Cảnh báo sớm đối với mặt hàng ống đồng vào thị trường Úc
Thứ Hai, 04/11/2024
1. Tình hình nhập khẩu lốp xe vào Úc từ thế giới và từ Việt Nam
1.1. Nhập khẩu vào Úc và từ các thị trường chính
Theo số liệu của Trung tâm Thương mại quốc tế (ITC), trị giá nhập khẩu nhóm hàng ống đồng mã HS 741110 vào Úc từ các thị trường trên thế giới sau khi tăng lên đến 135,1 triệu USD vào năm 2021 đã liên tục sụt giảm trong năm 2022 và 2023. Theo đó, năm 2023, trị giá nhập khẩu chỉ đạt 116,57 triệu USD, giảm 12,4% so với năm 2022.
Bước sang năm 2024, tình hình nhập khẩu có xu hướng tăng với trị giá nhập khẩu nhóm hàng này vào Úc trong 10 tháng đầu năm (tháng gần nhất có số liệu) đạt 117,4 triệu USD, tương đương với mức trung bình 11,4 triệu USD/tháng, cao hơn so với mức trung bình 9,7 triệu USD/tháng của năm 2023.
Biểu đồ 1: Trị giá nhập khẩu ống đồng mã HS 741110 vào Úc giai đoạn 2019-2024 (đvt: nghìn USD)
Nguồn: Tính toán từ số liệu của ITC
Úc nhập khẩu nhóm hàng này từ nhiều thị trường, trong đó nhiều nhất là từ Trung Quốc, Hàn Quốc và Việt Nam.
Nhập khẩu nhóm hàng ống đồng mã HS 741110 từ Trung Quốc liên tục tăng trong giai đoạn 2019-2022, trước khi điều chỉnh giảm mạnh trong năm 2023, giảm tới 16,2% so với năm 2022, còn 66,8 triệu USD. Tuy nhiên cho đến nay Trung Quốc vẫn là thị trường cung ứng nhiều nhất nhóm hàng này vào Úc.
Tuy nhiên, nhập khẩu từ thị trường này vào Úc đã tăng trở lại trong năm 2024, với trị giá đạt 63,6 triệu USD, tương tương mức trung bình 6,3 triệu USD/tháng, cao hơn so với trung bình 5,57 triệu USD/tháng vào năm 2023.
Nhập khẩu ống đồng mã HS 741110 từ Hàn Quốc vào Úc giảm từ năm 2022, tiếp tục giảm 9,2% trong năm 2023. Đà giảm kéo dài sang năm 2024 khi trung bình 10 tháng đầu năm nay chỉ Úc nhập khẩu khoảng 2,5 triệu USD/tháng từ Hàn Quốc, thấp hơn mức trung bình 2,63 triệu USD/tháng vào năm 2023.
Biểu đồ 2: Trị giá nhập khẩu nhóm hàng mã HS 741110 vào Úc từ Trung Quốc và Hàn Quốc (đvt: nghìn USD)
Nguồn: Tính toán từ số liệu của ITC
1.2. Nhập khẩu vào Úc từ Việt Nam và so sánh tương quan thị phần với các nhà cung ứng khác
a. Biến động trị giá nhập khẩu
Trong giai đoạn 2019-2023, Việt Nam đứng thứ 3 về giá trị nhập khẩu nhóm hàng ống đồng mã HS 741110 vào Úc, giá trị nhập khẩu tăng trong các năm 2020, 2021, giảm trong năm 2022. Đến năm 2023, trái ngược với xu hướng nguồn nhập khẩu từ Trung Quốc và Hàn Quốc, nhập khẩu nhóm hàng này từ Việt Nam vào Úc tăng 4,3%, đạt 17,5 triệu USD.
Đáng lưu ý là nhập khẩu trong năm 2024 có xu hướng tăng mạnh, 10 tháng đã vượt cả năm 2023, với trị giá đạt 27 triệu USD, tương ứng với mức trung bình 2,7 triệu USD/tháng, gần gấp đôi với với mức trung bình 1,4 triệu USD/tháng vào năm 2023.
Biểu đồ 3: Tổng trị giá nhập khẩu mã HS 741110 từ Việt Nam vào Úc giai đoạn 2019-2024 (đvt: nghìn USD)
Nguồn: Tính toán từ số liệu của ITC
b. Thị phần:
Xét về thị phần, hàng nhập khẩu từ Việt Nam hiện chiếm khoảng 23% trị giá nhập khẩu nhóm hàng này vào Úc trong 10 tháng đầu năm 2024.
Đáng lưu ý là thị phần của hàng nhập khẩu từ Trung Quốc đã giảm từ năm 2022 đến nay (giảm từ 60,02% vào năm 2022 xuống còn 54,23% trong 10 tháng 2024). Trong khi đó thị phần của hàng nhập khẩu từ Hàn Quốc và Việt Nam lại gia tăng. Theo đó, thị phần của hàng nhập khẩu từ Việt Nam đã tăng mạnh từ mức 12,63% vào năm 2022 lên 15,04% vào năm 2023 và 23% như hiện nay.
