Trong quá khứ, chỉ một vài công ty Trung Quốc với quyền ngoại thương được cấp phép nhập khẩu hàng hóa vào Trung Quốc. Từ khi Trung Quốc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), các công ty muốn nhập khẩu hàng hóa chỉ cần đăng ký tại Bộ Thương mại (MOFCOM) hoặc các văn phòng địa phương đã được Bộ ủy quyền theo quy định trong Luật Ngoại Thương (Foreign Trade Law) và Bộ tiêu chuẩn Điền đơn và Đăng ký của cơ quan quản lý ngoại thương (Measures on Filing and Registration of Foreign Trade Operators).
Tất cả công ty (cả nội địa lẫn nước ngoài) có quyền nhập khẩu hầu hết loại hàng hóa, ngoại trừ một số hàng hóa bị bảo lưu, chỉ được nhập khẩu qua các doanh nghiệp thương mại nhà nước.
Hàng nhập khẩu
Trung Quốc phân hàng nhập khẩu làm ba loại: bị cấm, bị hạn chế, và được phép nhập khẩu. Một số loại hàng hóa nhất định (ví dụ: chất độc, rác thải) bị cấm nhập khẩu, còn những hàng hóa trong danh mục hạn chế nhập khẩu thì yêu cầu hạn ngạch hoặc giấy phép.
Hầu hết hàng hóa đều nằm trong danh mục được cho phép. Người nhập khẩu được tự do quyết định thời gian và số lượng hàng hóa. MOFCOM đã áp dụng Hệ thống Cấp phép tự động (Automatic Licensing System) để giám sát nhập khẩu một số hàng hóa (ví dụ: máy móc, đồ điện tử). Danh sách chi tiết các loại hàng hóa được đăng tải theo link MOFCOM (chỉ có tiếng Trung).
Thuế nhập khẩu
Trung Quốc áp thuế lên hầu hết hàng hóa nhập khẩu, chủ yếu là thuế giá trị. Mức thuế này được tính theo tổng giá trị giao dịch của hàng hóa, bao gồm phí đóng gói, cước vận tải, đóng bảo hiểm và các phí dịch vụ khác phát sinh trước khi dỡ hàng tại điểm đến. Nhiều mức thuế đã được giảm bớt kể từ khi Trung Quốc gia nhập WTO. Mức thuế bình quân giảm từ 15.3% năm 2000 xuống còn 9.3% năm 2017.
Tổng cục Hải quan chịu trách nhiệm quản lý thuế quan và công bố biểu thuế hàng năm, theo liên hệ dưới đây:
China Customs Press
Jia 1, East Fourth Ring South
Chaoyang District
Beijing, 100023
Tel.: 86-10-6519 5616
http://www.customskb.com/book
Thuế giá trị gia tăng (VAT, lên gần như toàn bộ hàng hóa) và thuế tiêu thụ (lên một số mặt hàng) cũng được tính trong quá trình nhập khẩu. Thuế VAT thông thường vào khoảng từ 10% đến 16% tùy loại hàng hóa nhất định. Người nhập khẩu những mặt hàng tiêu thụ đặc biệt (ví dụ: thuốc lá, mỹ phẩm, đồ uống có cồn) phải trả thuế tiêu thụ, dao động từ 1% đến 40%.
Quy trình xuất khẩu
Những điều khoản đặc biệt (ví dụ: hoàn thuế VAT hoặc thuế hải quan) có thể áp dụng cho hàng hóa nhập khẩu được điều chỉnh theo quy trình xuất khẩu của các thỏa thuận thương mại, bao gồm hợp đồng sản xuất, tại đó tất cả hàng sản xuất đều được xuất khẩu. Những thỏa thuận đó phải được MOFCOM hoặc đơn vị được ủy quyền chấp thuận.
Giấy phép nhập khẩu
Hàng hóa khi nhập khẩu vào Trung Quốc cần xin giấy phép nhập khẩu. Đơn đăng ký hoặc xin cấp phép nhập khẩu thường được gửi đến MOFCOM hoặc các đơn vị địa phương có thẩm quyền. Với một số loại hàng hóa (ví dụ: máy móc, đồ điện tử), giấy phép sẽ được cấp tự động đến tất cả người đăng ký, và chỉ được sử dụng để theo dõi quá trình nhập khẩu chính xác hơn. Các hàng hóa khác không được cấp phép tự động. Một số giấy phép không tự động được sử dụng để kiểm soát quy trình nhập khẩu các mặt hàng nguy hiểm và thực thi hạn ngạch thuế quan (ví dụ: thuế hai giai đoạn (two-stage tariff), cho phép áp dụng mức thuế thấp hơn khi nhập khẩu một số lượng hàng hóa nhất định ban đầu).
