Phạm vi điều chỉnh của Chỉ thị thẩm định tính bền vững doanh nghiệp (CSDDD) của EU

Thứ Ba, 26/11/2024

CSDDD – Bước tiến lớn của Liên minh châu Âu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và những vấn đề nghiêm trọng liên quan đến môi trường, EU đã ban hành CSDDD nhằm xây dựng một nền tảng kinh doanh bền vững. Chỉ thị này đóng vai trò như một công cụ quan trọng, yêu cầu các doanh nghiệp có trách nhiệm không chỉ với môi trường mà còn với các quyền lao động, xuyên suốt trong các hoạt động kinh doanh của họ. Không chỉ vậy, CSDDD còn giúp các công ty giảm thiểu rủi ro pháp lý, cải thiện quản trị doanh nghiệp, và tăng cường năng lực cạnh tranh thông qua việc áp dụng các tiêu chuẩn bền vững.

CSDDD yêu cầu các doanh nghiệp chủ động nhận diện và xử lý các tác động tiêu cực đến quyền lao động và môi trường. Thay vì chỉ đối phó với những vấn đề phát sinh, CSDDD khuyến khích các doanh nghiệp tích hợp những quy định này vào hệ thống quản lý của mình nhằm ngăn ngừa và kiểm soát các rủi ro tiềm ẩn.

Phạm vi điều chỉnh của CSDDD: Rộng nhưng rõ ràng

CSDDD của EU không chỉ đề cập đến các tiêu chuẩn môi trường mà còn đưa ra các yêu cầu cụ thể liên quan đến quyền lao động và các chuỗi hoạt động kinh doanh. Dưới đây là những phạm vi cụ thể mà CSDDD điều chỉnh:

1. Quyền lao động trong CSDDD

Một trong những yếu tố trọng tâm của CSDDD là bảo vệ quyền lao động. Chỉ thị đề cập đến các quyền cơ bản của người lao động, trong đó có quyền sống, quyền được bảo vệ an toàn lao động, và nghiêm cấm lao động trẻ em. Các quyền này dựa trên các công ước quốc tế được thừa nhận của Liên Hợp Quốc. Thông qua tuân thủ các tiêu chuẩn này, doanh nghiệp có thể đảm bảo quyền lợi của người lao động không bị xâm phạm, đồng thời giảm thiểu các rủi ro về pháp lý có thể phát sinh do vi phạm các quy định liên quan đến lao động.

2. Tác động môi trường

Một điểm nổi bật khác trong phạm vi điều chỉnh của CSDDD là các quy định liên quan đến bảo vệ môi trường. Chỉ thị đưa ra các nghĩa vụ cụ thể liên quan đến môi trường, dựa trên các công ước đa phương mà EU và nhiều quốc gia khác đã ký kết. Doanh nghiệp phải tuân thủ các quy định nhằm ngăn ngừa ô nhiễm, bảo vệ đa dạng sinh học, giảm phát thải độc hại và sử dụng hợp lý các tài nguyên thiên nhiên.

Ví dụ, ô nhiễm nguồn nước, suy thoái đất, hoặc khí thải độc hại không chỉ gây tổn hại cho môi trường mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người. Một trường hợp điển hình là việc nước uống bị ô nhiễm có thể dẫn đến những bệnh lý nghiêm trọng trong cộng đồng dân cư, hoặc tình trạng đất bị suy thoái sẽ ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp và sinh kế của người dân địa phương. Do vậy, CSDDD đòi hỏi doanh nghiệp phải có những biện pháp quản lý và kiểm soát chặt chẽ nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.

3. Chuỗi hoạt động kinh doanh

Phạm vi điều chỉnh của CSDDD không chỉ giới hạn ở các hoạt động nội bộ mà còn mở rộng ra toàn bộ chuỗi cung ứng của doanh nghiệp, bao gồm cả các hoạt động thượng nguồn và hạ nguồn. Điều này có nghĩa là các doanh nghiệp không chỉ có trách nhiệm với hoạt động của mình mà còn phải kiểm soát các đối tác trong chuỗi cung ứng để đảm bảo không có vi phạm nào xảy ra.

Hoạt động thượng nguồn: Bao gồm các hoạt động khai thác nguyên liệu thô, sản xuất, hoặc cung cấp hàng hóa/dịch vụ. Ví dụ, trong ngành dệt may, các nhà máy sản xuất vải và các nhà cung cấp nguyên liệu là những đối tác thượng nguồn.

Hoạt động hạ nguồn: Liên quan đến các hoạt động phân phối, vận chuyển, và lưu kho sản phẩm. Chẳng hạn, các cửa hàng bán lẻ đóng vai trò là hạ nguồn trong chuỗi cung ứng của các công ty sản xuất quần áo.

Bằng cách mở rộng phạm vi điều chỉnh đến toàn bộ chuỗi cung ứng, CSDDD buộc các doanh nghiệp phải có trách nhiệm với toàn bộ quy trình hoạt động của mình, từ khâu sản xuất đến khi sản phẩm đến tay người tiêu dùng.

Vai trò của CSDDD trong kinh doanh hiện đại

Phạm vi điều chỉnh của CSDDD không bị giới hạn bởi địa lý, loại sản phẩm hay dịch vụ. Thay vào đó, chỉ thị nhấn mạnh việc quản lý toàn diện các rủi ro và tác động từ mọi hoạt động kinh doanh, từ thiết kế, sản xuất, mua sắm, cho đến phân phối. Điều này khuyến khích các doanh nghiệp không ngừng cải tiến và điều chỉnh chiến lược của mình để phù hợp với các tiêu chuẩn bền vững quốc tế như các văn bản của UN và OECD.

CSDDD không chỉ là một thách thức mà còn mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp khẳng định vị thế của mình trong thị trường toàn cầu. Việc thực hiện các tiêu chuẩn bền vững giúp doanh nghiệp không chỉ cải thiện uy tín mà còn thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư và khách hàng, đặc biệt là trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến các vấn đề xã hội và môi trường.

CSDDD của EU là một bước đi chiến lược nhằm thúc đẩy phát triển bền vững và bảo vệ người lao động trong bối cảnh toàn cầu hóa. Chỉ thị này đặt ra những tiêu chuẩn khắt khe đối với các doanh nghiệp, đòi hỏi họ phải quản lý chặt chẽ mọi khía cạnh trong hoạt động kinh doanh để giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và xã hội. Đây không chỉ là một yêu cầu bắt buộc mà còn là cơ hội để các doanh nghiệp thể hiện cam kết của mình đối với cộng đồng và hướng đến một tương lai bền vững. CSDDD sẽ tiếp tục là một công cụ quan trọng giúp định hình tương lai của kinh doanh bền vững toàn cầu./.

Nguồn:, Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công Thương (tổng hợp từ Ủy ban Châu Âu)