Cảnh báo sớm đối với mặt hàng thép chống ăn mòn xuất khẩu vào thị trường EU
Thứ Ba, 01/10/2024
1. Tình hình nhập khẩu thép chống ăn mòn từ các nguồn trên thế giới vào thị trường EU
Năm 2023, tổng kim ngạch nhập khẩu các sản phẩm sắt hoặc thép hợp kim và không hợp kim cán phẳng vào EU đạt 8,16 tỷ USD, trong đó thép chống ăn mòn chiếm 52,5% tổng trị giá nhập khẩu, tương đương với 4,28 tỷ USD; tuy nhiên trị giá xuất khẩu đã giảm đến 32,76% so với năm 2022. Năm 2022, trị giá nhập khẩu mặt hàng này vào EU giảm 7,45% so với cùng kỳ năm trước đó và đạt mức hơn 6,37 tỷ USD. Trước đó vào năm 2021, trị giá nhập khẩu thép chống ăn mòn vào EU đạt mức cao nhất lên đến gần 6,88 tỷ USD.
Tổng giá trị nhập khẩu thép chống ăn mòn sang thị trường EU từ 2021 đến 2023
Đơn vị: USD
Nguồn: IHS Markit
Năm 2022, Thổ Nhĩ Kỳ dẫn đầu trong danh sách các quốc gia có trị giá xuất khẩu thép chống ăn mòn lớn nhất sang thị trường EU. Thổ Nhĩ Kỳ chiếm đến 17,54% tổng thị phần, tương đương với kim ngạch xuất khẩu hơn 1,11 tỷ USD. Xếp thứ 2 là Việt Nam với trị giá xuất khẩu đạt 1,04 tỷ USD, chiếm 16,34% tổng thị phần. Hàn Quốc và Trung Quốc lần lượt xếp vị trí thứ ba và thứ tư với trị giá xuất khẩu tương đương 858,09 triệu USD và 833,77 triệu USD.
Sang năm 2023, trị giá xuất khẩu thép chống ăn mòn sang EU giảm mạnh 32,76% so với cùng kỳ năm trước đó và đạt 4,28 tỷ USD. Nguồn cung ứng dẫn đầu năm trước đó là Thổ Nhĩ Kỳ có mức sụt giảm mạnh nhất lên đến 74,11% về kim ngạch xuất khẩu xuống còn hơn 289 triệu USD. Hàn Quốc giảm nhẹ chỉ 3,28% so với năm trước đó và vươn lên vị trí dẫn đầu với trị giá xuất khẩu đạt 829,95 triệu USD, tương đương với 19,37% tổng thị phần. Hai nguồn cung ứng lớn đứng thứ hai và thứ ba là Việt Nam và Trung Quốc sụt giảm lần lượt là 35,81% và 36,07%, tương đương với 668 triệu USD và 533 triệu USD. Bên cạnh đó, một số quốc gia có dấu hiệu tăng trưởng mạnh trong năm 2023 bao gồm Nhật Bản, Tuy-di-di và Ai Cập. Nhật Bản là nguồn cung ứng có mức gia tăng mạnh nhất là về trị giá xuất khẩu thép chống ăn mòn sang EU, tăng gấp 1,96 lần so với năm trước đó và đạt 90,14 triệu USD tổng kim ngạch xuất khẩu.
