,367	818,634,179	39.7%
Điện thoại các loại và linh kiện	1,039,580,070	1,193,724,476	-12.9%
Máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện	678,286,344	293,936,797	130.8%
Sắt thép các loại	195,370,245	145,820,145	34.0%
Gỗ và sản phẩm gỗ	182,058,638	157,580,527	15.5%
Phương tiện vận tải và phụ tùng	162,218,609	119,489,417	35.8%
Sản phẩm từ chất dẻo	120,560,108	104,786,995	15.1%
Kim loại thường khác và sản phẩm	62,952,541	48,323,731	30.3%
Sản phẩm từ cao su	27,005,568	20,067,198	34.6%
Sản phẩm từ sắt thép	25,837,432	19,594,169	31.9%
Xơ, sợi dệt các loại	18,783,276	22,685,191	-17.2%
Dây điện và dây cáp điện	16,187,316	13,677,914	18.3%
Giấy và các sản phẩm từ giấy	15,151,683	12,807,573	18.3%
Nguyên phụ liệu dệt, may, da, giày	8,243,379	6,925,892	19.0%
Cao su	3,918,895	1,903,829	105.8%
Đá quý, kim loại quý và sản phẩm	3,349,976	2,472,044	35.5%

Nguồn: Hải quan Việt Nam, ĐVT: USD

1.2.Giá trị xuất khẩu chi tiết một số ngành hàng công nghiệp của Việt Nam sang Anh:

Việt Nam nhập khẩu nhiều nhất vào Vương quốc Anh là các sản phẩm linh kiện điện tử, máy móc thiết bị cơ khí, lần lượt chiến tỷ tọng 4,8% và 0,8% trong cơ cấu nhập khẩu của Anh. Các sản phẩm phục vụ công nghiệp khác bao gồm có: Các sản phẩm nhựa ( chiếm 0,9%), Sắt thép (chiếm 2,7%), thiết bị quang học (chiếm 0,7%). Chi tiết về một số sản phẩm phục vụ các ngành công nghiệp Anh nhập khẩu từ Việt Nam chi tiết ở ảnh dưới.

Bảng 2: Giá trị nhập khẩu một số sản phẩm công nghiệp, nguyên liệu của Anh từ Việt Nam và Thế giới năm 2023 theo mã HS

Mã HS	Sản phẩm	Anh nhập khẩu từ Việt Nam	Anh nhập khẩu từ Thế giới	Tỷ trọng của VN
85	Máy móc, thiết bị điện	3,486,725	73,396,096	4.8%
84	máy móc và thiết bị cơ khí	766,744	97,554,984	0.8%
39	Nhựa và các sản phẩm từ nhựa	182,746	19,616,078	0.9%
72	Sắt thép	177,498	6,651,209	2.7%
90	Các thiết bị quang học, nhiếp ảnh, điện ảnh, đo lường, kiểm tra, chính xác, y tế hoặc phẫu thuật	172,982	23,235,226	0.7%
87	Phương tiện vận tải	82,358	90,140,267	0.1%
40	Cao su và các sản phẩm từ cao su	68,463	5,662,532	1.2%
63	Các sản phẩm dệt may	68,161	2,606,583	2.6%
74	Đồng và các sản phẩm từ đồng	55,973	2,077,258	2.7%
28	Hóa chất vô cơ; hợp chất hữu cơ hoặc vô cơ của kim loại quý, kim loại đất hiếm	40,164	2,834,961	1.4%
73	Các sản phẩm từ sắt hoặc thép	36,041	11,222,807	0.3%
34	Xà phòng, chất hoạt động bề mặt hữu cơ, chất tẩy rửa, chất bôi trơn, chất tổng hợp	34,883	3,203,596	1.1%
71	Ngọc trai tự nhiên hoặc nuôi cấy, đá quý hoặc bán quý, kim loại quý, kim loại mạ	33,278	63,203,068	0.1%
83	Các sản phẩm kim loại cơ bản khác	17,609	3,084,995	0.6%
82	Dụng cụ, thiết bị, dao kéo, thìa và dĩa bằng kim loại cơ bản; các bộ phận của chúng	15,859	1,868,168	0.8%
88	Máy bay, tàu vũ trụ và các bộ phận	9,679	14,903,634	0.1%
33	Tinh dầu và nhựa cây; nước hoa, mỹ phẩm hoặc sản phẩm vệ sinh	8,593	7,596,005	0.1%
96	Các sản phẩm chế tạo khác	8,471	2,249,212	0.4%
68	Các sản phẩm từ đá, thạch cao, xi măng, amiăng, mica hoặc vật liệu tương tự	8,353	2,426,574	0.3%
76	Nhôm và các sản phẩm từ nhôm	7,064	5,942,448	0.1%
56	Bông, nỉ và vải không dệt; sợi đặc biệt; dây, cáp, dây thừng và các sản phẩm từ chúng	3,374	905,709	0.4%
35	Các chất albuminoid; tinh bột biến tính; keo dán; enzyme	2,831	1,286,712	0.2%