Ngày 07 tháng 02 năm 2024, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam đã ban hành Quyết định 165/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược phát triển năng lượng hydrogen đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Quyết định này không chỉ khẳng định cam kết của Việt Nam trong việc chuyển đổi sang năng lượng sạch mà còn định hình rõ ràng hướng đi cho ngành năng lượng trong bối cảnh toàn cầu đang thay đổi.
Theo đó, chiến lược phát triển năng lượng hydrogen tầm nhìn 2050 nhằm xây dựng một hệ sinh thái năng lượng hydrogen hoàn chỉnh tại Việt Nam, từ sản xuất đến ứng dụng, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng và giảm phát thải khí nhà kính. Mục tiêu cuối cùng là đưa hydrogen trở thành một nguồn năng lượng chính trong cấu trúc năng lượng quốc gia, thúc đẩy sự phát triển bền vững.
Bên cạnh mục tiêu tổng quát như trên, Chiến lược cũng đặt ra một số mục tiêu và định hướng cụ thể đối với từng lĩnh vực như sau:
Về sản xuất năng lượng hydrogen
- Giai đoạn đến năm 2030: (i) triển khai áp dụng công nghệ tiên tiến trên thế giới trong sản xuất năng lượng hydrogen xanh tại Việt Nam; (ii) triển khai áp dụng công nghệ tiên tiến trên thế giới trong thu giữ/sử dụng các-bon (CCS/CCUS) gắn với quá trình sản xuất năng lượng hydrogen từ các nguồn năng lượng khác (như than, dầu khí,…); (iii) phấn đấu công suất sản xuất hydrogen từ quá trình sử dụng năng lượng tái tạo và các quá trình khác có thu giữ các-bon đạt khoảng 100 - 500 nghìn tấn/năm vào năm 2030.
- Định hướng đến năm 2050: (i) tiếp thu, làm chủ công nghệ tiên tiến trong sản xuất năng lượng hydrogen xanh tại Việt Nam; (ii) Tiếp thu, làm chủ công nghệ tiên tiến trong thu giữ/sử dụng các-bon (CCS/CCUS) gắn với quá trình sản xuất năng lượng hydrogen từ các nguồn năng lượng khác (như than, dầu khí,…); (iii) Phấn đấu công suất sản xuất hydrogen từ quá trình sử dụng năng lượng tái tạo và các quá trình khác có thu giữ các-bon đạt khoảng 10 - 20 triệu tấn/năm vào năm 2050.
Về sử dụng năng lượng hydrogen
- Giai đoạn đến năm 2030: (i) từng bước phát triển thị trường năng lượng hydrogen phù hợp và đồng bộ với lộ trình chuyển đổi nhiên liệu trong các lĩnh vực sử dụng năng lượng của nền kinh tế; (ii) triển khai áp dụng thử nghiệm năng lượng có nguồn gốc hydrogen trong một số lĩnh vực có khả năng tận dụng cơ sở hạ tầng hiện hữu phù hợp với khả năng đảm bảo an toàn của hệ thống và giá thành hợp lý như sản xuất điện, giao thông vận tải, công nghiệp.
- Định hướng đến năm 2050: (i) đẩy mạnh ứng dụng năng lượng hydrogen xanh và nhiên liệu có nguồn gốc hydrogen trong tất cả các lĩnh vực sử dụng năng lượng để khử các-bon nền kinh tế và đóng góp quan trọng vào thực hiện mục tiêu đạt mức phát thải dòng bằng “0” vào năm 2050; (ii) hình thành và phát triển thị trường tiêu thụ năng lượng có nguồn gốc hydrogen theo cơ chế thị trường, cạnh tranh lành mạnh với các dạng năng lượng khác; (iii) phấn đấu tỷ trọng năng lượng hydrogen và nhiên liệu nguồn gốc hydrogen đạt khoảng 10% nhu cầu năng lượng tiêu thụ cuối cùng.
Về tồn trữ, vận chuyển và phân phối năng lượng hydrogen
- Giai đoạn đến năm 2030: nghiên cứu triển khai thí điểm (i) sử dụng cơ sở hạ tầng hiện hữu của ngành năng lượng phục vụ tồn trữ, vận chuyển và phân phối năng lượng hydrogen phù hợp với khả năng đảm bảo an toàn của hệ thống và giá thành hợp lý; (ii) các trung tâm/cơ sở sản xuất thiết bị chuyên dụng phục vụ vận chuyển, tồn trữ, phân phối năng lượng hydrogen; (iii) các hệ thống phân phối năng lượng hydrogen cho lĩnh vực giao thông ở các tuyến đường và khu vực có điều kiện thuận lợi.
- Định hướng đến năm 2050: (i) phát triển và hoàn thiện hệ thống hạ tầng tồn trữ, phân phối và sử dụng hydrogen với quy mô thị trường khoảng 10 - 20 triệu tấn/năm; (ii) triển khai mở rộng và hoàn thiện các hệ thống phân phối hydrogen cho lĩnh vực giao thông trong phạm vi cả nước phù hợp với xu thế chung của thế giới.
Về xuất khẩu năng lượng hydrogen
- Giai đoạn đến năm 2030: (i) tận dụng nguồn tài nguyên thiên nhiên dồi dào về năng lượng tái tạo (gió, mặt trời,…) và lợi thế về vị trí địa lý, khuyến khích việc đầu tư sản xuất năng lượng hydrogen xanh để xuất khẩu trên nguyên tắc bảo đảm an ninh năng lượng, quốc phòng - an ninh và hiệu quả kinh tế.
- Định hướng đến năm 2050: Hình thành hệ sinh thái công nghiệp năng lượng tổng thể dựa trên năng lượng tái tạo, năng lượng mới, năng lượng hydrogen xanh, hướng tới trở thành một trung tâm công nghiệp năng lượng sạch và xuất khẩu năng lượng tái tạo, năng lượng hydrogen xanh của khu vực.
Thực hiện được những mục tiêu nói trên, Chiến lược phát triển năng lượng hydrogen đến năm 2030, tầm nhìn 2050 không chỉ tạo ra nền tảng cho sự chuyển đổi năng lượng tại Việt Nam mà còn khẳng định vị thế của Việt Nam trong xu thế phát triển năng lượng xanh toàn cầu. Với quyết tâm và nỗ lực từ cả Chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng, năng lượng hydrogen sẽ đóng góp tích cực vào một tương lai bền vững cho đất nước./.
Nguồn: Quyết định 165/QĐ-TTg, Vụ Chính sách thương mại đa biên