Bảng 1: Các nguồn cung ứng chính vào thị trường EU năm 2022 & 2023
Đơn vị: USD
|
Nguồn cung ứng vào EU |
Trị giá NK năm 2022 |
Trị giá NK năm 2023 |
2022 so với 2023 |
Thị phần năm 2022 |
Thị phần năm 2023 |
|
Tổng NK EU |
6.372.689.554 |
4.284.833.029 |
-32,76 |
11,87 |
4,80 |
|
Hàn Quốc |
858.097.822 |
829.959.919 |
-3,28 |
13,47 |
19,37 |
|
Việt Nam |
1.041.131.994 |
668.303.348 |
-35,81 |
16,34 |
15,60 |
|
Trung Quốc |
833.779.194 |
533.012.644 |
-36,07 |
13,08 |
12,44 |
|
Ấn Độ |
471.177.241 |
513.080.235 |
8,89 |
7,39 |
11,97 |
|
Đài Loan |
629.771.730 |
504.934.478 |
-19,82 |
9,88 |
11,78 |
|
Anh |
499.922.836 |
490.636.412 |
-1,86 |
7,84 |
11,45 |
|
Thổ Nhĩ Kỳ |
1.117.865.200 |
289.368.380 |
-74,11 |
17,54 |
6,75 |
|
Tuy-ni-di |
77.250.864 |
106.504.059 |
37,87 |
1,21 |
2,49 |
|
Nhật Bản |
45.891.666 |
90.145.488 |
96,43 |
0,72 |
2,10 |
|
Ai Cập |
41.460.517 |
53.354.480 |
28,69 |
0,65 |
1,25 |
Nguồn: IHS Markit
Trong 8 tháng đầu năm 2024, tình hình xuất khẩu thép chống ăn mòn sang EU ghi nhận sự tăng trưởng nhẹ về tổng trị giá nhập khẩu. Tổng kim ngạch nhập khẩu thép chống ăn mòn của EU 8 tháng đầu năm nay tăng 6,21% so với cùng kỳ năm trước đó, đạt 3,19 tỷ USD. Với mức tăng trưởng cao lên đến hơn 46% so với cùng kỳ năm trước đó, Việt Nam vươn lên vị trí dẫn đầu về kim ngạch xuất khẩu sang EU với tổng kim ngạch hơn 662 triệu USD. Hàn Quốc giữ vị trí thứ 2 sau khi giảm 19,23% tổng trị giá xuất khẩu so với cùng kỳ năm trước đó, đạt 473 triệu USD. Thổ Nhĩ Kỳ lấy lại đà tăng trưởng và là quốc gia có mức tăng cao nhất về trị giá xuất khẩu lên đến 56,27% so với cùng kỳ năm trước đó, đạt hơn 316 triệu USD. Ngoài ra, một số quốc gia bao gồm Nhật Bản, Tuy-ni-di, Ai Cập và Anh có sự sụt giảm về trị giá xuất khẩu giao động ở mức từ 12,48% đến 21,67%.
Bảng 2: Các nguồn cung ứng chính vào thị trường EU 8T/2023 & 8T/2024
Đơn vị: USD
|
Nguồn cung ứng vào EU |
Trị giá NK 8T/2023 |
Trị giá NK 8T/2024 |
8T/2024 so với 8T/2023 |
|
Tổng NK EU |
3.004.422.264 |
3.191.047.245 |
6,21 |
|
Hàn Quốc |
585.702.352 |
473.063.692 |
-19,23 |
|
Việt Nam |
452.640.410 |
662.388.085 |
46,34 |
|
Trung Quốc |
388.108.855 |
449.843.400 |
15,91 |
|
Ấn Độ |
415.453.034 |
428.053.241 |
3,03 |
|
Đài Loan |
328.333.437 |
324.301.626 |
-1,23 |
|
Anh |
334.163.269 |
261.752.586 |
-21,67 |
|
Thổ Nhĩ Kỳ |
202.281.742 |
316.113.294 |
56,27 |
|
Tuy-ni-di |
70.174.561 |
59.201.786 |
-15,64 |
|
Nhật Bản |
64.216.023 |
56.203.683 |
-12,48 |
|
Ai Cập |
35.424.605 |
28.936.233 |
-18,32 |
Nguồn: IHS Markit
8 tháng đầu năm 2023, Hàn Quốc dẫn đầu với thị phần lên đến 19,49%. Sang đến cùng kỳ năm 2024, thị phần của Hàn Quốc có mức sụt giảm mạnh nhất lên đến 4,67% và giảm xuống chỉ chiếm 14,82% tổng thị phần. Trong 8 tháng đầu năm nay, thị phần cũng Việt Nam cũng tăng mạnh với mức tăng lên đến 5,69%, nâng thị phần của Việt Nam lên 20,76% và dẫn đầu trong Top 10. Ngoài Việt Nam, thị phần của Thổ Nhĩ Kỳ cũng gia tăng lên đến 3,17% so với cùng kỳ năm trước, đạt 9,91%.
