Cuộc họp Ủy ban TBT về công nhận tiêu chuẩn ngày 28/3/2022

Để định hướng nội dung thảo luận, Ban tổ chức đã đề xuất các thành viên có ý kiến với 3 câu hỏi, cụ thể bao gồm: (1) Làm thế nào để nâng cao chất lượng và các chính sách liên quan của các Thành viên nhằm giảm hơn nữa các rào cản đối với thương mại hàng hóa? Làm thế nào để những tổ chức quốc tế như Hiệp hội công nhận phòng thí nghiệm quốc tế (ILAC) và Diễn đàn Công nhận Quốc tế (IAF), và sự hợp tác giữa các hệ thống công nhận, được tận dụng để tránh những rào cản như vậy? (2) Bối cảnh công nhận đã thay đổi như thế nào trong 25 năm qua kể từ khi Hiệp định TBT được soạn thảo, và có cần hướng dẫn thêm của Ủy ban về công nhận khi xem xét vấn đề này không? (3) Làm thế nào để việc công nhận (và các chính sách công nhận) giúp cho phép sự tham gia của các tổ chức đánh giá phù hợp (CAB) đặt tại lãnh thổ của các thành viên khác trên cơ sở đối xử quốc gia, dựa trên nhiều cách tiếp cận để hỗ trợ chế độ công nhận đáng tin cậy?

Tại cuộc họp, đại diện Trung Quốc đã giải thích cách thức công nhận tạo điều kiện thuận lợi cho việc xuất khẩu khẩu trang và các sản phẩm phòng chống dịch bệnh khác. Sau khi COVID-19 bùng phát, nhu cầu đối với các sản phẩm chống dịch do Trung Quốc sản xuất bao gồm khẩu trang, găng tay bảo hộ, quần áo bảo hộ và các thiết bị bảo hộ cá nhân khác tăng nhanh. Tuy nhiên, ông lưu ý rằng các tiêu chuẩn và quy trình đánh giá sự phù hợp đối với các sản phẩm đó không được hài hòa giữa các quốc gia và lấy ví dụ như sự khác biệt giữa các tiêu chuẩn của Trung Quốc và Liên minh Châu Âu đối với khẩu trang. Đặc biệt, ông lưu ý rằng các quy định của EU yêu cầu khẩu trang dùng trong y tế và bảo vệ cá nhân phải được chứng nhận bởi các cơ quan được thông báo và các nhà sản xuất Trung Quốc gặp khó khăn trong việc đáp ứng các yêu cầu này.

Đại diện Hoa Kỳ đã trình bày một cái nhìn tổng quan về sự chấp nhận toàn cầu của kết quả đánh giá sự phù hợp và công việc của ISO/CASCO về mặt này. Ông lưu ý rằng CASCO là một ủy ban trong ISO phát triển các tiêu chuẩn, hướng dẫn và khuyến nghị đánh giá sự phù hợp (chúng được gọi là hộp công cụ ISO/CASCO). Ông nói rằng các cơ quan quản lý và khu vực tư nhân, khi sử dụng bộ công cụ ISO/CASCO, đảm bảo với thị trường rằng các tuyên bố về sự phù hợp liên quan đến sản phẩm, quy trình hoặc dịch vụ là có cơ sở. Ông cũng lưu ý rằng hộp công cụ ISO/CASCO được sử dụng rộng rãi bởi các tổ chức đánh giá sự phù hợp và đã được chứng minh là hỗ trợ trong việc thiết kế các quy trình đánh giá sự phù hợp. Ông Figueiredo đặc biệt đề cập đến Hướng dẫn ISO/IEC 60:2004(en) Đánh giá sự phù hợp - Quy tắc thực hành tốt hiện đang được sửa đổi. Ông lưu ý rằng CASCO có chính sách phát triển các tiêu chuẩn (ví dụ: "các yếu tố chung", nguyên tắc trung lập) và giải thích hai lớp đồng thuận trong CASCO: quốc gia (ủy ban nhân bản quốc gia) và quốc tế. Dựa trên những điều trên, ông cho rằng CASCO với tư cách là một mạng lưới toàn cầu có thể góp phần giảm bớt các rào cản kỹ thuật đối với thương mại.

