Đối xử đặc biệt và khác biệt (S&D) đề cập đến sự đối xử đặc biệt hoặc tính linh hoạt dành cho các nước đang phát triển trong các hiệp định của WTO, chẳng hạn như thời gian thực hiện dài hơn. Nhiều hiệp định của WTO có các điều khoản trao cho các nước đang phát triển những quyền đặc biệt và cho phép các nước phát triển đối xử với họ thuận lợi hơn so với các thành viên WTO khác. Sự khác biệt giữa các thành viên WTO bao gồm định nghĩa chính xác ai sẽ được hưởng lợi từ S&D. Phiên họp đặc biệt của Ủy ban Thương mại và Phát triển được giao nhiệm vụ xem xét tất cả các điều khoản về S&D, nhằm làm cho chúng chính xác, hiệu quả và hoạt động hơn.
Trong năm 2021, Chủ tịch phiên họp đặc biệt của Ủy ban Thương mại và Phát triển, Kadra Ahmed Hassan (Djibouti), đã tổ chức 5 cuộc họp không chính thức, công khai cho tất cả các bên từ tháng 2 đến tháng 6 để tìm hiểu cách tiến tới nhóm 10 nước đang phát triển của nhóm G90. Các đề xuất cụ thể theo thỏa thuận về đối xử đặc biệt và khác biệt (S&D).
Các đề xuất liên quan đến các điều khoản về S&D, tổng cộng hơn 100 điều khoản, có trong các hiệp định và quyết định của WTO, bao gồm chuyển giao công nghệ, các rào cản kỹ thuật đối với thương mại và việc các nước kém phát triển (LDC) gia nhập WTO. Các đề xuất của G90 nhằm mục đích đưa ra các quy định về S&D cho các nước đang phát triển một cách chính xác và hiệu quả hơn.
Mỗi cuộc họp tập trung vào hai đề xuất. Đối với mỗi đề xuất, các thành viên WTO được hỏi về quan điểm của họ về nơi có thể tìm thấy sự hội tụ. Họ cũng được yêu cầu xem xét những khó khăn nằm ở đâu và tại sao cũng như cách khắc phục chúng. Chủ tịch cho biết: “Cho dù các cuộc đàm phán này có khó khăn đến đâu, tôi tin rằng lợi ích của các thành viên – và tổ chức – là tìm ra cách để tiến lên phía trước.
Chủ tịch đã báo cáo với Ủy ban Đàm phán Thương mại (TNC) vào tháng 7 rằng, trong suốt 5 cuộc họp, bà đã không nhận thấy mức độ cam kết như kỳ vọng về nội dung của các đề xuất. Các thành viên có mối quan tâm không sẵn sàng tham gia vào các cuộc thảo luận về nội dung, nói rằng các đề xuất đã được xem xét. Mặt khác, G90 – cùng với một số thành viên khác – tiếp tục tin rằng các đề xuất cung cấp cơ sở tốt để tiếp tục thảo luận.
Sau cuộc họp chính thức của phiên họp đặc biệt, Chủ tịch đã báo cáo với TNC vào tháng 9 năm 2021 rằng bà không phát hiện thấy bất kỳ sự thay đổi đáng kể nào về quan điểm của các thành viên đối với các đề xuất của G90. Sau đó, bà đã tổ chức một số cuộc gặp song phương với các thành viên và sau đó bắt đầu một loạt các cuộc tham vấn không chính thức trong các nhóm nhỏ. Mục đích của các cuộc họp này là để thảo luận về cách các thành viên có thể đạt được kết quả về S&D tại Hội nghị Bộ trưởng lần thứ 12 (MC12) và kết quả này có thể như thế nào.
Tại cuộc họp của các trưởng đoàn vào tháng 12, Chủ tịch cho biết mức độ tham gia trong các cuộc tham vấn không chính thức là dẫn đến một số cuộc thảo luận thẳng thắn và cởi mở. Bà cũng lưu ý rằng, bất chấp những khó khăn và thách thức, các thành viên đã có thể đạt được sự hiểu biết về một đoạn về S&D trong dự thảo tài liệu kết quả MC12./.
Nguồn: WTO
