Cập nhật chính sách

Phát triển Hệ thống Thẩm định Khí Nhà Kính ở Việt Nam

Thứ Ba, 14/10/2025

Kiểm kê khí nhà kính (KNK) là yếu tố then chốt giúp Việt Nam và doanh nghiệp đo lường, quản lý và minh bạch lượng phát thải, và để đảm bảo dữ liệu đáng tin cậy, công tác thẩm định KNK phải được chú trọng và triển khai theo hệ thống, từ cấp cơ sở, ngành đến quốc gia. Theo đó, Việt Nam đã quy định Hệ thống đo đạc, báo cáo, thẩm định tại Nghị định 06/2022/NĐ-CP và sửa đổi, bổ sung tại Nghị định 119/2025/NĐ-CP. Việc thẩm định KNK bao gồm đánh giá tính đầy đủ, chính xác của dữ liệu, phương pháp, kết quả giảm nhẹ phát thải, phục vụ báo cáo quốc gia và các cam kết quốc tế về biến đổi khí hậu.

Khái niệm thẩm định KNK

Việt Nam đã quy định Hệ thống đo đạc, báo cáo, thẩm định (MRV) giảm nhẹ phát thải khí nhà kính tại Nghị định số 06/2022/NĐ-CP của Chính phủ ngày 07/01/2022 quy định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô dôn. Trong đó, hoạt động thẩm định là “hoạt động đánh giá báo cáo kết quả đo đạc mức giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và thông tin liên quan khác theo phương pháp và quy trình do cơ quan có thẩm quyền ban hành”

Tại Nghị định số 06/2022/NĐ-CP, việc thẩm định được quy định theo hướng theo hướng tăng cường phân cấp, phân quyền nhằm bảo đảm sự phù hợp với đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Đối tượng

Bên cạnh đó, ngày 09/06/2025, Chính phủ ban hành Nghị định số 119/2025/NĐ-CP có sửa đổi, bổ sung một số quy định thẩm định kết quả kiểm kê khí nhà kính, thẩm định kết quả giảm nhẹ phát thải khí nhà kính. Đối tượng áp dụng là các tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động phát thải khí nhà kính, giảm nhẹ phát thải và hấp thụ khí nhà kính; tổ chức và phát triển thị trường các-bon, thực hiện các cơ chế trao đổi, bù trừ tín chỉ các-bon trong nước, quốc tế; sản xuất, nhập khẩu, xuất khẩu, tiêu thụ và xử lý các chất làm suy giảm tầng ô-dôn, chất gây hiệu ứng nhà kính được kiểm soát theo Nghị định thư Montreal về các chất làm suy giảm tầng ô-dôn.

Nội dung thẩm định

Nội dung của Nghị định 119/2025/NĐ-CP cũng quy định theo hướng đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước để đảm bảo phù hợp với đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Hơn nữa, Nghị định này cũng quy định rõ nội dung thẩm định gồm: Sự phù hợp của chính sách, biện pháp quản lý nhằm giảm nhẹ phát thải khí nhà kính của lĩnh vực với chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển của lĩnh vực; độ tin cậy, tính đầy đủ của thông tin, dữ liệu về kiểm kê khí nhà kính và kịch bản phát triển thông thường trong kỳ kế hoạch; sự phù hợp của các phương pháp định lượng giảm nhẹ phát thải khí nhà kính của các chính sách, biện pháp quản lý giảm nhẹ phát thải khí nhà kính; sự chính xác và độ tin cậy của kết quả giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và so sánh với kịch bản phát triển thông thường trong kỳ kế hoạch; khả năng tính hai lần đối với kết quả giảm nhẹ phát thải khí nhà kính. Bên cạnh đó, Nghị định cũng quy định rõ đối tượng áp dụng với và trách nhiệm thẩm định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính, thẩm định kết quả kiểm kê khí nhà kính đối với cấp cơ sở, cấp lĩnh vực và cấp quốc gia.

Trách nhiệm thẩm định giảm nhẹ KNK theo từng cấp 

Theo đó, Thẩm định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính cấp quốc gia do Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành thực hiện nhằm phục vụ xây dựng báo cáo quốc gia ứng phó với biến đổi khí hậu, các báo cáo quốc gia khác về biến đổi khí hậu theo cam kết quốc tế thực hiện Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu

Thẩm định kiểm kê khí nhà kính các lĩnh vực do các bộ quản lý lĩnh vực thực hiện căn cứ vào các nội dung: sự đầy đủ về nội dung, thông tin, dữ liệu kiểm kê khí nhà kính; sự phù hợp về việc xác định các nguồn phát thải, bể hấp thụ khí nhà kính; sự phù hợp của phương pháp kiểm kê khí nhà kính, hệ số phát thải áp dụng, phương pháp kiểm soát chất lượng, đảm bảo chất lượng và hệ thống thông tin, dữ liệu về phát thải khí nhà kính của bộ quản lý lĩnh vực; đánh giá sự chính xác và độ tin cậy của kết quả kiểm kê khí nhà kính.

Thẩm định kiểm kê khí nhà kính cấp cơ sở do UBND cấp tỉnh tổ chức thực hiện. UBND cấp tỉnh tiếp nhận, rà soát và tổng hợp kết quả kiểm kê khí nhà kính của các cơ sở trên địa bàn và gửi Bộ Nông nghiệp và Môi trường, các bộ quản lý lĩnh vực. Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ hướng dẫn chi tiết việc triển khai thực hiện. Thẩm định kết quả kiểm kê khí nhà kính cơ sở được phân bổ hạn ngạch phát thải khí nhà kính được quy định chi tiết so với các cơ sở không được phân bổ hạn ngạch.

Nghị định cũng quy định đơn vị thẩm định độc lập kết quả kiểm kê khí nhà kính, thẩm định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính là tổ chức được cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động xác nhận giá trị sử dụng, kiểm tra xác nhận theo quy định của pháp luật về điều kiện kinh doanh dịch vụ đánh giá sự phù hợp.

Hệ thống thẩm định khí nhà kính (KNK) của Việt Nam đang từng bước được hoàn thiện, nhằm bảo đảm tính minh bạch, chính xác và nhất quán của dữ liệu liên quan đến giảm phát thải KNK. Song song với nỗ lực này, Việt Nam đang đẩy mạnh các biện pháp giảm phát thải để đáp ứng yêu cầu chuyển dịch xanh và phù hợp hơn với các chuẩn mực của những thị trường xuất khẩu lớn. Trong bối cảnh đó, việc EU thúc đẩy Cơ chế điều chỉnh carbon qua biên giới (CBAM) đã trở thành động lực quan trọng, đòi hỏi Việt Nam tăng cường minh bạch phát thải và truy xuất nguồn gốc các-bon đối với hàng hóa xuất khẩu, dự kiến áp dụng đầy đủ từ năm 2027. Để đáp ứng yêu cầu này, Việt Nam đang xây dựng các văn bản hướng dẫn cho doanh nghiệp thực thi cơ chế CBAM; triển khai thí điểm cơ chế trao đổi tín chỉ và chuẩn bị vận hành sàn giao dịch các-bon. Đồng thời, Việt Nam đẩy mạnh hợp tác quốc tế thông qua các khuôn khổ như ETP, Quy hoạch điện VIII và các chương trình hỗ trợ kỹ thuật của EU, Đức và World Bank nhằm nâng cao năng lực thực thi và tuân thủ tiêu chuẩn các-bon.

Nguồn: Vụ Chính sách thương mại đa biên


Bài viết liên quan