Tiềm năng xuất khẩu đối với thị trường UK

1. Tình hình xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và UK và tiềm năng xuất khẩu của Việt Nam tại thị trường này

Anh hiện là một trong những đối tác kinh tế quan trọng hàng đầu của Việt Nam, là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Việt Nam tại châu Âu (sau Đức và Hà Lan) và thị trường nhập khẩu lớn thứ 6 của Việt Nam tại khu vực này. 

Kim ngạch thương mại song phương giữa hai nước Việt Nam – Anh tăng trưởng tích cực trong giai đoạn 2016 - 2020 và duy trì ở mức trên 5,6 tỷ đô la Mỹ. Trong giai đoạn 2016 - 2019, kim ngạch thương mại tăng trưởng ở mức trung bình 5,7%, từ 5,6 tỷ đô la Mỹ năm 2016 lên vượt mức 6,6 tỷ đô la Mỹ năm 2019. Đến năm 2020, do chịu ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, kim ngạch thương mại hai nước giảm 14,7% so với năm 2019. Trong 5 năm liên tiếp, xuất siêu từ Việt Nam sang Anh luôn ở mức trên 4 tỷ đô la Mỹ mỗi năm.

Việt Nam hiện xếp thứ 26 trong số các nước ngoại khối cung ứng hàng hóa lớn nhất vào thị trường UK với kim ngạch đạt 5-6 tỷ USD/năm.

Trong năm 2021, tổng kim ngạch xuất khẩu giữa Việt Nam và UK đạt 6,6 tỷ USD, tăng 17,2% so với năm 2020. Trong đó xuất khẩu đạt gần 5,8 tỷ USD, tăng 16,4%, nhập khẩu đạt 849 triệu USD, tăng 23,6%. Xuất khẩu của Việt Nam sang UK tăng mạnh được cho chủ yếu nhờ UKVFTA (miễn giảm thuế nhập khẩu nhiều chủng loại hàng hóa vào UK có xuất xứ Việt Nam) và sự hồi phục của chuỗi cung ứng sau đại dịch.

Hầu hết các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam sang UK trong năm 2021 đều tăng trưởng, trong đó sản phẩm có mức tăng cao nhất là mặt hàng sắt thép các loại, tăng tới 1269%. Sản phẩm từ sắt thép tăng 91,9%, có mức tăng thứ 2. Lượng thép xuất khẩu sang UK năm 2021 tăng mạnh 708%, đạt 418.903 tấn, với mức giá trung bình đạt 1172,7 USD/tấn, tăng 69,5% so với cùng kỳ năm trước. Sự tăng trưởng đột biến giá trị xuất khẩu mặt hàng sắt thép này là do nhu cầu sắt thép tăng mạnh bởi sự hồi phục của các ngành sử dụng sắt thép tại Châu Âu sau đại dịch. Mặt khác, lý do cũng nằm ở sản lượng thép sản xuất của Việt Nam tăng liên tục những năm gần đây.

Về nhập khẩu, trong năm 2021 dược phẩm tăng mạnh nhất, đạt 107 triệu USD và tăng 35,2%. Các mặt hàng tăng trưởng nhập khẩu nổi bật khác bao gồm: ô tô nguyên chiếc các loại (29%); máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện (24,7%); thức ăn gia súc và nguyên liệu (16,5%); máy móc, thiết bị dụng cụ (11,8%).

2. Dự báo xu hướng tiêu dùng, nhập khẩu của thị trường UK
Dân số già dẫn tới việc ưu tiên lựa chọn mặt hàng có giá trị sức khỏe. Dân số bị lão hóa sẽ kéo theo nhu cầu tìm kiếm các thực phẩm có lợi cho sức khỏe tăng cao, thay cho mối quan tâm hàng đầu là giá cả như hiện tại. Vì vậy, các mặt hàng thực phẩm đảm bảo sức khỏe sẽ là xu hướng nhập khẩu mới mà Việt Nam nên hướng tới nếu muốn đưa hàng hóa là thực phẩm vào UK.
Xu hướng chọn sản phẩm chế biến sẵn. Trong bối cảnh nền kinh tế đã quay trở lại trạng thái bình thường hậu COVID-19 và người dân sẽ phải đi làm bình thường, người dân UK sẽ không có thời gian nấu ăn. Đây là lý do chính thúc đẩy thị trường thực phẩm chế biến sẵn gia tăng.
Giảm chi tiêu sản phẩm không thiết yếu trong bối cảnh lạm phát gia tăng trên toàn cầu. Chỉ số Giá tiêu dùng bao gồm chi phí nhà ở của chủ sở hữu (CPIH) đã tăng 8,2% trong 12 tháng tính đến tháng 6 năm 2022, tăng từ mức 7,9% trong tháng 5. Tác động của lạm phát gia tăng do xung đột Nga-Ukraine và giá năng lượng tăng đã làm suy yếu niềm tin của người tiêu dùng Anh, sức mua hộ gia đình cũng như chi tiêu tùy ý của công chúng Anh. Nhiều người mua sắm đã bắt đầu mua các sản phẩm thay thế rẻ hơn cho các sản phẩm họ thường mua đồng thời tìm kiếm nhiều phiếu giảm giá hoặc giảm giá hơn so với trước đây và thậm chí không chi tiêu cho một số mặt hàng tạp hóa không cần thiết nữa Do vậy, doanh nghiệp cần tập trung chú trọng vào việc nâng cao chất lượng, thiết kế, nhãn hiệu hoặc lợi ích môi trường của sản phẩm đồng thời đảm bảo giá cả cạnh tranh để thu hút người tiêu dùng.
Đại dịch COVID-19 đã tác động mạnh mẽ đến hành vi của người tiêu dùng. Hơn 60% người tiêu dùng Anh thay đổi cửa hàng, nhãn hiệu hoặc cách họ mua sắm, và tới 50% người tiêu dùng giảm chi tiêu cho hầu hết các danh mục tùy nghi. Ngày càng nhiều người tiêu dùng Anh chuyển sang mua hàng và dịch vụ điện tử, và nhiều người có ý định tiếp tục sau đại dịch đã qua.
Ưu tiên lựa chọn sản phẩm có chất lượng cao và đảm bảo tiêu chuẩn về đạo đức và môi trường. Các hoạt động kinh doanh đạo đức và môi trường ngày càng trở nên quan trọng đối với người tiêu dùng Anh. Doanh số bán các sản phẩm hữu cơ đã tăng lên trong những năm qua. Theo số liệu của Soil Association, doanh số bán sản phẩm hữu cơ đã tăng 5,2% trong năm 2021. Việc mua các sản phẩm hữu cơ thường được thực hiện tại các cửa cửa hàng độc lập hoặc theo mô hình giao hàng tại nhà. Tôn trọng môi trường cũng khuyến khích nền kinh tế tuần hoàn và thị trường đồ cũ. Theo Ibis World, quy mô thị trường của ngành mua bán đồ cũ ở Anh đã giảm trung bình 3,3% mỗi năm từ năm 2017 đến năm 2022, nhưng dự kiến sẽ tăng 24% vào năm 2022.