Thị phần các nguồn cung ứng chính nhập khẩu vào EU 8 tháng đầu năm 2023
Nguồn: IHS Markit
Thị phần các nguồn cung ứng chính nhập khẩu vào EU 8 tháng đầu năm 2024
Nguồn: IHS Markit
2. Tình hình nhập khẩu thép chống ăn mòn vào EU từ Việt Nam
Việt Nam là quốc gia có trị giá xuất khẩu thép chống ăn mòn sang thị trường EU tương đối cao trong nhóm các nước xuất khẩu chính. Năm 2021, trị giá xuất khẩu mặt hàng này của Việt Nam đạt 1,13 tỷ USD, xếp thứ 2 trong số các nguồn cung ứng chính. Sau đó, trị giá xuất khẩu của Việt Nam giảm nhẹ vào năm 2022 và đạt 1,04 tỷ USD. Sang đến năm 2023, tổng kim ngạch xuất khẩu thép chống ăn mòn của Việt Nam có sự sụt giảm mạnh lên đến 35,8% so với năm trước đó, tổng kim ngạch đạt mức 668,3 triệu USD.
Tổng trị giá xuất khẩu thép chống ăn mòn của Việt Nam sang EU từ năm 2020 đến 2023
Đơn vị: USD
Nguồn: IHS Markit
Đến hết 8 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu thép chống ăn mòn của Việt Nam ghi nhận mức tăng trưởng đến đến hơn 46,33% so với cùng kỳ năm trước đó và đạt hơn 662,38 triệu USD, gần bằng tổng kim ngạch của cả năm 2023.
Trị giá xuất khẩu thép chống ăn mòn của Việt Nam sang EU 8T/2023 và 8T/2024
Đvt: USD
Nguồn: IHS Markit
3. Cảnh báo và khuyến nghị
Việt Nam là nguồn cung ứng chính thép chống ăn mòn sang thị trường EU và đã vươn lên trở thành nước có kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này cao nhất trong 8 tháng đầu năm nay; kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang EU vẫn đang tiếp tục có xu hướng gia tăng trong các tháng cuối năm 2024. Hiện nay, Uỷ ban Châu Âu đã khởi xướng điều tra chống lẩn tránh thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp đối với một số sản phẩm thép khác của Việt Nam bảo gồm thép không gỉ, cán nguội và thép cán nóng. Do đó, cần giám sát việc cấp giấy chứng nhận xuất xứ và khai báo xuất xứ đối với mặt hàng thép chống ăn mòn để ngăn chặn các hành vi gian lận có thể xảy ra nhằm hưởng lợi từ chênh lệch thuế, đề phòng trường hợp EU điều tra sản phẩm thép chống ăn mòn.
Ngoài ra, vào ngày 5/8 năm 2020, Ủy ban châu Âu (EC) đã thông báo gia hạn thuế chống bán phá giá đối với sản phẩm thép chống ăn mòn của Trung Quốc. Do đó, các doanh nghiệp xuất khẩu sang EU cũng cần lưu ý tránh sử dụng các nguyên liệu chính nhập khẩu từ Trung Quốc và các quốc gia đang bị EU áp thuế đối với mặt hàng này để sản xuất các sản phẩm liên quan.
Nguồn: Cục Phòng vệ thương mại – Bộ Công Thương
