Cập nhật chính sách

Giới thiệu về hoạt động giám sát thương mại trong khuôn khổ WTO

Thứ Sáu, 29/11/2024

Hoạt động giám sát thương mại của WTO (Trade Monitoring) cung cấp thông tin thường xuyên và cập nhật về các xu hướng toàn cầu trong các biện pháp thương mại và hoạch định chính sách thương mại của các quốc gia. Đây là chức năng minh bạch duy nhất mang tính xuyên suốt, thực chất và toàn hệ thống trong WTO, cho phép các thành viên tổ chức này tiến hành đánh giá lẫn nhau một cách thường xuyên nhưng không mang tính ràng buộc pháp lý. Bài viết này cung cấp một số thông tin chung về hoạt động giám sát thương mại và các loại báo cáo của WTO (hay là kết quả của các hoạt động giám sát) về các diễn biến liên quan đến thương mại.

1. Tổng quan về hoạt động giám sát thương mại của WTO

Hoạt động giám sát thương mại của WTO là hoạt động thực tế, không mang tính ràng buộc pháp lý, được thực hiện nhằm hướng tới sự minh bạch trong các biện pháp liên quan thương mại trong khuôn khổ WTO.

Hoạt động giám sát thương mại của WTO và các báo cáo bắt nguồn từ cuộc khủng hoảng tài chính và kinh tế toàn cầu năm 2008 - 2009. Là nền tảng xuyên suốt duy nhất của WTO về tính minh bạch của các biện pháp thương mại của các thành viên, hoạt động giám sát thương mại cung cấp cho các thành viên cơ hội để đánh giá và xem xét những diễn biến mới nhất trong chính sách thương mại và hoạch định chính sách thương mại một cách thường xuyên.

Ví dụ, trong đại dịch COVID-19, cơ quan giám sát thương mại đã phối hợp thực hiện quá trình xác minh với các thành viên WTO về các biện pháp thương mại cụ thể được thực hiện để ứng phó với cuộc khủng hoảng sức khỏe toàn cầu và cập nhật thường xuyên các biện pháp của các thành viên đang được áp dụng.

2. Báo cáo giám sát thương mại

Có 2 chuyên đề Báo cáo giám sát thương mại bao gồm:

2.1 Báo cáo chung với Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) và Hội nghị Liên hợp quốc về Thương mại và Phát triển (UNCTAD) về các biện pháp thương mại và đầu tư do các nền kinh tế G20 thực hiện

Đáp lại yêu cầu của các nhà lãnh đạo G20 năm 2009, các báo cáo của WTO được phát hành chung với OECD và UNCTAD. Kể từ năm 2024, các báo cáo này được thực hiện mỗi năm một lần. Các báo cáo của G20 cung cấp thông tin cập nhật thường xuyên về các hội nghị bộ trưởng, hội nghị thượng đỉnh G20 cũng như các sự kiện liên quan khác.

2.2 Báo cáo trong phạm vi WTO về các diễn biến liên quan đến thương mại với sự tham gia của toàn bộ thành viên WTO và các quan sát viên

Kể từ năm 2009, Báo cáo giám sát thương mại của WTO đã cung cấp cho các thành viên thông tin cập nhật thường xuyên về thương mại và các diễn biến liên quan đến thương mại. Được hình thành với mục đích ban đầu là cung cấp cho Tổng giám đốc WTO các thông tin tóm tắt thường xuyên về các tác động thương mại của Khủng hoảng tài chính toàn cầu (GFC), những nỗ lực giám sát thương mại của WTO theo Cơ chế rà soát chính sách thương mại đã nhanh chóng trở thành một hoạt động hợp tác chặt chẽ với các thành viên và quan sát viên của WTO. Cốt lõi của mối quan hệ giữa các bên liên quan này là quy trình xác minh đảm bảo rằng bất kỳ thành viên hoặc quan sát viên nào cũng có thể xác minh, điều chỉnh hoặc chỉnh sửa mô tả và phạm vi của các biện pháp thương mại hoặc liên quan đến thương mại của riêng mình trước khi Báo cáo được công bố.

Bắt đầu từ năm 2024, Báo cáo giám sát thương mại sẽ được công bố hàng năm, thường vào tháng 11. Theo đó, Cơ quan rà soát chính sách thương mại sẽ họp để xem xét Báo cáo giám sát thương mại của Tổng Giám đốc. Cuộc họp này là cơ hội cho phép phái đoàn từ các quốc gia thực hiện đánh giá về các chính sách thương mại của nhau. Báo cáo được xây dựng với sự hợp tác chặt chẽ của các Thành viên WTO, bao gồm đánh giá về các biện pháp thương mại được thực hiện trong các lĩnh vực hàng hóa, dịch vụ và sở hữu trí tuệ. Bên cạnh đó còn có một số vấn đề khác như  các biện pháp phòng vệ thương mại, SPS, TBT, nông nghiệp và môi trường./.

Nguồn: Vụ Chính sách thương mại đa biên (tổng hợp từ WTO)


Bài viết liên quan