Phòng vệ thương mại
Thông tin cảnh báo sớm

Cảnh báo sớm đối với mặt hàng dây cáp điện xuất khẩu vào thị trường Úc

Thứ Tư, 06/11/2024

Úc là thị trường xuất khẩu đầy tiềm năng đối với Việt Nam, đặc biệt sau một loạt các hiệp định thương mại song phương và đa phương giữa hai nước. Về hợp tác thương mại, theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, kim ngạch thương mại song phương phục hồi tích cực, trong đó đặc biệt là kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng mạnh (tăng 31,1,% trong 5 tháng đầu năm). Đáng chú ý, tháng 5/2024 Việt Nam xuất siêu 54,6 triệu USD; trong khi nhập siêu 5 tháng đầu năm cũng giảm mạnh (-66,1%), cho thấy quan hệ thương mại ngày càng cân bằng hơn. Thời gian qua, hai nước duy trì hiệu quả trên 20 cơ chế hợp tác song phương với nhiều kết quả tích cực. Hợp tác kinh tế-thương mại được duy trì ổn định, kim ngạch thương mại hai chiều năm 2023 đạt gần 14 tỷ USD. Hai nước hiện đang là một trong 10 đối tác thương mại hàng đầu của nhau. Đáng chú ý, hiệu quả của các hiệp định thương mại tự do, đặc biệt là 03 Hiệp định FTA quan trọng (CPTPP, RCEP, AANZFTA) khi Việt Nam và Úc đều là thành viên với những ưu đãi đặc biệt về thuế quan khi thuế suất hầu hết các mặt hàng xuất khẩu vào Úc đều đã về mức 0%. Về phía chính phủ, Việt Nam luôn có các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp thúc đẩy xuất khẩu như miễn thuế xuất khẩu, cho phép tiếp cận nguồn vốn kinh doanh lãi suất thấp, thông tin, chính sách… Bộ Công Thương và các đơn trực thuộc (Vụ Thị trường châu Á - châu Phi, Cục Xúc tiến Thương mại, Cục Xuất nhập khẩu…) cũng hỗ trợ tối đa nguồn lực, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất khẩu, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và nâng cao sức cạnh tranh của Việt Nam trên thị trường toàn cầu.

1. Tình hình nhập khẩu dây cáp điện vào Úc từ thế giới và từ Việt Nam

a. Tổng nhập khẩu dây cáp điện vào Úc và từ các thị trường chính

Biến động nhập khẩu trong giai đoạn 2021-2024:

Theo số liệu của Trung tâm Thương mại quốc tế (ITC), giá trị nhập khẩu mặt hàng dây cáp điện các loại mã HS 8544 vào ÚC-27 từ tất cả các thị trường trên thế giới đạt 257 triệu USD năm 2021, 260 triệu USD năm 2022 và có xu hướng giảm năm 2023 đạt 257 triệu USD do lạm phát và sức mua suy giảm. Kim ngạch xuất khẩu sang Úc còn ghi nhận sự tăng trưởng cao từ một số mặt hàng như dây điện và dây cáp điện (tăng 265%)

Bước sang năm 2024, nhập khẩu tăng nhờ sức mua được cải thiện,10 tháng đầu năm 2024 đạt 250 triệu USD. Dây điện và cáp điện của Việt Nam xuất khẩu chủ yếu sang thị trường Trung Quốc. Ngoài ra, thị trường Nhật Bản, Đông Nam Á… cũng nhập khẩu rất lớn mặt hàng này của Việt Nam. Riêng thị trường Úc, trong 6 tháng đã nhập khẩu dây điện và dây cáp điện của Việt Nam với kim ngạch đạt 5,05 triệu USD. Hiện tại, Việt Nam có trên 200 doanh nghiệp tham gia sản xuất và xuất khẩu dây, cáp điện. Trong đó có nhiều công ty 100% vốn đầu tư nước ngoài hoặc liên doanh với nước ngoài để đầu tư sản xuất, xuất khẩu mặt hàng này. Trong đó, Công ty cổ phần Dây Cáp Điện Việt Nam (Cadivi) là doanh nghiệp chuyên sản xuất các loại dây và cáp điện phục vụ rộng rãi cho các ngành kinh tế quốc dân cũng như các nhu cầu sử dụng điện trong sinh hoạt thường ngày và cho xuất khẩu. Hiện nay, các sản phẩm của Cadivi đang xuất khẩu sang Mỹ, Campuchia, Myanmar, Indonesia, Brunei... và tiếp tục mở rộng sang thị trường các nước Nhật Bản, Úc... Năm 2021 nhà sản xuất này ghi nhận mức lãi trước thuế 410 tỷ đồng, tăng 35%, lợi nhuận sau thuế đạt 326 tỷ đồng, tăng 36% so với năm 2016. Năm 2022 Cadivi đặt mục tiêu doanh thu 8.209 tỷ đồng tăng 20,3% so với mức đạt được năm 2021, lợi nhuận trước thuế ước đạt 455 tỷ đồng, tăng 11% so với cùng kỳ, tỉ lệ cổ tức vẫn giữ nguyên 35% như năm 2017. 9 tháng đầu năm 2018, Cadivi ghi nhận 6.029 tỷ đồng doanh thu, tăng 21% so với cùng kỳ, thực hiện 73% kế hoạch năm. Lợi nhuận trước thuế cũng tăng 21,4% so với 9 tháng đầu năm 2023 lên 374 tỷ đồng qua đó hoàn thành 82% kế hoạch năm. Lãi sau thuế thu về 296,8 tỷ đồng .

