Các thành viên WTO xem xét cải tổ các cuộc đàm phán nông nghiệp bị đình trệ sau MC12

Thứ Năm, 09/11/2023

Sau khi không thể nhất trí với chương trình làm việc đàm phán nông nghiệp sau Hội nghị Bộ trưởng lần thứ 12, một số thành viên Tổ chức Thương mại Thế giới đang lập luận rằng bây giờ là lúc để bắt đầu các cuộc đàm phán và cố gắng đánh giá các vấn đề chính từ một góc độ “bức tranh lớn”.

Trong các cuộc đàm phán nông nghiệp vừa qua, nhiều thành viên – bao gồm Hoa Kỳ, Liên minh châu Âu và Nhóm Cairns đại diện cho các thành viên xuất khẩu nông nghiệp – lập luận rằng các cuộc đàm phán đã bế tắc trong nhiều năm và cần có một cách tiếp cận mới nếu các nhà đàm phán hy vọng tiến triển, và cần đề cập đến những thách thức như biến đổi khí hậu, mất an toàn lương thực.

Lập trường đó được chủ tọa các cuộc đàm phán là Đại sứ Costa Rica, Bà Gloria Abraham Peralta, người ủng hộ các chiến lược mới và cách tiếp cận mới. Bà lưu ý rằng trong thời gian làm chủ tịch, hiện trạng về lập trường của các thành viên hầu như không thay đổi mặc dù đã có nhiều cuộc họp, nhiều tài liệu được đệ trình lên và trải qua nhiều lượt tham vấn.

Bà Abraham sẽ rời Geneva và cũng như vị trí đại sứ Costa Rica. Chủ tịch mới sẽ được bổ nhiệm trong những tháng tới.

Nhiều thành viên WTO trong cuộc họp đã bày tỏ sự thất vọng khi các Bộ trưởng tại MC12 không thể đồng ý với chương trình làm việc về nông nghiệp. Một số thành viên nói điều này cho thấy mức độ cần thiết các cuộc đàm phán cần có một cách tiếp cận mới.

Chủ tịch sắp mãn nhiệm này – cũng như Hoa Kỳ, Úc và Nhật Bản – đã ủng hộ đề xuất họp kín của Tổng Giám đốc Ngozi Okonjo-Iweala vào tháng 9 để tạo điều kiện cho “cái nhìn mới mẻ, suy nghĩ mới” trong một bối cảnh “thoải mái” hơn.

Nhóm Cairns đề xuất rằng các cuộc đàm phán không nên tiến hành trong “hầm” nữa và các thành viên nên xác định các mối quan tâm chung đối với hàng loạt vấn đề. Điều này có thể được thực hiện bằng cách mời các chuyên gia từ các tổ chức khác cùng tham gia.

Ý tưởng xem xét “bức tranh toàn cảnh” và rà soát lại mục tiêu của các cuộc đàm phán cũng được Hoa Kỳ, EU và Nhật Bản ủng hộ. Các nước này cũng ủng hộ việc cân nhắc cả các vấn đề như biến đổi khí hậu, phát triển bền vững, COVID-19 và an ninh lương thực.

Hoa Kỳ lập luận rằng các cuộc đàm phán về nông nghiệp đã “chùn bước” trong nhiều năm và ủng hộ cách tiếp cận bao gồm cả các vấn đề như biến đổi khí hậu và an ninh lương thực, nhưng cũng bất kỳ cách tiếp cận đàm phán mới nào cũng phải thực dụng. Hoa Kỳ kêu gọi các thành viên kiềm chế đưa ra các đề xuất mà không có mục tiêu đàm phán rõ ràng và tránh lặp lại các lập trường cũ.

Một nhóm thành viên khác – Ấn Độ, Ai Cập, Nhóm châu Phi và các nước khác – đã tranh luận cần để các nhà đàm phán đặt vấn đề an ninh lương thực làm “trung tâm” của các cuộc đàm phán. Các nước này đề xuất nhiều không gian chính sách hơn để giải quyết các thách thức về an ninh lương thực, đặc biệt tranh luận về một giải pháp lâu dài đối với dự trữ công.

Tuy nhiên, các nước khác cho rằng dự trữ công chỉ là một phần của giải pháp và cách tiếp cận đối với an ninh lương thực phải cân bằng.

Hiện chưa có lịch họp cho các cuộc đàm phán nông nghiệp tiếp; WTO hoạt động với một lịch họp rất nhẹ nhàng trong tháng Tám. Cuộc họp kín tháng 9, nếu được xác nhận, có thể sẽ là cuộc họp tiếp theo liên quan đến các cuộc đàm phán nông nghiệp.

Nguồn: Hannah Monicken (hmonicken@iwpnews.com).