Đánh giá tiềm năng và dư địa mặt hàng cà phê xuất khẩu sang Úc
Thứ Hai, 09/10/2023
Nhu cầu tiêu thụ, thói quen tiêu dùng
Mặc dù không phải là nước sản xuất hạt cà phê lớn, tuy nhiên Úc là một trong những thị trường cà phê lớn nhất trên thế giới. Sản lượng cà phê trồng tại Úc chiếm chưa tới 1% tổng lượng nhập khẩu. Tại Úc hiện nay có khoảng hơn 50 trang trại cà phê, chủ yếu phân bố tại phía bắc của bang NSW và Queensland. Số lượng các doanh nghiệp rang xay ngày càng phát triển trên khắp nước Úc để phục vụ nhu cầu tiêu dùng, xuất khẩu gia tăng. Xuất khẩu cà phê và các chế phẩm từ cà phê của Úc đạt hơn 63 triệu USD năm 2021, tăng hơn 38% so với năm 2020.
Theo số liệu của Statista, tiêu thụ cà phê nội địa ở Úc đã tăng đều trong giai đoạn từ 2017-2019 và giảm nhẹ vào năm 2020 với mức tiêu thụ bình quân 1,96 triệu bao/năm. Năm 2021, trung bình người Úc tiêu thụ khoảng 2kg cà phê/người, trong đó 0,7% là cà phê rang và 1,4kg cà phê hòa tan. Mức tiêu thụ này vẫn còn thấp hơn so với các nước Châu Âu khác nhưng vẫn nằm trong nhóm 30 nước tiêu thụ cà phê hàng đầu thế giới.
Tổng doanh thu của thị trường cà phê ở Úc đạt 5,84 tỷ USD vào năm 2021. Mỗi năm, các quán cà phê, nhà hàng và dịch vụ bán mang đi đóng góp hơn 4,5 tỷ đô la Úc tổng giá trị gia tăng cho nền kinh tế Úc và mang lại cơ hội việc làm cho khoảng 96 ngàn người.
Theo thống kê của Statista, cà phê tiêu thụ tại nhà ở Úc đã tăng đáng kể trong thời gian ảnh hưởng của Covid 19 cả về số lượng và hành vi tiêu dùng. Người tiêu đã tìm hiểu nhiều hơn về văn hoá cà phê và đòi hỏi cao hơn về sự chuyên nghiệp cũng như chất lượng cà phê tại nhà, vì vậy cà phê nguyên hạt hoặc đã xay được tiêu dùng tại nhà nhiều hơn. Trước sự thay đổi này các nhà rang xay, chế biến đã nhanh chóng nắm bắt cơ hội đưa các loại đặc sản phù hợp vào hệ thống siêu thị lớn.
Đại dịch Covid 19 đã cho thấy sự thay đổi đáng kể trong xu hướng tiêu dùng cà phê của người Úc. Việc triển khai công nghệ cao, dịch vụ đặt hàng và hình thức phục vụ mới trở nên phổ biến hơn. Đây cũng cho thấy khả năng thích ứng và phục hồi ấn tượng của ngành cà phê Úc.
Tình hình nhập khẩu cà phê của Úc
Theo số liệu thống kê từ Trung tâm Thương mại quốc tế (ITC), trong giai đoạn năm 2016 - 2020, bình quân Úc nhập khẩu hơn 1 triệu tấn cà phê các loại/năm, tăng trưởng bình quân đạt gần 2,6%/năm, tuy nhiên về kim ngạch bình quân chỉ tăng 1,44%/năm.
Năm 2021, mặc dù vẫn chịu nhiều ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, nhập khẩu cà phê của Úc vẫn tăng 6,21% về lượng và 7,77% về giá trị so với năm 2020. Giá cà phê nhập khẩu bình quân 2021 đạt hơn 4678 USD/tấn, tăng hơn 1,45% so với năm 2020.
6 tháng đầu năm 2022, nhập khẩu cà phê của Úc đạt gần 59 ngàn tấn, giá trị nhập khẩu đạt hơn 316 triệu USD, tăng 10,8% về lượng và tăng gần 30% về giá trị so với cùng kỳ 2021. Giá cà phê nhập khẩu bình quân đạt hơn 5364 USD/tấn, tăng 17% so với giá 6 tháng đầu năm 2021.
Về thị trường nhập khẩu, Úc nhập khẩu cà phê nhiều nhất từ các thị trường Thụy Sĩ, Brazil, Colombia, Đức, Ý, Việt Nam, Hoduras, Papua New Guinea... Năm 2021, về sản lượng, Brazil là thị trường nhập khẩu cà phê lớn nhất của Úc với thị phần chiếm gần 24%, tiếp theo là Việt Nam với thị phần hơn 12% và Colombia với thị phần 12%. Về kim ngạch, Thụy sĩ là thị trường nhập khẩu lớn nhất của Úc với thị phần chiếm gần 17% tổng kim ngạch nhập khẩu của Úc; theo sau là Brazil và Colombia với thị phần lần lượt là gần 14% và 11%, Việt Nam là thị trường lớn thứ 9, chiếm hơn 4% thị phần nhập khẩu.
6 tháng đầu năm 2022, sản lượng cà phê nhập khẩu từ hầu hết các thị trường chủ chốt như Brazil, Việt Nam, Colombia, Ấn Độ, Honduras tiếp tục tăng lên so với cùng kỳ năm trước, đặc biệt, nhập khẩu từ Việt Nam tăng hơn 90% về lượng và 151% giá trị. Xét về kim ngạch, Việt Nam hiện đứng thứ 4 với thị phần hơn 8%; về sản lượng, Việt Nam vẫn giữ vị trí số 2 với thị phần hơn 20%.
Nhập khẩu cà phê của Úc từ Việt Nam
Theo số liệu thông kê của Trung tâm thương mại quốc tế, trong giai đoạn 2016-2020, xuất khẩu cà phê của Việt Nam sang thị trường Úc đạt bình quân gần 15,89 ngàn tấn/năm, giá trị xuất khẩu bình quân đạt hơn 31 triệu USD/năm, tăng trưởng bình quân về lượng là gần 3,4%/năm và về giá trị là hơn 1%/năm. Năm 2021, xuất khẩu cà phê của Việt Nam sang thị trường Úc sụt giảm mạnh về gần 12,24 ngàn tấn, tương đương giảm 27,27% so với năm 2020, kim ngạch xuất khẩu đạt 21,99 triệu USD, giảm 29,98% so với năm 2020. Giá xuất khẩu cà phê sang thị trường Úc đạt gần 1797 USD/tấn, giảm 2,07% so với năm 2019.
Từ cuối năm 2021 xuất khẩu cà phê sang thị trường Úc đã có sự phục hồi trở lại. Đến năm 2022, xuất khẩu cà phê của Việt Nam sang thị trường Úc tăng trưởng mạnh mẽ. Theo số liệu của ITC, 6 tháng đầu năm 2022, xuất khẩu cà phê sang Úc đạt gần 12 triệu tấn, tăng hơn 90%; kim ngạch xuất khẩu đạt 26,93 triệu USD, tăng hơn 151% so với cùng kỳ 2021. Giá xuất khẩu bình quân đạt hơn 2246 USD/tấn, tăng 31,81% so với cùng kỳ năm 2021. Theo thống kê của TCHQVN, lũy kế 9 tháng năm 2022, xuất khẩu cà phê của VN sang thị trường Úc đã tăng hơn 102%.
