Phiên họp thứ chín của Hội nghị chuyên gia nhiều năm về Vận tải, Hậu cần Thương mại và Tạo thuận lợi Thương mại ngày 12-14 tháng 7 năm 2022
Thứ Tư, 13/07/2022
Tổng quan về phiên họp
Sự gián đoạn do dịch bệnh COVID-19 và sự thiếu chắc chắn về khả năng phục hồi lâu dài là những lời nhắc nhở rõ ràng về việc vận chuyển và hậu cần chưa được chuẩn bị sẵn sàng như thế nào khi đối mặt với sự gián đoạn. Những thay đổi trong mô hình cung, tiêu thụ và nhu cầu do đại dịch gây ra, sự gia tăng tắc nghẽn hậu cần, tắc nghẽn và chậm trễ tại cảng, giá và chi phí vận chuyển tăng, cùng với sự suy giảm độ tin cậy của dịch vụ, tất cả đã trở thành một đặc điểm thường xuyên của bối cảnh vận tải và hậu cần hiện nay.
Triển vọng ngắn hạn vẫn là một trong những sự gián đoạn liên tục trong bối cảnh các biến thể vi rút mới nổi và làn sóng lây nhiễm mới, cũng như bối cảnh địa chính trị rủi ro hơn. Một số xu hướng đang khiến việc nhanh chóng trở lại trạng thái “bình thường” trở nên khó khăn hơn, đồng thời tạo ra các cơ hội cho vận tải và hậu cần, bao gồm cả tạo thuận lợi cho thương mại.
Giao thông vận tải và hậu cần đang phải đối mặt với nhiều yêu cầu bắt buộc bao gồm số hóa, giảm thiểu và thích ứng với biến đổi khí hậu, chuyển đổi sang nhiên liệu carbon thấp, bền vững môi trường cũng như an ninh năng lượng và lương thực. Giải quyết các thách thức, cân bằng các ưu tiên cạnh tranh và nắm bắt cơ hội đòi hỏi phải có các chính sách và chiến lược phù hợp ưu tiên cho việc chứng minh vận tải và hậu cần trong tương lai.
Trên cơ sở đó, Phiên họp thứ chín của Cuộc họp chuyên gia nhiều năm về Vận tải, Hậu cần Thương mại và Tạo thuận lợi Thương mại do Hội nghị Liên hiệp quốc về Thương mại và Phát triển – đối tác chặt chẽ của WTO – đã mang đến cơ hội kịp thời để phản ánh các vấn đề chính đang bị đe dọa và đưa ra các khuyến nghị về cách tốt nhất, xác định các lĩnh vực hành động ưu tiên, đặc biệt là đối với những người dễ bị tổn thương nhất nhóm các quốc gia, trong số các quốc gia kém phát triển nhất này, các Quốc đảo nhỏ đang phát triển và các quốc gia đang phát triển không giáp biển, đồng thời xác định vai trò của các bên liên quan, bao gồm từ ngành công nghiệp, Chính phủ, khu vực công và tư nhân cũng như các đối tác phát triển và các tổ chức tài chính.
Nội dung thảo luận tại Phiên họp
Mở đầu phần thảo luận trong nội dung chương trình nghị sự, đại diện Ban thư ký UNCTAD nhấn mạnh tầm quan trọng ngày càng tăng của chuỗi cung ứng và hậu cần toàn cầu trong bối cảnh đại dịch do vi-rút corona gây ra (COVID-19), chiến tranh ở Ukraine và nền kinh tế biển là tổng sản phẩm quốc nội toàn cầu. sản phẩm (GDP) và tăng trưởng thương mại bị ảnh hưởng. Ông cũng thông báo với những người tham gia rằng một diễn đàn hậu cần thương mại của UNCTAD sẽ được tổ chức tại Barbados vào năm 2023.
Xác định các thách thức
Các thành viên tham gia hội thảo cho cuộc thảo luận đầu tiên bao gồm Chủ tịch Hiệp hội Cảng và Bến cảng Quốc tế của Malaysia; Chủ tịch Ủy ban Tạo thuận lợi Thương mại của Tổ chức Thương mại Thế giới; Tổng thư ký của Liên minh các Hội đồng Chủ hàng Châu Phi; Phó Giám đốc Liên minh Toàn cầu về Tạo thuận lợi Thương mại, Phòng Thương mại Quốc tế; và Trưởng ban Thương mại Quốc tế và Luật, Liên đoàn các Hiệp hội Giao nhận Vận tải Quốc tế.
