Cảnh báo sớm đối với mặt hàng thép dẹt cán nóng xuất khẩu vào thị trường EU
Thứ Năm, 26/09/2024
1. Tình hình nhập khẩu thép dẹt cán nóng từ các nguồn trên thế giới vào thị trường EU
Trong năm 2023, tổng trị giá nhập khẩu các sản phẩm thép thuộc các đầu mã HS 7208, 7211, 7225, 7226 (bao gồm thép thép hợp kim và không hợp kim cán phẳng, có chiều rộng dưới 600mm và trên 600mm, chưa dát phủ (clad), phủ, mạ (coated) hoặc tráng (plated); và các loại thép hợp kim khác được cán phẳng, có chiều rộng dưới 600 mm và trên 600mm) vào EU đạt hơn 44,25 tỷ USD, trong đó kim ngạch nhập khẩu thép dẹt cán nóng chiếm 49,45% toàn bộ ngành, với giá trị tương đương 21,88 tỷ USD. Năm 2021, trị giá nhập khẩu thép dẹt cán nóng vào EU đạt 27,15 tỷ USD. Sau đó, trị giá nhập khẩu mặt hàng này vào EU tiếp tục tăng trưởng mạnh và đạt mức cao nhất lên đến hơn 27,21 tỷ USD vào năm 2022 và trước khi giảm tới 19,58% tổng kim ngạch vào năm 2023.
Tổng giá trị nhập khẩu thép dẹt cán nóng sang thị trường EU từ 2021 đến 2023
Đơn vị: USD
Nguồn: IHS Markit
Trong nhiều năm gần đây, Đức là quốc gia luôn dẫn đầu về tổng kim ngạch xuất khẩu thép dẹt cán nóng vào EU, trị giá xuất khẩu của nước này đạt mức cao nhất là 3,84 tỷ USD vào năm 2022, chiếm 14,12% tổng thị phần. Bỉ và Pháp là hai quốc gia thường xuyên thay nhau đứng ở vị trí thứ 2, năm 2022 thì Pháp vượt Bỉ với trị giá xuất khẩu sang EU là 2,91 tỷ USD. Trị giá xuất khẩu của 10 quốc gia xuất khẩu chính thép dẹt cán nóng sang thị trường EU chiếm 64,28% tổng thị phần. Tổng trị giá xuất khẩu của các quốc gia khác ngoài Top 10 tương đối cao và đồng đều, đạt 9,71 tỷ USD và chiếm khoảng 35,72% tổng kim ngạch.
Sang đến năm 2023, tổng kim ngạch nhập khẩu thép dẹt cán nóng của EU có sự sụt giảm rõ rệt tới hơn 5,32 tỷ USD, giảm tới 19,58% so với cùng kỳ năm trước đó. Đức và Bỉ dù giảm đến lần lượt là 13,58% và 11,15% so với năm 2022 nhưng vẫn duy trì vị trí thứ nhất và thứ hai về trị giá xuất khẩu sang EU. Pháp giảm mạnh 31,81% về trị giá xuất khẩu và giữ vị trí thứ 3 vể kim ngạch xuất khẩu thép dẹt cán nóng sang EU. Hầu hết các quốc gia xuất khẩu chính sản phẩm này sang EU đều có sự sụt giảm về trị giá xuất khẩu ở mức tương đối cao trừ Việt Nam. Việt Nam là nước có mức tăng trưởng mạnh nhất lên đến 123,57% so với năm 2022, đạt 806,61 triệu USD. Trị giá xuất khẩu của Thổ Nhĩ Kỳ giảm mạnh nhất lên đến 59,29% so với cùng kỳ năm trước, chỉ đạt hơn 414 triệu USD. Đài Loan là quốc gia có mức sụt giảm tối thiểu nhất chỉ 0,14%, vẫn đạt hơn 813 triệu USD tổng kim nghạch xuất khẩu sang EU. Bên cạnh đó, thị phần của 10 quốc gia xuất khẩu thép dẹt cán nóng hàng đầu sang EU đã tăng lên còn 65,61%, giá trị xuất khẩu của các nước còn lại chiếm 34,39% tổng thị phần, giảm xuống còn 7,52 tỷ USD.