Đại diện Liên minh châu Âu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc có dữ liệu chứng minh giá trị của việc công nhận đối với các nền kinh tế và xã hội. Về khía cạnh này, IAF đã thành lập nhóm công tác về tính bền vững sẽ mở cho các bên liên quan khác nhau. Ông đề cập đến một Nghiên cứu của Ý (tháng 6 năm 2019–tháng 5 năm 2020) về tác động của cơ sở hạ tầng về chất lượng (QI) đã chứng minh rằng QI: (i) mang lại lợi ích cho nền kinh tế; (ii) tạo thành một khoản đầu tư cho nền kinh tế (ví dụ: năng suất cao hơn của các công ty sản xuất xuất khẩu được chứng nhận); và (iii) có tác động đến tính bền vững (ví dụ: ít tổn thương hơn do áp dụng hệ thống quản lý được chứng nhận; tiết kiệm được hàng triệu tấn CO2 tương đương nhờ các chứng nhận trong lĩnh vực năng lượng và môi trường). Để hiểu rõ hơn về xu hướng chứng nhận và tính bền vững, ông đã đề cập đến cơ sở dữ liệu IAF CertSearch về các chứng chỉ được công nhận. Ông báo cáo rằng IAF đang trong quá trình hợp nhất với ILAC để trở thành một tổ chức và thống nhất về mặt kỹ thuật.

Bên cạnh đó, các bên tham gia còn dành thời lượng thảo luận vấn đề sau: (i) cách thức sử dụng chứng nhận để giảm hơn nữa các rào cản kỹ thuật đối với thương mại; (ii) cách thức hợp tác giữa các hệ thống công nhận có thể được tận dụng để tránh các rào cản kỹ thuật đối với thương mại; và (iii) bài học kinh nghiệm trong đại dịch COVID-19.

Đối với hai vấn đề đầu tiên, các đại biểu nhấn mạnh vai trò chính của khung ILAC và IAF đối với việc công nhận kết quả đánh giá sự phù hợp và vượt qua các rào cản kỹ thuật đối với thương mại. Sự hợp tác tích cực giữa các cơ quan công nhận quốc gia của ILAC và khuôn khổ IAF là rất quan trọng để xây dựng lòng tin và sự tin tưởng lẫn nhau. Tuy nhiên, một số thách thức với nền tảng IAF và ILAC đã được đề cập. Sự phát triển của các chương trình đánh giá sự phù hợp tư nhân đang phủ bóng đen lên hệ thống đã được thiết lập theo ILAC và IAF và tạo ra sự nhầm lẫn. Đối với các thiết bị y tế, sự khác biệt giữa các quốc gia và các yêu cầu pháp lý bổ sung đã hạn chế những lợi ích tiềm năng của ILAC và IAF, vì vậy ở một số thị trường, một sản phẩm có thể được đưa ra thị trường ngay lập tức, trong khi ở những thị trường khác, quá trình này có thể mất từ hai đến ba năm. Việc thiếu linh hoạt trong việc triển khai quốc gia các chỉ thị của ILAC và IAF đã gây tốn kém cho các tổ chức chứng nhận và chứng nhận ở một số quốc gia. Tuy nhiên, người ta đã chỉ ra rằng 90% các quốc gia có hệ thống kiểm định tương tự, với một cơ quan kiểm định quốc gia cho mỗi quốc gia.

Những bên tham gia nhấn mạnh tầm quan trọng của: (i) xây dựng mối quan hệ hiệu quả giữa các cơ quan công nhận và cơ quan quản lý địa phương; (ii) ký kết các thỏa thuận thừa nhận lẫn nhau để xây dựng lòng tin hơn nữa trong các thủ tục đánh giá sự phù hợp của các đối tác thương mại; và (iii) sự tham gia của các bên liên quan để tăng cường hợp tác giữa các cơ quan công nhận.

Liên quan đến đại dịch COVID-19, đã có cuộc thảo luận về cách các tổ chức công nhận ở các Thành viên phát triển và đang phát triển chuyển hướng sang đánh giá từ xa, điều không bị loại trừ trong hộp công cụ ISO/CASCO. COVID-19 đã thúc đẩy những đổi mới trong hoạt động công nhận và dẫn đến việc cân nhắc lại các phương pháp, mức độ tham gia của chuyên gia và tần suất đánh giá (ví dụ: đánh giá có thể diễn ra thường xuyên hơn bằng các công cụ từ xa). Trong một số trường hợp, cần phải thay đổi hoặc cung cấp các diễn giải về tiêu chuẩn để mang lại sự linh hoạt cần thiết (ví dụ: một số tiêu chuẩn quy định một cuộc đánh giá mỗi năm), nhưng những diễn giải như vậy trong mọi trường hợp phải phù hợp với hộp công cụ của ISO/CASCO. Tiềm năng sử dụng các công cụ kỹ thuật số và đánh giá từ xa khác nhau giữa các loại quy trình (ví dụ: chứng nhận hoặc kiểm tra). Các cơ quan công nhận cần thiết lập mối quan hệ chặt chẽ với các cơ quan quản lý để giúp tạo thuận lợi cho thương mại./.

Nguồn: WTO