Tình hình thảo luận về vấn đề Thương mại và Môi trường trong năm 2021
Các cuộc đàm phán đề cập đến mối quan hệ giữa các quy tắc hiện hành của WTO và các nghĩa vụ thương mại cụ thể được quy định trong các hiệp định đa phương về môi trường (MEA), các thủ tục trao đổi thông tin thường xuyên giữa các ban thư ký MEA và các ủy ban liên quan của WTO, và việc cắt giảm hoặc, khi thích hợp, loại bỏ các hàng rào thuế quan và phi-thuế quan đối với thương mại hàng hóa và dịch vụ môi trường.
Trong năm 2021, qua các hoạt động tiếp xúc khác nhau với các thành viên WTO, Chủ tịch phiên họp đặc biệt của Ủy ban Thương mại và Môi trường, Đại sứ Leopold Samba (Cộng hòa Trung Phi), tiếp tục ủng hộ các cuộc thảo luận diễn ra về các vấn đề thương mại và môi trường xuyên suốt, thậm chí tại các diễn đàn khác. Tuy nhiên, đã không có cuộc tham vấn mới nào diễn ra hoặc không có đề xuất nào được đưa ra vào năm 2021. Các dịch vụ môi trường đang được thảo luận trong các cuộc đàm phán dịch vụ của WTO.
Vào tháng 11 năm 2021, theo yêu cầu của Đại sứ Samba, Ban Thư ký WTO đã tổ chức một phiên thông tin cho Nhóm LDC về mối quan hệ giữa thương mại và môi trường. Phiên họp tập trung vào vai trò thể chế của Ủy ban Thương mại và Môi trường, các sáng kiến của các thành viên, các Thảo luận về Cấu trúc Thương mại và Bền vững Môi trường, Đối thoại Không chính thức về Ô nhiễm Nhựa và Thương mại Nhựa Bền vững với Môi trường và Cải cách Trợ cấp Nhiên liệu Hóa thạch.
Trong bài phát biểu quan trọng của mình, Tổng giám đốc Okonjo-Iweala đã mô tả sự kiện này là “thực sự là một thời khắc lịch sử đối với WTO”. Bà nhận định: “Các nhà đồng tài trợ cho ba tuyên bố cấp bộ trưởng này đang tiến một bước quan trọng trong việc giải quyết các vấn đề thương mại và bền vững môi trường chính tại WTO".
Ô nhiễm nhựa và thương mại nhựa bền vững với môi trường
Tuyên bố cấp bộ trưởng về đối thoại không chính thức về nhựa đưa ra những hiểu biết chung về công việc hỗ trợ các nỗ lực toàn cầu nhằm giảm ô nhiễm nhựa và chuyển đổi sang thương mại nhựa bền vững với môi trường.
Đối thoại không chính thức, được khởi động tại Tuần lễ Thương mại và Môi trường của WTO vào năm 2020, nhằm bổ sung và tăng cường các cuộc thảo luận hiện có trong Ủy ban Thương mại và Môi trường (CTE) và các diễn đàn khác về ô nhiễm nhựa. Mở cửa cho tất cả các thành viên, nó có 67 nhà đồng tài trợ vào cuối năm 2021, chiếm khoảng 68% thương mại toàn cầu và 75% thương mại nhựa.
Tuyên bố liệt kê các hành động như chia sẻ kinh nghiệm thu thập dữ liệu về dòng chảy thương mại nhựa và chuỗi cung ứng, tăng cường hợp tác pháp lý với các cơ quan quốc tế khác, xác định các chính sách và cơ chế thương mại bền vững với môi trường và tăng cường hỗ trợ kỹ thuật cho các nền kinh tế dễ bị tổn thương.
Đối thoại không chính thức tìm hiểu cách thức hợp tác thương mại được cải thiện, trong khuôn khổ các quy tắc và cơ chế của WTO, có thể đóng góp vào các nỗ lực trong nước, khu vực và toàn cầu nhằm giảm ô nhiễm nhựa và quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế nhựa toàn cầu tuần hoàn hơn và bền vững với môi trường.
Những người tham gia tập trung vào sáu chủ đề trong năm: cải thiện tính minh bạch và giám sát các xu hướng thương mại; thúc đẩy thực hành tốt nhất; hợp tác với các quá trình và nỗ lực quốc tế khác; xác định phạm vi cho các phương pháp tiếp cận tập thể; tăng cường sự gắn kết chính sách; và đánh giá năng lực và nhu cầu hỗ trợ kỹ thuật.