Bảng 1: Các nguồn cung ứng chính vào thị trường EU năm 2022 & 2023
Đơn vị: USD
|
Nguồn cung ứng vào EU |
Trị giá NK năm 2022 |
Trị giá NK năm 2023 |
2022 so với 2023 |
Thị phần năm 2022 |
Thị phần năm 2023 |
|
Tổng NK EU |
27.213.560.228 |
21.884.075.078 |
-19,58 |
||
|
Đức |
3.843.743.663 |
3.321.675.007 |
-13,58 |
14,12 |
15,18 |
|
Bỉ |
2.859.345.634 |
2.540.433.832 |
-11,15 |
10,51 |
11,61 |
|
Pháp |
2.911.655.477 |
1.985.404.613 |
-31,81 |
10,70 |
9,07 |
|
Sờ-lô-va-ki-a |
1.601.442.565 |
1.387.964.064 |
-13,33 |
5,88 |
6,34 |
|
Hà Lan |
2.117.934.986 |
1.321.399.686 |
-37,61 |
7,78 |
6,04 |
|
Ý |
1.021.368.242 |
925.408.668 |
-9,40 |
3,75 |
4,23 |
|
Áo |
946.335.391 |
841.498.848 |
-11,08 |
3,48 |
3,85 |
|
Đài Loan |
814.175.208 |
813.017.139 |
-0,14 |
2,99 |
3,72 |
|
Việt Nam |
360.784.971 |
806.612.397 |
123,57 |
1,33 |
3,69 |
|
Thổ Nhĩ Kỳ |
1.017.326.265 |
414.142.993 |
-59,29 |
3,74 |
1,89 |
Nguồn: IHS Markit
Trong 5 tháng đầu năm 2024, tình hình xuất khẩu thép dẹt cán nóng sang EU ghi nhận sự sụt giảm tương đối về tổng trị giá nhập khẩu. Tổng kim ngạch nhập khẩu thép dẹt cán nóng của EU 5 tháng đầu năm giảm 19,18% so với cùng kỳ năm trước đó, đạt 9,69 tỷ USD. Tất cả các quốc gia thuộc Top 10 thị trường xuất khẩu chính đều sụt giảm về trị giá xuất khẩu trừ Thổ Nhĩ Kỳ, nước này có trị giá xuất khẩu tăng đến 98,08%, đạt 373,82 triệu USD. Trong nhóm 3 quốc gia dẫn đầu, cả Đức, Bỉ và Pháp đều có sự sụt giảm cao về trị giá xuất khẩu sang EU giao động từ 22,68% đến 29,09%, tuy nhiên thứ hạng của các quốc gia này không có gì thay đổi khi Đức vẫn dẫu đầu, Bỉ đứng thứ 2 về kim ngạch xuất khẩu và sau đó là Pháp. Bên cạnh đó, Ý là nước có mức giảm mạnh nhất lên đến 30,19% với cùng kỳ năm 2023, quốc gia này chỉ đạt hơn 358,43 triệu USD về trị giá xuất khẩu sang EU. Ma-lai-xi-a có sự tăng trưởng vượt trội về trị giá xuất khẩu lên đến 26,19% trong 5 tháng đầu năm nay và đạt 29,26 triệu USD tổng kim ngạch thép dẹt cán nóng.
Bảng 2: Các nguồn cung ứng chính vào thị trường EU 6T/2023 & 6T/2024
Đơn vị: USD
|
Nguồn cung ứng vào EU |
Trị giá NK 6T/2023 |
Trị giá NK 6T/2024 |
6T/2024 so với 6T/2023 |
|
Tổng NK EU |
11.994.997.332 |
9.694.804.227 |
-19,18 |
|
Đức |
1.876.258.367 |
1.330.456.477 |
-29,09 |
|
Bỉ |
1.440.526.830 |
1.113.790.801 |
-22,68 |
|
Pháp |
1.062.573.457 |
797.500.505 |
-24,95 |
|
Sờ-lô-va-ki-a |
724.098.739 |
639.395.557 |
-11,70 |
|
Hà Lan |
696.284.966 |
633.480.889 |
-9,02 |
|
Ý |
513.420.327 |
358.438.048 |
-30,19 |
|
Áo |
461.512.037 |
356.368.605 |
-22,78 |
|
Đài Loan |
410.170.967 |
318.843.173 |
-22,27 |
|
Việt Nam |
311.545.305 |
275.562.284 |
-11,55 |
|
Thổ Nhĩ Kỳ |
188.724.752 |
373.823.273 |
98,08 |
Nguồn: IHS Markit
6 tháng đầu năm 2023, Đức vẫn dẫn đầu khi chiếm 15,64% tổng thị phần toàn ngành trong khi Bỉ xếp thứ 2 với thị phần là 12,01%. Sang đến đầu năm nay, vị trí của các quốc gia xuất khẩu hàng đầu không có sự biến động đáng kể, mặc dù giảm nhẹ về thị phần nhưng Đức là nguồn cung ứng lớn nhất với thị phần 13,72%.
