Malaysia xem xét nối lại đàm phán FTA với EU
Thứ Năm, 28/09/2023
Mới đây, các nhóm công nghiệp lớn (Các ngành công nghiệp Điện và Điện tử, xây dựng và ô tô là những ngành công nghiệp lớn nhất) tại Malaysia đã thông báo rằng họ sẽ làm việc cùng nhau để vận động EU và Malaysia trở lại bàn đàm phán. Theo đó vào cuối tháng 4, Phòng thương mại Châu Âu và Liên đoàn các nhà sản xuất tại Malaysia đã thành lập nhóm đặc trách để vận động nối lại các cuộc đàm phán FTA.
Cho đến nay, việc gây cản trở một FTA giữa EU và Malaysia xuất phát từ vấn đề gây tranh cãi về dầu cọ. Đầu năm 2019, EU đã thông qua Quy định được uỷ quyền về Chỉ thị năng lượng tái tạo thứ hai (RED II), Quy định này nằm loại bỏ dần việc sử dụng dầu cọ làm nhiên liệu sinh học ở châu Âu vào năm 2030 vì lý do môi trường.
Vào đầu năm 2021, Malaysia đã mở một vụ kiện chống lại EU bằng Cơ chế giải quyết tranh chấp của WTO. Indonesia và Malaysia là nhà sản xuất dầu cọ lớn nhất thế giới tuyên bố sẽ làm việc cùng nhau để phản đối quyết định của EU và khẳng định EU tham gia vào các hoạt động thương mại “phân biệt đối xử” và “bảo hộ”.
Theo số liệu thống kê từ Hội đồng Dầu cọ Malaysia năm 2019, các biện pháp loại bỏ của EU chỉ tác động đến 0.04% sản lượng dầu cọ hàng năm của Malaysia. Phần lớn xuất khẩu của Malaysia sang EU chủ yếu là máy móc, thiết bị công nghiệp nhựa và cao su (tăng từ 23,5 tỷ Euro năm 2018 lên 27,8 tỷ Euro năm 2020). Nhìn vào những con số thống kê đó, liệu Malaysia có nên đánh giá lại việc sản xuất dầu cọ hiện nay, chiếm 5% tổng kim ngạch xuất khẩu vào EU là vấn đề ngăn cản nối lại các cuộc đàm phán thương mại hay không.
Sau khi đánh giá tình hình dịch Covid-19 trong những tháng gần đây, Liên đoàn các nhà sản xuất Malaysia đã nhấn mạnh trong tuyến bố hồi tháng 4 về một FTA với EU sẽ giúp cho nền kinh tế của Malaysia phục hồi sau đại dịch, củng cố lại chuỗi cung ứng của hai khu vực. Theo ngân hàng trung ương nước này nền kinh tế đã giảm khoảng 4.5% trong năm 2020 do tác động lớn của dịch Covid-19.
Theo Đại sứ EU tại Malaysia thì vấn đề dầu cọ không phải là trở ngại cho việc nối lại các cuộc đàm phán FTA. Hiện, EU và Indonesia đang tiến hành các cuộc đàm phán song phương, mặc dù hai bên phải đối mặt với tình hình tương tự liên quan đến dầu cọ.
Lợi ích kinh tế mang lại bởi một FTA là rất lớn, tuy nhiên Malaysia hiện đang cân nhắc về khả năng tái khởi động đàm phán thương mại trước khi giải quyết tranh chấp dầu cọ sẽ làm mất đi một số đòn bẩy trong các cuộc đàm phán sắp tới.
Đối với Thủ tướng Malaysia Muhyiddin Yassin và Chính phủ nước này, một vấn đề trong nước quan trọng hơn khi đã cam kết thực hiện một chương trình nghị sự theo chủ nghĩa dân tộc ưu tiên đa số người Malaysia theo đạo hồi, những người phần lớn là chủ sở hữu và công nhân dầu cọ.
Có thể thấy, một FTA với EU sẽ mang đến rất nhiều lợi ích kinh tế cho Malaysia, tuy nhiên, những áp lực trong nước đối với Chính phủ Malaysia, đặc biệt từ khu vực doanh nghiệp trong nước đang tăng lên.
Nguồn: DW