Nguồn: Tính toán từ số liệu của ITC

  Úc nhập khẩu nhóm hàng này từ nhiều thị trường, trong đó  thị trường ngoại khối dẫn đầu về trị giá là Hàn Quốc, Trung Quốc.

Nguồn: Tính toán từ số liệu của ITC

2. Nhập khẩu dây cáp điện vào Úc từ Việt Nam và so sánh tương quan thị phần với các nhà cung ứng khác

Trị giá:

Theo số liệu của Trung tâm Thương mại quốc tế (ITC), giá trị nhập khẩu nhóm hàng dây cáp điện các loại mã HS 8544 từ Việt Nam và Úc tăng trong giai đoạn 2021-2023, nhưng tăng mạnh trong năm 2023, 2024.

So sánh thị phần:

Xét về thị phần của một số nước cung ứng trong tổng trị giá nhập khẩu nhóm hàng HS 8544 vào Úc:

Hiện nay trong số các thị trường ngoại khối thì Trung Quốc đang dẫn đầu về thị phần, tiếp theo là Hàn Quốc. Việt Nam xuất khẩu dây cáp điện mã HS 8544 tại thị trường Úc còn rất hạn hẹp.

Nguồn: Tính toán từ số liệu của ITC

2. Khuyến nghị và Cảnh báo

Tuy Việt Nam là một nhà cung ứng mặt hàng dây cáp điện sang Úc còn khiêm tốn, nhưng có thể nhận thấy lượng nhập khẩu có xu hướng tăng những năm gần đây, trong khi đó lượng nhập khẩu mặt hàng này từ Trung Quốc sang Úc không có xu hướng tăng thậm chí còn đang có xu hướng giảm. Cùng với việc tham gia vào hiệp định thương mại tự do, các hàng rào thuế quan dần được dỡ bỏ, sản xuất dây cáp điện của Việt Nam cũng gia tăng và hướng đến thị trường xuất khẩu. Hơn nữa,  gần đây, khả năng chủ động hơn với tiếp cận thị trường công nghệ toàn cầu cũng giúp các doanh nghiệp sản xuất trong nước có nhiều cơ hội trong việc đưa công nghệ mới vào sản xuất để tạo ra những sản phẩm chất lượng cao và chi phí hợp lý. Bên cạnh đó, sự tăng trưởng xuất khẩu cũng đi kèm với rủi ro về việc bị điều tra phòng vệ thương mại, nhất là khi thị phần của hàng nhập khẩu từ Việt Nam có xu hướng gia tăng tại ÚC (như phân tích từ trên).

Cùng với công tác tuyên truyền và cảnh báo từ Bộ Công Thương thời gian qua, các doanh nghiệp dây cáp điện đã có nhận thức tốt hơn về vấn đề phòng vệ thương mại, nhiều trong số đó đã có kế hoạch để chuẩn bị hồ sơ và ứng phó kịp thời. Tuy nhiên, với các doanh nghiệp có quy mô nhỏ, hạn chế về nguồn lực tài chính, hiểu biết về thị trường và ngôn ngữ tiếp tục đặt ra những rủi ro lớn về việc  bị điều tra và áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại trong thời gian tới.

Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương), tiếp tục khuyến cáo các doanh nghiệp sản xuất dây cáp điện xuất khẩu sang thị trường Úc cần theo dõi sát tình hình, chuẩn bị tốt về hồ sơ, chứng từ, không tiếp tay cho các hành vi gian lận xuất xứ, lẩn tránh biện pháp PVTM. Chính tinh thần chủ động chuẩn bị sẽ tạo thuận lợi hơn để doanh nghiệp phối hợp với cơ quan chức năng kịp thời ứng phó, xử lý trong trường hợp bị khởi xướng điều tra vụ việc.

Nguồn: Cục Phòng vệ thương mại – Bộ Công Thương


Bài viết liên quan