Nhiều quốc gia có sự tăng trường nhẹ về thị phầm bao gồm Sờ-lô-va-ki-a, Hà Lan, Đài Loan và Việt Nam. Đặc biệt là Thổ Nhĩ Kỳ có sự tăng trưởng mạnh nhất từ 1,57% thị phần đã tăng lên thành 3,86% trong 6 tháng đầu năm nay.
Thị phần các nguồn cung ứng chính nhập khẩu vào EU 6 tháng đầu năm 2023
Nguồn: IHS Markit
Thị phần các nguồn cung ứng chính nhập khẩu vào EU 5 tháng đầu năm 2024
Nguồn: IHS Markit
2. Tình hình nhập khẩu thép dẹt cán nóng vào EU từ Việt Nam
Việt Nam là quốc gia có trị giá xuất khẩu thép dẹt cán nóng sang thị trường EU chủ lực và thường có mặt trong nhóm các nước xuất khẩu chính. Năm 2021, trị giá xuất khẩu mặt hàng này của Việt Nam đạt 349,69 triệu USD tổng kim ngạch. Sau đó, trị giá xuất khẩu của Việt Nam tiếp tục tăng trưởng tốt đạt 360,78 triệu USD vào năm 2022. Sang đến năm 2023, tổng kim ngạch xuất khẩu thép dẹt cán nóng của Việt Nam tiếp tục tăng mạnh lên gấp gần 2,4 lần so với năm trước đó, tổng kim ngạch đạt ngưỡng hơn 806 triệu USD.
Tổng trị giá xuất khẩu thép dẹt cán nóng của Việt Nam sang EU từ năm 2020 đến 2023
Đơn vị: USD
Nguồn: IHS Markit
Tuy nhiên, đến hết 6 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu thép dẹt cán nóng của Việt Nam ghi nhận sự sụt giảm khi trị giá xuất khẩu chỉ đạt 275,56 triệu USD, giảm 11,55% so với 6 tháng đầu năm 2023. Với sự sụt giảm này, Việt Nam đã không còn nằm trong nhóm 10 nguồn cung ứng chính của EU và rơi xuống vị trí thứ 14.
Trị giá xuất khẩu thép dẹt cán nóng của Việt Nam sang EU 6T/2023 và 6T/2024
Đvt: USD
Nguồn: IHS Markit
Tuy nhiên, khi nhìn vào biểu đồ xuất khẩu sản phẩm thép dẹt cán nóng của Việt Nam sang thị trường EU năm 2023, có thể thấy giai đoạn 6 tháng đầu năm ngoái Việt Nam cũng có kim ngạch xuất khẩu tương đối thấp. Chỉ có hai tháng 7 và 8 thì trị giá xuất khẩu thép dẹt cán nóng của Việt Nam mới tăng cao và lần lượt đạt 282,88 triệu USD và 211,98 triệu USD giúp cho trị giá xuất khẩu tổng cả năm 2023 đạt hơn 806 triệu USD. Do đó, kim ngạch xuất khẩu thép dẹt cán nóng của Việt Nam được kì vọng sẽ còn tăng mạnh nửa cuối năm 2024.
3. Cảnh báo và khuyến nghị
Ngày 30/7/2024, Cục Phòng vệ Thương mại (Bộ Công Thương) thông báo Ủy ban Châu Âu (EC) đã tiếp nhận hồ sơ hợp lệ yêu cầu điều tra chống bán phá giá đối với thép dẹt cán nóng bằng sắt, thép không hợp kim hoặc thép hợp kim khác nhập khẩu vào Liên minh châu Âu có xuất xứ từ Việt Nam.
Cục Phòng vệ thương mại – Bộ Công Thương cho hay, nếu EC khởi xướng điều tra, các bên liên quan sẽ nhận được tài liệu gồm đơn yêu cầu, quyết định khởi xướng và bản câu hỏi điều tra. Phía EC yêu cầu cung cấp thông tin chi tiết về các nhà xuất khẩu thép trước ngày 5/8/2024. Trước thông báo trên, Cục Phòng vệ thương mại khuyến nghị doanh nghiệp xuất khẩu sản phẩm bị yêu cầu điều tra theo dõi vụ việc và có phương án ứng phó phù hợp.
Nguồn: Cục Phòng vệ thương mại – Bộ Công Thương
