Nhìn lại diễn biến thảo luận về các Quy tắc WTO trong năm 2021: trợ cấp thủy sản, và các quy tắc WTO khác

Nhiệm vụ của Nhóm đàm phán về các quy tắc của WTO bao gồm các biện pháp chống bán phá giá, trợ cấp và đối kháng, và trợ cấp thủy sản. Các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs) của Liên Hợp Quốc kêu gọi sự đồng thuận trong WTO về việc loại bỏ các khoản trợ cấp đối với hoạt động đánh bắt cá bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định, đồng thời cấm một số khoản trợ cấp góp phần vào việc đánh bắt quá mức và dư thừa, với sự đối xử đặc biệt và khác biệt đối với các nước đang phát triển.

Như được nêu trong Mục tiêu 14.6 của các Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên hợp quốc và Quyết định của Bộ trưởng về Trợ cấp Thủy sản từ Hội nghị Bộ trưởng lần thứ 11 của WTO, mục tiêu của các cuộc đàm phán về trợ cấp thủy sản là thống nhất các nguyên tắc nhằm loại bỏ trợ cấp góp phần vào hoạt động khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định đánh bắt IUU) và cấm một số hình thức trợ cấp nghề cá góp phần vào tình trạng dư thừa và đánh bắt quá mức, với sự đối xử đặc biệt và khác biệt không thể thiếu trong các cuộc đàm phán.

Dưới sự chủ trì của Đại sứ Santiago Wills (Colombia), nhóm đàm phán về các quy tắc đã làm việc tích cực để đạt được các nguyên tắc mới về trợ cấp thủy sản, với nhiều cuộc họp dưới nhiều hình thức khác nhau. Như vào năm 2020, đại dịch COVID-19 có nghĩa là hầu hết tất cả các cuộc họp đều ở chế độ trực tuyến hoặc kết hợp. Mặc dù việc sử dụng công nghệ họp trực tuyến tạo điều kiện thuận lợi cho sự tham gia của các đại biểu có trụ sở tại các thủ đô, việc thiếu sự có mặt đầy đủ đã làm giảm cơ hội để các đại biểu gặp gỡ và thảo luận không chính thức với nhau.

Công việc trong nửa đầu năm 2021 được cấu trúc xung quanh các nhóm họp kéo dài một tuần nhưng trên thực tế, hoạt động thảo luận hầu như diễn ra liên tục dưới nhiều hình thức khác nhau bao gồm tham vấn song phương với Chủ tịch, các nhóm nhỏ, nhóm lớn hơn gồm các thành viên quan tâm và các cuộc họp toàn thể.

Vào ngày 11 tháng 5 năm 2021, Chủ tịch đã ban hành văn bản đàm phán hợp nhất kèm theo giải thích chi tiết về nguồn gốc và mục đích của từng điều khoản. Ngay sau khi phân phối văn bản, công việc tiếp tục ở nhiều định dạng khác nhau để giảm bớt sự khác biệt giữa các thành viên. Một phiên bản sửa đổi của dự thảo cùng với một phụ lục giải thích sửa đổi đã được phân phối vào ngày 30 tháng Sáu.

Vào ngày 15 tháng 7, tại một cuộc họp trực tuyến của Ủy ban Đàm phán Thương mại cấp bộ, các bộ trưởng đã đồng ý sử dụng văn bản này làm cơ sở cho các công việc tiếp theo. Mặc dù nhiều bộ trưởng tuyên bố rằng họ thấy văn bản không cân bằng, nhưng nhận thức về sự mất cân bằng này khác nhau tùy thuộc vào quan điểm của các thành viên có liên quan.

Dựa trên các ý kiến ​​của các bộ trưởng, công việc đã được nối lại vào tháng 9 theo hai giai đoạn. Đầu tiên là để giải quyết sự mất cân bằng nhận thức. Điều này dẫn đến một bản sửa đổi bổ sung và phụ lục được phân phối vào ngày 8 tháng 11. Giai đoạn thứ hai là đàm phán chi tiết từng điều khoản để chuẩn bị cho MC12. Để hỗ trợ anh ta, Chủ tịch đã chỉ định ba "Đối tác" để xem xét các vấn đề cụ thể cần phải làm việc chi tiết hơn:

· Đại sứ Athaliah Molokomme (Botswana) phụ trách giải quyết tranh chấp liên quan đến các lĩnh vực mới.

· Đại sứ Tan Hung Seng (Singapore) phụ trách việc quy trình giải quyết tranh chấp sẽ giải quyết như thế nào các vấn đề có thể phát sinh liên quan đến yêu sách lãnh thổ hoặc yêu sách liên quan đến biên giới biển khi có nhiều hơn một thành viên khẳng định yêu sách đó.

· Đại sứ Stephen de Boer (Canada) phụ trách việc liệu phạm vi của các nguyên tắc trợ cấp thủy sản có nên bao gồm các khoản trợ cấp nhiên liệu không cụ thể hay không và nếu có thì chúng sẽ được giải quyết như thế nào.

Song song, công việc tiếp tục dưới sự chỉ đạo của Ambassador Wills về các khía cạnh khác của văn bản bằng nhiều định dạng khác nhau. Chúng bao gồm hai nhóm soạn thảo bao gồm các thành viên quan tâm và do Benedicte Fleischer, Phó Đại diện Thường trực của Na Uy, đứng đầu.

Các nhóm đã làm việc để phát triển ngôn ngữ chính xác về một số phần của nguyên tắc về trợ cấp góp phần vào hoạt động đánh bắt IUU và về các điều khoản dự thảo về các vấn đề liên quan đến yêu sách lãnh thổ và biên giới biển.

Nhóm Đàm phán đã hoàn thành việc xem xét văn bản dự thảo vào ngày 21 tháng 11 và dự thảo Hiệp định về Trợ cấp Nghề cá đã được phân phát vào ngày 24 tháng 11 để làm cơ sở cho các bộ trưởng làm việc tại MC12. Tuy nhiên, vào ngày 26 tháng 11, Đại hội đồng đã hoãn Hội nghị Bộ trưởng vì đại dịch COVID-19.

Công việc trợ cấp thủy sản tiếp tục vào tháng 12 năm 2021, với mục đích hoàn thiện Thỏa thuận càng sớm càng tốt. Chủ tịch cho biết văn bản dự thảo dựa trên nỗ lực tập thể của các thành viên WTO và là cách khả thi nhất để xây dựng sự đồng thuận sau hơn 20 năm đàm phán. Ông nói: “Mặc dù MC12 chưa được tổ chức, văn bản vẫn còn trên bàn của các bộ trưởng và do đó chúng ta cần áp dụng tiêu chuẩn và kỷ luật cao khi tiếp tục công việc của Nhóm đàm phán./.

Nguồn: WTO