Hiệp định Trợ cấp thuỷ sản của WTO đánh dấu một bước đi lớn hướng tới quản trị đại dương bền vững, thông qua cấm các hình thức trợ cấp thuỷ sản có hại - vốn là nhân tố chính dẫn đến cạn kiệt trữ lượng thuỷ sản ở phạm vi toàn cầu. Các quy tắc được nêu trong Hiệp định sẽ có tác động tích cực, quan trọng đến tính bền vững của nguồn lợi thuỷ sản và nghề cá, thông qua các biện pháp chính là: hạn chế trợ cấp cho hoạt động đánh bắt cá bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU); cấm trợ cấp cho việc đánh bắt các nguồn lợi thuỷ sản bị khai thác quá mức; và (iii) cấm trợ cấp cho hoạt động đánh bắt cá ở những vùng biển không được kiểm soát.

Về IUU, Hiệp định cấm trợ cấp cho hoạt động đánh bắt hoặc liên quan đến đánh bắt cá khi quyết định IUU được đưa ra bởi Thành viên ven biển, Quốc gia tàu treo cờ hoặc Tổ chức/Thỏa thuận quản lý nghề cá khu vực (RFMO/A) có liên quan, trong phạm vi thẩm quyền tương ứng của họ. Các thành viên cũng công nhận vai trò quan trọng của các quốc gia có cảng trong việc chống khai thác IUU.

Nguyên tắc này cung cấp hướng dẫn về thủ tục liên quan đến cách xác định IUU kích hoạt lệnh cấm trợ cấp, cũng như tính tương xứng của quyết định IUU. Cụ thể, các quyết định về IUU của quốc gia ven biển phải tuân theo các điều khoản về thông báo và trao đổi thông tin, đồng thời việc liệt kê IUU của RFMO/A phải tuân theo các thủ tục hiện hành trong nước và luật pháp quốc tế, bao gồm cả việc thông báo và cung cấp thông tin. nước Thành viên trợ cấp cũng phải tính đến tính chất, mức độ nghiêm trọng và sự lặp lại của hoạt động đánh bắt IUU đã cam kết khi ấn định thời hạn cấm, ít nhất là bằng thời gian xử phạt do quyết định IUU.

Về nguồn lợi thuỷ sản bị khai thác quá mức, Hiệp định cấm các hình thức trợ cấp đánh bắt thuỷ sản hoặc các hoạt động liên quan đến đánh bắt thuỷ sản mà có liên quan đến trữ lượng thuỷ sản đang ở tình trạng bị khai thác quá mức, do nước Thành viên ven biển hoặc RFMO/A trong thẩm quyền của mình xác định. Một Thành viên chỉ có thể tiếp tục cung cấp trợ cấp cho việc đánh bắt một nguồn lợi bị đánh bắt quá mức nếu khoản trợ cấp đó là để phục hồi nguồn lợi hoặc các biện pháp khác được thực hiện vì mục đích này.

Về việc đánh bắt hoặc các hoạt động liên quan đến đánh bắt cá ở vùng biển không được kiểm soát, Hiệp định cấm các khoản trợ cấp dành cho đánh bắt hoặc các hoạt động liên quan đến đánh bắt cá nằm ngoài thẩm quyền của một Thành viên ven biển hoặc một quốc gia không phải là Thành viên ven biển, và ngoài thẩm quyền của RFMO/A có liên quan, chẳng hạn trong các khu vực và đối với các loài không nằm trong RFMO/A đó.

Về các quy định khác, nước Thành viên phải đặc biệt quan tâm và tiến hành các biện pháp ngăn chặn thích đáng khi cấp trợ cấp cho: (i) các tàu không treo cờ nước mình; và (ii) việc đánh bắt hoặc các hoạt động có liên quan đến đánh bắt liên quan đến trữ lượng mà không rõ tình trạng.

Ngoài việc thông báo định kỳ về trợ cấp theo Hiệp định về trợ cấp và các biện pháp đối kháng (ASCM), mọi Thành viên đều phải cung cấp thông tin liên quan đến việc thực hiện Hiệp định. Thông tin này bao gồm loại hoạt động đánh bắt cá được trợ cấp; và (trong phạm vi có thể) tình trạng của trữ lượng thuỷ sản đang được đề cập, dữ liệu đánh bắt, các biện pháp quản lý nghề cá, thông tin về các tàu được hưởng lợi từ trợ cấp, và danh sách các tàu và nhà khai thác được xác định đã tham gia đánh bắt cá IUU.

Hiệp định có hiệu lực thi hành thông qua hệ thống giải quyết tranh chấp của WTO.

Về cơ chế đối xử đặc biệt và khác biệt (SDT), Đối với các lệnh cấm trợ cấp góp phần vào hoạt động đánh bắt cá IUU cũng như trợ cấp liên quan đến trữ lượng đánh bắt quá mức, các khoản trợ cấp của các Thành viên đang phát triển và LDC được cung cấp trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của họ được hưởng lợi từ điều khoản hòa bình, theo đó việc giải quyết tranh chấp sẽ không được áp dụng trong hai năm kể từ ngày Hiệp định có hiệu lực.

Hiệp định quy định các Thành viên phải kiềm chế thích đáng khi nêu ra các vấn đề liên quan đến Thành viên LDC và các giải pháp được đưa ra phải xem xét tình hình cụ thể của Thành viên LDC có liên quan, nếu có. Ngoài ra, các Thành viên đang phát triển có thị phần sản lượng đánh bắt cá toàn cầu không quá 0,8% và các nước LDC có thể cung cấp thông báo về thông tin liên quan đến nghề cá bốn năm một lần thay vì hai năm một lần.

Các nước Thành viên đang phát triển và các Thành viên LDC sẽ được cung cấp hỗ trợ kỹ thuật và xây dựng năng lực để thực hiện Hiệp định. WTO sẽ thành lập một cơ chế tài trợ tự nguyện cho hoạt động này. Theo đó, Quỹ này sẽ được sử dụng để hỗ trợ các Thành viên trong việc: (i) Tích hợp các yếu tố bền vững nghề cá vào các chính sách và thực tiễn trợ cấp nghề cá của họ; (ii) Tăng cường hệ thống quản lý nghề cá bền vững; và (iii) Cải thiện thông báo và tính minh bạch, đặc biệt là các thông tin liên quan đến nghề cá.

Tính đến tháng 12 năm 2023, có 53 Thành viên WTO đã phê chuẩn Hiệp định Trợ cấp thuỷ sản, trong đó có nhiều nước Thành viên lớn như Hoa Kỳ, Ca-na-đa, EU, Trung Quốc, Ốt-xtrây-li-a, Nhật Bản, Hàn Quốc, v.v…