Một thành viên tham gia hội thảo đã nêu bật các lĩnh vực chiến lược để phát triển cảng – rủi ro và khả năng phục hồi, cộng tác dữ liệu, chuyển đổi năng lượng và phát triển bền vững – trong bối cảnh mới nơi mà sự gián đoạn vẫn diễn ra như thường lệ. Lĩnh vực vận tải biển bị tụt hậu trong quá trình số hóa do thiếu sự hợp tác. Ông nói rằng doanh thu từ các biện pháp dựa trên thị trường nên được phân bổ cho cơ sở hạ tầng, bao gồm cả cảng, vì cảng có thể là trung tâm khử cacbon. Ông nhấn mạnh rằng có thể đạt được tính bền vững cao hơn trong ngành hàng hải thông qua sự hợp tác giữa các bên liên quan.
Một thành viên tham gia hội thảo khác cho rằng Hiệp định Tạo thuận lợi Thương mại của Tổ chức Thương mại Thế giới là một giải pháp lâu dài để đẩy nhanh quá trình thông quan và giảm chi phí thương mại, đặc biệt là ở các nước đang phát triển và các nước kém phát triển nhất. Tính minh bạch và số hóa đóng một vai trò quan trọng trong việc tạo ra một sân chơi bình đẳng. Hiệp định tạo thuận lợi thương mại có cơ chế hỗ trợ tài chính và hỗ trợ kỹ thuật mà các nước đang phát triển cần để thực hiện đầy đủ các cam kết của mình. Các ủy ban tạo thuận lợi thương mại quốc gia đã cung cấp không gian cho sự tham gia của cả khu vực tư nhân và khu vực công. Tại sự kiện kỷ niệm 5 năm Hiệp định về Tạo thuận lợi Thương mại, được tổ chức vào ngày 29 tháng 6 năm 2022, tầm quan trọng của số hóa, khả năng phục hồi, tính toàn diện và sự phối hợp để tiến lên phía trước đã được nhấn mạnh.
Một tham luận viên khác trình bày về cuộc khủng hoảng hậu cần hiện nay, bao gồm tắc nghẽn cảng và mối lo ngại về việc hợp nhất thị trường của các hãng tàu. Sự hợp nhất đó đã dẫn đến việc cấu hình lại chuỗi cung ứng từ “đúng lúc” thành “chỉ trong trường hợp” và việc tăng giá của chuỗi cung ứng hàng hải đã tác động đến các nước đang phát triển, doanh nghiệp siêu nhỏ và doanh nghiệp vừa và nhỏ. Các giải pháp dựa trên đa phương thức vận tải được hỗ trợ bởi cơ sở hạ tầng được nâng cấp và khung pháp lý sửa đổi, quy hoạch tiên tiến, chẳng hạn như kế hoạch kinh doanh liên tục và các biện pháp tạo thuận lợi thương mại để đảm bảo chuỗi cung ứng bền vững và linh hoạt hơn thông qua đối thoại giữa khu vực tư nhân và Chính phủ.
Thực hiện cải cách thuận lợi hóa thương mại bền vững và minh bạch
Đặt bối cảnh cho cuộc thảo luận, Bộ trưởng Bộ Du lịch và Vận tải Quốc tế của Barbados đã gửi lời mời tham dự diễn đàn chuỗi cung ứng toàn cầu sắp tới sẽ được tổ chức tại Barbados vào năm 2023 và trình bày tình hình cấp thiết của chuỗi cung ứng toàn cầu cũng như các mạng lưới vận tải hỗ trợ chúng, mà đại dịch COVID-19 đã tạo ra cho các quốc gia ở Nam bán cầu. Bà nhấn mạnh rằng COVID-19 đã tác động nặng nề đến các nền kinh tế dễ bị tổn thương, đặc biệt là các quốc đảo nhỏ đang phát triển. Trong những năm gần đây, Barbados đã phát triển biên giới tự động với sự hỗ trợ từ chương trình Hệ thống tự động hóa dữ liệu hải quan (ASYCUDA), hoạt động trên cơ chế một cửa điện tử và hệ thống cộng đồng cảng. Bà nhấn mạnh rằng có nhiều cơ hội đầu tư vào nhà kho thông minh, tăng cường mạng lưới hậu cần và tự động hóa, đồng thời việc tăng cường quan hệ đối tác công tư sẽ thu hút đầu tư như vậy. Các cuộc thảo luận tại cuộc họp chuyên gia nhiều năm hiện tại sẽ đưa vào các cuộc thảo luận tại diễn đàn.