Thương mại và bền vững môi trường
Tuyên bố cấp bộ trưởng về thương mại và bền vững môi trường, do 71 nhà đồng tài trợ của sáng kiến đưa ra, đặt ra các công việc trong tương lai trong các lĩnh vực như thương mại và biến đổi khí hậu, thương mại hàng hóa và dịch vụ môi trường, nền kinh tế tuần hoàn và chuỗi cung ứng bền vững. Nó cũng sửa chữa một lộ trình để thúc đẩy các cuộc thảo luận vào năm 2022.
Đại sứ Stephen de Boer (Canada) và Gloria Abraham Peralta (Costa Rica) cùng điều phối các cuộc thảo luận, mở cửa cho tất cả các thành viên. Các nhà đồng tài trợ chiếm khoảng 84% thương mại toàn cầu và đại diện cho tất cả các khu vực và tất cả các cấp độ phát triển. Trung Quốc và Hoa Kỳ tham gia sáng kiến vào cuối năm 2021.
Đối với sáng kiến về nhựa, các cuộc thảo luận đã được đưa ra trong Tuần lễ Môi trường 2020 để tăng cường công việc giải quyết các thách thức môi trường quan trọng tại WTO. Họ nhằm mục đích bổ sung cho công việc của CTE và các cơ quan khác của WTO và thu hút sự tham gia của các tổ chức quốc tế có liên quan, cộng đồng doanh nghiệp, xã hội dân sự và các tổ chức học thuật.
Những người tham gia đã thảo luận về các biện pháp khí hậu liên quan đến thương mại, chuỗi cung ứng bền vững, thương mại hàng hóa và dịch vụ môi trường, nền kinh tế tuần hoàn, hỗ trợ thương mại xanh, cải cách trợ cấp nhiên liệu hóa thạch và nông nghiệp và thực phẩm bền vững trong 5 cuộc họp vào năm 2021. Cơ hội và thách thức đối với thương mại bền vững cho các nước đang phát triển và các nước kém phát triển nhất là những chủ đề xuyên suốt.
Cải cách trợ cấp nhiên liệu hóa thạch
Bốn mươi lăm thành viên WTO đã ký tuyên bố cấp bộ trưởng về trợ cấp nhiên liệu hóa thạch, trong đó trích dẫn các khoản trợ cấp nhiên liệu hóa thạch không hiệu quả vì khuyến khích tiêu dùng lãng phí và gây bất lợi cho năng lượng tái tạo. Báo cáo lưu ý rằng các khoản trợ cấp như vậy đã tiếp tục tăng đều đặn trong thập kỷ qua và ước tính đạt khoảng 500 tỷ USD vào năm 2019.
Những người ủng hộ kêu gọi hợp lý hóa và loại bỏ dần các khoản trợ cấp theo một mốc thời gian rõ ràng. Tuy nhiên, họ nhận ra rằng cải cách cần phải tính đến đầy đủ các nhu cầu và điều kiện cụ thể của các nước đang phát triển và giảm thiểu các tác động bất lợi có thể có đối với sự phát triển của họ.
Sáng kiến này được xây dựng dựa trên tuyên bố của các bộ trưởng năm 2017 thúc giục “các nguyên tắc đầy tham vọng và hiệu quả về trợ cấp nhiên liệu hóa thạch không hiệu quả”, nhấn mạnh rằng WTO có thể đóng vai trò trung tâm trong việc giảm thiểu các biến dạng thương mại và đầu tư do trợ cấp nhiên liệu hóa thạch gây ra bằng cách đạt được các nguyên tắc hiệu quả.
Trong bài phát biểu kết luận tại sự kiện chung vào tháng 12 năm 2021, Phó Tổng Giám đốc Jean-Marie Paugam cho biết: “Bằng cách chung tay thực hiện ba nỗ lực môi trường này, các nước đang phát triển và đang phát triển có thể phát triển các giải pháp thương mại mới và mang tính xây dựng có thể mang lại lợi ích cho tất cả mọi người và khắc phục mọi sự chia rẽ hoặc thiếu sót về địa chính trị của sự tin tưởng.”./.
Nguồn: WTO
