Cam kết bảo đảm công bằng và minh bạch đối với hoạt động đầu tư trong EVFTA
Thứ Hai, 09/12/2024
Cam kết đối xử quốc gia (NT) đòi hỏi Việt Nam phải đảm bảo rằng các nhà đầu tư từ EU được hưởng những điều kiện đầu tư tương tự như nhà đầu tư trong nước. Theo đó, nhà đầu tư EU có quyền tiếp cận các lĩnh vực kinh tế, dịch vụ như tài chính, công nghệ thông tin hay sản xuất công nghiệp mà không bị phân biệt đối xử. Quy định này không chỉ giúp nhà đầu tư EU yên tâm hơn khi tham gia thị trường Việt Nam mà còn thúc đẩy nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trong nước. Khi phải đối đầu với các tiêu chuẩn quốc tế, doanh nghiệp Việt Nam buộc phải đổi mới công nghệ, cải thiện chất lượng sản phẩm, và tối ưu hóa hoạt động kinh doanh để tồn tại và phát triển.
Bên cạnh đó, nguyên tắc đối xử tối huệ quốc (MFN) trong EVFTA đảm bảo rằng nhà đầu tư EU không bị đối xử kém ưu đãi hơn so với nhà đầu tư đến từ bất kỳ quốc gia nào khác mà Việt Nam đã ký các hiệp định thương mại hoặc đầu tư song phương. Điều này có nghĩa là những lợi ích mà Việt Nam cam kết dành cho nhà đầu tư của các nước khác cũng phải được mở rộng tương tự cho EU. Tuy nhiên, quy định này không áp dụng đối với một số ưu đãi đặc biệt trong khu vực ASEAN hoặc các thỏa thuận đặc thù về an ninh quốc gia. Cam kết MFN tạo ra một mặt bằng cạnh tranh công bằng giữa các quốc gia đầu tư vào Việt Nam, giúp thu hút thêm nguồn vốn chất lượng cao từ EU và các khu vực khác.
Một yếu tố quan trọng khác trong EVFTA là các cam kết liên quan đến yêu cầu hoạt động (PR). Các quy định về PR nhằm ngăn chặn việc áp đặt các điều kiện không hợp lý lên nhà đầu tư, như yêu cầu chuyển giao công nghệ bắt buộc, ưu tiên sử dụng lao động nội địa, hay hạn chế tỷ lệ xuất khẩu. Những quy định này giúp bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư EU, đồng thời tạo điều kiện cho họ tự do áp dụng công nghệ hiện đại và phương pháp quản lý tiên tiến tại Việt Nam. Việc loại bỏ các rào cản như chuyển giao công nghệ ép buộc hay yêu cầu nội địa hóa không cần thiết sẽ giúp thúc đẩy năng suất và chất lượng sản phẩm, mang lại lợi ích lớn hơn cho nền kinh tế Việt Nam.
Cải cách pháp lý nhằm thực thi hiệu quả cam kết
Để thực hiện hiệu quả các cam kết trong EVFTA, Việt Nam đã và đang tiến hành cải cách mạnh mẽ hệ thống pháp lý. Các điều chỉnh luật đầu tư, luật doanh nghiệp, cùng với các nghị định và thông tư hướng dẫn, đảm bảo rằng môi trường đầu tư phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế. Việc đào tạo cán bộ quản lý và xây dựng cơ chế giám sát minh bạch cũng là bước đi cần thiết nhằm ngăn ngừa xung đột và đảm bảo thực thi nghiêm túc các quy định trong hiệp định.
Thực tiễn cho thấy, việc thực hiện các cam kết về NT, MFN, và PR không chỉ tạo ra một môi trường đầu tư bình đẳng mà còn nâng cao hình ảnh Việt Nam như một điểm đến hấp dẫn và đáng tin cậy trên bản đồ đầu tư toàn cầu. Khi các nguyên tắc về minh bạch và công bằng được đảm bảo, nhà đầu tư EU sẽ có thêm niềm tin để đẩy mạnh các dự án tại Việt Nam. Điều này không chỉ tạo thêm việc làm, tăng nguồn thu ngoại hối mà còn thúc đẩy chuyển giao tri thức và công nghệ, góp phần đưa nền kinh tế Việt Nam hội nhập sâu rộng hơn với chuỗi giá trị toàn cầu.
EVFTA, với những cam kết đầu tư vượt trội, đã và đang định hình một môi trường đầu tư công bằng, minh bạch và hiện đại tại Việt Nam. Việc triển khai hiệu quả các quy định này sẽ giúp Việt Nam khẳng định vị thế trong khu vực, đồng thời là động lực quan trọng để nền kinh tế phát triển bền vững.
Nguồn: Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công Thương