Biểu đồ 4: So sánh biến động thị phần của của nhóm hàng HS 741110 nhập khẩu từ Việt Nam với các quốc gia cung ứng lớn vào Úc
Nguồn: Tính toán từ số liệu của ITC
2. Khuyến nghị và Cảnh báo
+ Vào ngày 13 tháng 7 năm 2020, Ủy ban Chống bán phá giá Úc đã khởi xướng một cuộc điều tra chống bán phá giá đối với một số ống đồng nhập khẩu từ Trung Quốc và Hàn Quốc. Các sản phẩm chịu sự điều tra được phân loại theo mã HS phụ mục 7411.10.00. Cuộc điều tra được thực hiện sau đơn yêu cầu điều tra của Metal Manufactures Pty Ltd. Cùng ngày, một cuộc điều tra chống trợ cấp đã được khởi xướng đối với mặt hàng liên quan.
+ Vào ngày 12 tháng 11 năm 2021, Ủy ban Chống bán phá giá Úc đã chấm dứt cuộc điều tra đối với mặt hàng liên quan nhập khẩu từ Trung Quốc và Hàn Quốc mà không áp dụng thuế. Lý do chấm dứt là đối với các công ty Trung Quốc không phát hiện bán phá giá, đối với một số nhà xuất khẩu Hàn Quốc, ngay cả khi phát hiện bán phá giá, biên độ bán phá giá vẫn dưới 2%, trong khi đối với các nhà xuất khẩu Hàn Quốc không hợp tác khác, ngay cả khi phát hiện bán phá giá, thiệt hại, nếu có, đối với ngành công nghiệp Úc đã gây ra là không đáng kể.
+ Ngày 22 tháng 3 năm 2021, Ủy ban chống bán phá giá Úc (ADC) đã khởi xướng vụ việc điều tra áp dụng thuế chống bán phá giá đối với mặt hàng ống đồng (mã HS 7411.10.00) của Việt Nam sau khi xem xét hồ sơ của Công ty MM Kembla - nhà sản xuất ống đồng duy nhất tại Úc (nguyên đơn).
+ Ngày 29 tháng 10 năm 2021, ADC đã ban hành bản Dữ kiện trọng yếu (SEF 580) trong đó kết luận rằng các nhà xuất khẩu Việt Nam không bán phá giá, do có biên độ bán phá giá không đáng kể và đề nghị chấm dứt điều tra đối với Việt Nam.
+ Ngày 04 tháng 3 năm 2022, trên cơ sở bản Dữ kiện trong yếu nêu trên, ADC đã chấm dứt toàn bộ việc điều tra. Tuy nhiên, ngày 07 tháng 7 năm 2022, Hội đồng rà soát chống bán bán phá giá Úc (ADRP) đã thu hồi quyết định chấm dứt điều tra của ADC với một số lý do chính:
- ADC không đảm bảo so sánh đúng hàng hóa xuất khẩu sang Úc và hàng hóa tương tự bán tại Úc và không cân nhắc tới các tiêu chuẩn quốc tế, những khác biệt vật lý về độ dày và đường kính ngoài để từ đó đưa ra điều chỉnh thích hợp nhằm so sánh;
- Các giao dịch giữa 01 công ty bị đơn của Việt Nam (doanh nghiệp duy nhất trả lời bản câu hỏi điều tra) và nhà nhập khẩu liên kết tại Úc, Hailiang Australia không phải là giao dịch độc lập.
+ Sau khi thu thập thêm thông tin, trên cơ sở xem xét những lý do ADRP đưa ra, ngày 01 tháng 9 năm 2023, ADC đã ban hành bản Dữ kiện trọng yếu. Theo đó, ADC kiến nghị chấm dứt điều tra, với lý do công ty bị đơn hợp tác duy nhất của Việt Nam (cũng là doanh nghiệp xuất khẩu ống đồng lớn nhất của Việt Nam sang Úc) không có hành vi bán phá giá đối với mặt hàng ống đồng xuất khẩu từ Việt Nam sang Úc. Trong khi đó, các nhà xuất khẩu khác của Việt Nam có biên độ bán phá giá không đáng kể: 1.3% (dưới 2%). Do biên độ phá giá cho các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam đều dưới 2% ADC không xem xét vấn đề thiệt hại. Với các lý do trên, ADC đã đề xuất chấm dứt cuộc điều tra chống bán phá giá đối với mặt hàng ống đồng (mã HS 7411.10.00) nhập khẩu Việt Nam.
Khuyến cáo:
Mặc dù đến nay chưa bị áp dụng biện pháp chống bán phá giá, nhưng như đã phân tích ở trên, thị phần của hàng nhập khẩu từ Việt Nam đang có xu hướng gia tăng, ngược lại với sự sụt giảm về thị phần của hàng nhập khẩu từ Trung Quốc.
Cục Phòng vệ Thương mại khuyến cáo các doanh nghiệp cần theo dõi sát sao các diễn biến thị trường Úc cũng như các cảnh báo của Bộ Công Thương (Cục Phòng vệ Thương mại) để kịp thời nắm bắt tình hình, sàng lọc đối tác cung ứng vật tư đầu vào và đối tác hợp tác sản xuất kinh doanh phù hợp, hạn chế nguy cơ bị đưa vào diện điều tra.
Hơn nữa, các doanh nghiệp cần có sự cẩn trọng, nhất quán trong công tác hồ sơ, chứng từ sản xuất và xuất khẩu, lưu ý về việc công bố số liệu trong các báo cáo kết quả kinh doanh, báo cáo tài chính hàng năm bởi các số liệu này có thể sẽ được phía bên khởi kiện thu thập và sử dụng làm bằng chứng trong hồ sơ khiếu nại của mình.
Nguồn: Cục Phòng vệ thương mại – Bộ Công Thương