Đối với cuộc thảo luận nhóm, các thành viên tham gia hội thảo bao gồm Trưởng nhóm Xây dựng Năng lực, Doanh thu và Hải quan của Nữ hoàng, Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland; Giám đốc cấp cao phụ trách các vấn đề pháp lý, DHL Express Châu Mỹ; Thư ký Thường trực Ủy ban Tạo thuận lợi Thương mại Quốc gia, Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp, Madagascar; Trưởng phòng Chính sách Hải quan, Cục Hải quan Honduras; Giám đốc, Dự án Cơ chế một cửa điện tử, Bộ Du lịch, Thương mại, Thương mại và Kinh doanh Ni Vanuatu, Vanuatu; và Cán bộ Dịch vụ Giá trị gia tăng và Cổng thông tin điện tử chính, Cơ quan Mạng lưới Thương mại Kenya.
Giới thiệu vấn đề, đại diện Ban thư ký UNCTAD lưu ý sự cần thiết của các giải pháp tạo thuận lợi thương mại thông minh, thân thiện với khí hậu. Để xây dựng quản trị khí hậu tốt, các nước cần áp dụng các quy tắc quốc tế, chẳng hạn như Hiệp định Tạo thuận lợi Thương mại của Tổ chức Thương mại Thế giới, cùng với các tiêu chuẩn quốc tế. Ông nhấn mạnh công việc của UNCTAD trong khu vực theo các trụ cột xây dựng sự đồng thuận, hỗ trợ kỹ thuật và nghiên cứu và phân tích liên chính phủ.
Một thành viên tham gia hội thảo, phát biểu từ quan điểm của một nhà tài trợ, đã chỉ ra rằng hỗ trợ thuận lợi hóa thương mại nhằm mục đích xây dựng chuỗi cung ứng linh hoạt và toàn diện để đạt được các Mục tiêu Phát triển Bền vững. Ông nhấn mạnh sự hợp tác giữa UNCTAD, Tổ chức Hải quan Thế giới và Doanh thu và Hải quan của Nữ hoàng trong việc tạo ra sức mạnh tổng hợp, mạng lưới quốc tế và chuyên môn kỹ thuật. Ông nhấn mạnh rằng việc đạt được các kết quả cụ thể, đảm bảo sự phối hợp giữa các đối tác phát triển và đảm bảo tính bền vững là những thách thức.
Một thành viên tham gia hội thảo khác nói rằng đại dịch cho thấy vai trò quan trọng của việc xây dựng khả năng phục hồi giữa các khu vực công và tư nhân. Tác động lâu dài của cải cách tạo thuận lợi thương mại đòi hỏi phải có ý chí chính trị mạnh mẽ, quan hệ đối tác công tư bền vững, kế hoạch hành động cụ thể và hệ thống giám sát và đánh giá. Ông nhấn mạnh vai trò quan trọng của các ủy ban tạo thuận lợi thương mại quốc gia trong quá trình điều phối và cải cách, cũng như tầm quan trọng của quản lý rủi ro. Ông ca ngợi công việc của ASYCUDA liên quan đến công nghệ hiển thị để quản lý biên giới thông minh.
Ngoài ra, các bên tham gia đã cùng nhau thảo luận một số chủ đề khác, bao gồm: Hướng tới phát triển bền vững và xây dựng khả năng phục hồi trong vận tải và hậu cần, Tăng cường các phương pháp pháp lý, chính sách và hợp tác để duy trì hoạt động thương mại trong thời kỳ đại dịch và hơn thế nữa.
Tại cuộc họp cuối cùng của phiên họp, một đại diện của ban thư ký UNCTAD đã thông báo cho những người tham gia về diễn đàn chuỗi cung ứng toàn cầu sắp tới, sẽ được tổ chức tại Barbados vào năm 2023 và nhắc lại rằng, tại phiên họp, những người tham gia đã tìm kiếm hướng dẫn liên quan đến diễn đàn.
Nguồn: WTO, UNCTAD
