Tình hình đàm phán nông nghiệp, trợ cấp thủy sản và SPS tháng 7/2022

Về Đám phán Nông nghiệp

Bà Gloria Abraham Peralta –Đại sứ Cốt-xơ-ta Ri-ca -Chủ tịch Phiên đặc biệt Ủy ban Nông nghiệp (COASS)-đã chủ trì cuộc họp Phiên đặc biệt ngày 21/7/2022. Đây là cuộc họp cuối cùng của Đại sứ trên cương vị Chủ tịch trước khi Đại sứ kết thúc nhiệm kỳ về nước. Mục đích cuộc họp để Chủ tịch trình bày báo cáo và suy nghĩ cá nhân về công việc sau Hội nghị Bộ trưởng MC12 đồng thời để các Thành viên chia sẻ đánh giá về công tác đàm phán sau Hội nghị MC12 cũng như về các đề xuất ban đầu cần tiến hành thời gian tới.

Về SPS

Liên  quan  Tuyên  bố  Hội  nghị  Bộ  trưởng  MC12  về  SPS  (Văn  bản WT/MIN(22)/27 -WT/L/1138 ngày 22/6/2022, ngày 01/8/2022 Ban Thư ký mới thông báo về việc thành lập 5 nhóm chuyên đề đối với các vấn đề cụ thể được xác định trong chương trình công việc liên quan Tuyên bố và dự kiến tiến trình thực hiện Tuyên bố để chuẩn bị cho Hội nghị Bộ trưởng lần thứ 13 (MC13). Các Nhóm chuyên đề cụ thể gồm: Thúc đẩy an ninh lương thực toàn cầu và hệ thống lương thực bền vững; Hỗ trợ xây dựng các biện pháp SPS dựa trên cơ sở và nguyên tắc khoa học; Tăng cường thương mại quốc tế an toàn các sản phẩm lương thực, động vật và thực vật và thông qua việc áp dụng các biện pháp SPS phù hợp với điều kiện khu vực; Tăng cường hợp tác với các tổ chức quan sát viên với nhiệm vụ hỗ trợ công việc Ủy ban SPS và các tổ chức xây dựng tiêu chuẩn quốc tế; Tăng cường sự tham gia và hỗ trợ các nhu cầu đặc biệt của các Thành viên đang phát triển và chậm phát triển trong việc xây dựng và áp dụng các biện pháp SPS.

Bên cạnh đó, Phái đoàn Việt Nam nhận được thông báo ngày 12/7/2022 của Phái đoàn Mô-ri-xi-út cho biết Ban Chăn nuôi và Thú y thuộc Bộ Công nghiệp Thực phẩm và An ninh Lương thực đã gửi thư cho Văn phòng SPS và Cục Thú y đề nghị cung cấp thông tin về các quy định liên quan vệ sinh thú y của ta đối với sản phẩm động vật từ Mô-ri-xi-út và mật ong đóng gói tại Mô-ri-xi-út nhập khẩu vào Việt Nam. Phía Mô-ri-xi-út cũng đã gửi đề nghị trên tới Văn phòng SPS Việt Nam và Cục Thú y.

Tiếp theo cuộc họp song phương Việt Nam – Mê-hi-cô về các vấn đề SPS liên quan xuất khẩu thị bò và thịt lợn Mê-hi-cô vào Việt Nam ngày 19/3/2021, trong khuôn khổ Phiên họp thường kỳ lần thứ 83 Ủy ban SPS (22-24/6/2022), phía  Mê-hi-cô đề nghị tiếp tục gặp song phương với đoàn Việt Nam. Sáng 22/7 (Tối 21/7 giờ Mê-hi-cô) đã diễn ra cuộc gặp trực tuyến giữa Bộ Nông nghiệp và PTNT Việt Nam (Đại diện Văn phòng SPS; Cục Thú y; Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản; Vụ Hợp tác quốc tế) và phía Mê-hi-cô (Bộ Kinh tế và Cơ quan quốc gia quản lý về sức khỏe, an toàn và chất lượng nông sản thực phẩm -SENASICA). Đại diện Phái đoàn Việt Nam đã cùng tham dự họp. Nội dung: Ngoài nội dung phía Mê-hi-cô quan tâm xuất khẩu thịt bò, thịt lợn sang ta, phía Việt Nam cũng đã đề nghị Mê-hi-cô cung cấp thông tin yêu cầu vệ sinh thực phẩm để ta có thể xuất khẩu thịt lợn, thị gà đã chế biến, trứng các loại, sữa và các sản phẩm sữa sang Mê-hi-cô cũng như đề nghị Mê-hi-cô xem xét dỡ bỏ lệnh cấm nhập khẩu tôm Việt Nam (được áp dụng từ năm 2013).

