Trong bài phát biểu khai mạc, Phó Tổng Giám đốc WTO bà Anabel González đã nhấn mạnh mức độ nghiêm trọng của cuộc khủng hoảng lương thực mà thế giới đang phải đối mặt do nhiều yếu tố gây ra, đó là đại dịch COVID-19, chiến tranh ở khu vực Biển Đen, lạm phát cao và nguy cơ kinh tế tiềm tàng, suy thoái kinh tế và ảnh hưởng của biến đổi khí hậu.
Dẫn số liệu mới nhất của Tổ chức Lương Nông LHQ, bà lưu ý giá lương thực mặc dù đã giảm từ mức đỉnh hồi tháng 3 năm nay nhưng vẫn cao hơn 2% so với năm ngoái. Đáng chú ý, hóa đơn nhập khẩu lương thực toàn cầu được dự báo sẽ tăng lên mức cao nhất mọi thời đại vào năm 2022, vượt 2 nghìn tỷ USD và hóa đơn nhập khẩu đầu vào nông nghiệp toàn cầu (chủ yếu là phân bón) được dự báo sẽ đạt khoảng 424 tỷ USD vào năm 2022, một bước nhảy vọt của 50% so với năm 2021.
Bà González cũng cho biết, trước những thách thức cấp bách, thương mại có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an ninh lương thực toàn cầu, vì “cứ sáu người trên thế giới thì có một người được nuôi sống”. Bà đã chỉ ra hành động nhanh chóng của các thành viên WTO để đối phó với cuộc khủng hoảng lương thực, và nhấn mạnh thành công của họ trong việc đạt được ba kết quả tại Hội nghị Bộ trưởng lần thứ 12 (MC12) vào tháng 6 năm nay, lấy an ninh lương thực làm cốt lõi. Chúng bao gồm tuyên bố về phản ứng khẩn cấp đối với tình trạng mất an ninh lương thực, quyết định hỗ trợ mua thực phẩm của Chương trình Lương thực Thế giới và tuyên bố vệ sinh và kiểm dịch thực vật (SPS) để hiện đại hóa Hiệp định SPS, quy định các tiêu chuẩn thực phẩm, động vật và thực vật.
Bà cảnh báo về xu hướng hạn chế xuất khẩu đáng lo ngại kể từ khi chiến tranh bùng nổ ở Ukraine, lưu ý rằng 33 thành viên và quan sát viên đã đưa ra 72 biện pháp hạn chế xuất khẩu đối với thực phẩm và thức ăn chăn nuôi và 6 biện pháp đối với phân bón, trong đó chỉ có 20 biện pháp đã được loại bỏ. Bà kêu gọi các chính phủ thực hiện các kết quả MC12, kiềm chế hạn chế xuất khẩu và thúc đẩy thương mại tự do vào thời điểm khủng hoảng. Bà nhấn mạnh: “Không một quốc gia nào có thể đi một mình, dù là về thực phẩm, vắc-xin và dược phẩm hay bất kỳ sản phẩm nào khác.
Tại cuộc họp, PTGĐ González bà yêu cầu các đại biểu đừng quên rằng WTO đã đi một chặng đường dài trong việc tự do hóa thương mại nông nghiệp và đã tạo ra sự khác biệt to lớn đối với an ninh lương thực toàn cầu bằng cách đưa ra các quy tắc ràng buộc giúp hạ thấp các rào cản thương mại và tạo sự bình đẳng đáng kể cho sân chơi toàn cầu.
Bà chỉ ra rằng thương mại toàn cầu đối với các sản phẩm nông nghiệp đã tăng gấp ba lần kể từ khi Hiệp định Nông nghiệp có hiệu lực vào năm 1996 và hiện trị giá hơn 1,8 nghìn tỷ USD. Bà nói thêm rằng thương mại nông nghiệp Nam-Nam cũng phát triển mạnh và hiện chiếm 1/4 tổng lưu lượng thương mại nông nghiệp.
Có những dấu hiệu tích cực ngay cả trong cuộc khủng hoảng, bà nói, đề cập đến Cơ sở dữ liệu giám sát thương mại của WTO, trong đó chỉ ra rằng 61 thành viên và quan sát viên đã đưa ra 55 biện pháp thuận lợi hóa thương mại đối với thực phẩm và thức ăn chăn nuôi, và 8 biện pháp đối với phân bón. Những dấu hiệu này cho thấy “nhiều thành viên WTO đã nhận ra rằng việc đơn phương mở cửa thị trường hơn nữa đối với thực phẩm, thức ăn chăn nuôi và phân bón là vì lợi ích của họ, nhằm giảm lạm phát giá lương thực trong nước,” bà nói.
Nhìn về phía trước, PTGĐ González nhấn mạnh rằng WTO cần phải làm nhiều hơn nữa để củng cố an ninh lương thực toàn cầu. Bà nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp tục quá trình cải cách thương mại nông nghiệp, thu hẹp khoảng cách giữa các mức trợ cấp và thuế quan nông nghiệp được áp dụng và ràng buộc, đồng thời tiếp tục giải quyết các rào cản phi thuế quan đối với thương mại nông nghiệp. “Quá trình cải cách phải tiếp tục tiến lên. Thế giới không thể để WTO thất bại,” bà nói.
Sau phiên khai mạc là 5 phiên thảo luận bàn tròn đi sâu vào các chủ đề cụ thể, bao gồm: Chuỗi giá trị nông nghiệp và lương thực toàn cầu có khả năng phục hồi; tiêu chuẩn thực phẩm cho chuỗi giá trị toàn cầu hoạt động tốt hơn; thuận lợi hóa thương mại, số hóa và thương mại điện tử; tính bền vững về môi trường của chuỗi giá trị toàn cầu; và quan điểm của ngành về hệ thống thương mại đa phương dựa trên quy tắc.
Để biết thêm thông tin, bấm vào đây để truy cập toàn bộ chương trình.
Nguồn: WTO