Một số nội dung liên quan khác

Trong tháng 7/2022 đã diễn ra 1 cuộc họp cấp Trưởng đoàn và 01 cuộc họp cấp kỹ thuật Nhóm Cairns. Nội dung thảo luận bao gồm: Chia sẻ quan điểm về kết quả Hội nghị Bộ trưởng MC12 và đề xuất cách tiếp cận triển khai các hoạt động của Nhóm thời gian tới; Chuẩn bị cho việc tham dự cuộc họp Phiên đặc biệt Ủy ban Nông nghiệp ngày 21/7/2022; Bàn công tác tổ chức sự kiện nghỉ dưỡng (Retreat) cấp Thứ trưởng –Đại sứ -Trưởng Phái đoàn Nhóm Cairns ngày 16-17/9/2022 tại một địa điểm không xa thành phố Giơ-ne-vơ.

Theo Báo cáo đánh giá chính sách thương mại của Tổng giám đốc WTO (Report of the TPRB from the Director-General on Trade-Related Developments) giai đoạn từ giữa tháng 10/2021 tới giữa tháng 5/2022 (Văn bản WT/TPR/OV/W/16 ngày 13/7/2022), triển vọng kinh tế toàn cầu ảm đạm từ tháng 2/2022 sau khi chiến tranh xảy ra tại U-cờ-rai-na khiến WTO giảm dự báo tăng trưởng thương mại thế giới trong vòng 2 năm tới. Theo dự báo mới nhất của WTO ngày 12/4/2022, tăng trưởng thương mại hàng hóa dự kiến đạt 3% trong năm 2022, giảm so với mức dự báo trong tháng 10/2021 là 4,7%. Thương mại dự báo sẽ tăng 3,4% trong năm 2023 mặc dù dự báo này còn phụ thuộc nhiều vào diễn biến xung đột sắp tới.

Xung đột không phải là yếu tố duy nhất ảnh hưởng tới thương mại.Biến thể Omicron của COVID-19 trong vòng quý 1 năm 2022 khiến số ca tử vong tăng nhiều. Gần đây nhất là các biện pháp phong tỏa nghiêm ngặt tại Trung Quốc nhằm ngăn ngừa bệnh dịch lây lan đã làm gián đoạn sản xuất, thương mại và khả năng khiến lạm phát tăng cao. Các Thành viên WTO tiếp tục sử dụng cơ chế minh bạch hóa trong Ủy ban SPS và Ủy ban TBT để thông báo về các biện pháp SPS và TBT cũng như thảo luận và giải quyết các quan ngại thương mại cụ thể (STC) không thông qua kiện tụng. Antoàn thực phẩm là mục tiêu phổ biến nhất trong 613 thông báo thường xuyên của các Thành viên WTO và trong phần lớn 162 biện pháp khẩn cấp được thông báo trong cùng kỳ liên quan tới sức khỏe động vật. Các Thành viên đã gửi 125 thông báo SPS và thông tin về67 biện pháp SPS được áp dụng nhằm ứng phó với đại dịch.

Liên quan Ủy ban Nông nghiệp (CoA): các Thành viên đã đưa ra 141 câu hỏi liên quan các thông báo của các Thành viên, các thông báo chưa nhận được phản hồi và về các vấn đề thực hiện cụ thể theo Điều18.6, trong đó phần lớn các câu hỏi liên quan tới các thông báo hoặc chính sách về các khoản hỗ trợ trong nước được các Thành viên áp dụng. Các vấn đề thương mại lương thực toàn cầu trong bối cảnh chiến tranh tại U-cờ-rai-na và tác động liên quan đối với an ninh lương thực thế giới là chủ đề trọng tâm tại Ủy ban Nông nghiệp. Trong giai đoạn đánh giá này, trong số 8 biện pháp hạn chế xuất khẩu được thông báo, một biện pháp để ứng phó với đại dịch Covid-19 và hai biện pháp liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp tới cuộc xung đột đó./.

Nguồn: Phái đoàn Việt Nam tại Geneva